ΠΕΡΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΙΑΣ

ΠΕΡΙ ΥΠΕΡΗΦΑΝΙΑΣ

Αγ.Νεκτάριος Υπερηφάνια είναι έπαρσις, μεγαλοφροσύνη, και το φρονείν παρ' ό δεί φρονείν. Η υπερηφάνια είναι αθέτησις Θεού . διότι ο εαυτώ επιγραφόμενος τα κατορθώματα αρνείται τόν Θεόν και αντίθεος είναι. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-192

Αγ.Νεκτάριος Η υπερηφάνια είναι ωσάν καταφρόνησις Θεού . διότι, όταν τις αγαθον τι εργασάμενος ου τώ Θεώ επιγράφεται τούτο, αλλά, τή οικεία δυνάμει, τού Θεού καταφρονεί. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-192

Αγ.Νεκτάριος Η υπερηφάνια γεννά τήν αυθάδεια, τήν ύβριν, τήν καταφρόνηση τών αδελφων, τήν ολιγωρία τών πένητων, τήν σκληροκαρδία και την απανθρωπιά. Τον υπερήφανο ο Θεός αποστρέφεται. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-193

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Η υπερηφάνεια είναι γενική και βαρύτατη αρρώστια. Δεν μπορούμε να πούμε ότι οι υπερήφανοι και αλαζόνες είναι υγιείς άνθρωποι. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Η υπερηφάνεια γενιέται από την άγνοια και την ανοησία. Ο πλούτος και η πλεονεξία την επαυξάνουν. Τίποτε δεν αποστρέφεται τόσο πολύ ο Θεός όσο την υπερηφάνεια. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Επειδή η ψυχή κυριεύται εύκολα από έπαρση και υπεροψία, για αυτό ο Θεός έκαμε το σώμα θνητό και επέτρεψε να υπάρχουν πάθη, αρρώστιες, πειρασμοί, θλίψεις, που σαν χαλινάρια συγκρατούν την ψυχή. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ο υπερήφανος είναι δειλός, αναίσχυντος, ανόητος, θρασύς, ασεβής, επιδεικτικός, θορυβοποιός, φίλαυτος και αγνοεί την πνευματική του κατάσταση. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ο υπερήφανος έχει ισόβιο συντροφό του την στενοχώρια και είναι πάντα αγανακτισμένος και ταραγμένος. Η υπερηφάνεια κόβει τον σύνδεσμο της αγάπης και αναγκάζει τον υπερήφανο να ζεί απομονωμένος. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ἡ ὑπερηφάνεια εἶναι ἄρνησις τοῦ Θεοῦ, ἐφεύρεσις τῶν δαιμόνων, ἐξουδένωσις τῶν ἀνθρώπων, μητέρα τῆς κατακρίσεως, ἀπόγονος τῶν ἐπαίνων, ἀπόδειξις ἀκαρπίας, φυγαδευτήριο τῆς βοηθείας τοῦ Θεοῦ,  πρόδρομος τῆς παραφροσύνης, πρόξενος πτώσεων, αἰτία τῆς ἐπιληψίας, πηγὴ τοῦ θυμοῦ, θύρα τῆς ὑποκρίσεως, στήριγμα τῶν δαιμόνων, φύλαξ τῶν ἁμαρτημάτων, δημιουργὸς τῆς ἀσπλαγχνίας, ἄγνοια τῆς συμπαθείας, πικρὸς κριτὴς, ἀπάνθρωπος δικαστής, ἀντίπαλος τοῦ Θεοῦ, ρίζα τῆς βλασφημίας. Κλίμαξ 246

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ἀρχὴ τῆς ὑπερηφανείας εἶναι τὸ τέλος τῆς κενοδοξίας. Μέσον, ἡ ἐξουθένωσις τοῦ πλησίον, ἡ ἀναιδὴς φανέρωσις τῶν κόπων μας, ὁ ἐσωτερικὸς αὐτοέπαινος, τὸ μῖσος τῶν ἐλέγχων. Καὶ τέλος, ἡ ἄρνησις τῆς βοηθείας τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐξύψωσις τῆς ἰδικῆς μας ἱκανότητος, ἡ δαιμονικὴ συμπεριφορά. Κλίμαξ 246

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ὅπου συνέβη πτῶσις, ἐκεῖ κατεσκήνωσε προηγουμένως ἡ ὑπερηφάνεια. Διότι τὸ δεύτερο εἶναι τὸ προμήνυμα τοῦ πρώτου. Κλίμαξ 247

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Παίδευσις τῶν ὑπερηφάνων εἶναι ἡ πτῶσις. Σκόλοψ αὐτῶν εἶναι ὁ δαίμων. Ἐγκατάλειψίς τους ἐκ μέρους τοῦ θεοῦ εἶναι ἡ ἀπώλεια τῶν φρενῶν. καὶ τὰ δύο πρῶτα πολλὲς φορὲς ἐθεραπεύθηκαν ἀπὸ ἀνθρώπους, ἀλλὰ τὸ τελευταῖο ἀνθρωπίνως εἶναι ἀνίατο. Κλίμαξ 247

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ἄλλο πρᾶγμα εἶναι τὸ νὰ ὑπερηφανεύεται κανείς, καὶ ἄλλο τὸ νὰ μὴν ὑπερηφανεύεται, καὶ ἄλλο τὸ νὰ ταπεινώνεται. Ὁ πρῶτος καθημερινῶς κρίνει τοὺς ἄλλους· ὁ δεύτερος δὲν κρίνει τοὺς ἄλλους, πλὴν ὅμως δὲν κατακρίνει καὶ τὸν ἑαυτό του· ὁ δὲ τρίτος, ἂν καὶ ἀπηλλαγμένος ἀπὸ τὴν καταδίκη, καταδικάζει  ὁ ἴδιος συνεχῶς τὸν ἑαυτό του. Κλίμαξ 270

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ὅποιος ὑπερηφανεύεται γιὰ φυσικὰ χαρίσματα, δηλαδὴ ὀξύνοια, εὐκολία στὴν μάθησι, στὴν ἀνάγνωσι καὶ τὴν προφορά, εὐφυΐα καὶ ἄλλα παρόμοια, αὐτὸς οὐδέποτε θὰ ἀποκτήση τὰ ὑπερφυσικὰ ἀγαθά. Διότι ὁ ἄπιστος στὰ ὀλίγα θὰ φανῆ καὶ στὰ πολλὰ ἄπιστος καὶ κενόδοξος. Κλίμαξ 242

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ἔφυγαν ὅλα τὰ πάθη ἀπὸ μερικοὺς ἀνθρώπους, ὄχι μόνο πιστούς, ἀλλὰ καὶ ἀπίστους, ἐκτὸς ἀπὸ ἕνα πάθος, (δηλαδὴ τὴν ὑπερηφάνεια). Ἀφέθηκε μόνο αὐτό, διότι μπορεῖ νὰ ἀναπληρώση ὅλα τὰ ἄλλα, ἐφ’ ὅσον εἶναι τὸ πρωταρχικὸ κακὸ καὶ ἔχει τόση μεγάλη βλαπτικότητα, ὥστε καὶ ἀπὸ τοὺς οὐρανοὺς νὰ ρίχνη κάτω Ἀγγέλους. Κλίμαξ 295

Νικηφόρου Θεοτόκη. Πάντα τὰ ἀγαθά, δι’ ὅσα ὁ μὲν ὑπερήφανος ὑψηλοφρονεῖ, ὁ δὲ ταπεινὸς ταπεινοφρονεῖ, μερίζονται εἰς τέσσαρα εἴδη· εἰς ἀγαθὰ φυσικά, τὰ ὁποῖα εἶναι ἡ εὐφυΐα, ἡ ὡραιότης, ἡ ἀνδρεία καὶ τὰ ὅμοια· εἰς ἀγαθὰ κτητά, τὰ ὁποῖα εἶναι ἡ ἐπιστήμη, ἡ σοφία, ἡ τέχνη καὶ τὰ ὅμοια· εἰς ἀγαθὰ τυχηρὰ λεγόμενα, τὰ ὁποῖα εἶναι ὁ πλοῦτος, ἡ δόξα, τὰ ἀξιώματα καὶ τὰ ὅμοια· καὶ εἰς ἀγαθὰ προαιρετικά, τὰ ὁποῖα εἶναι ἡ ἀγάπη, ἡ ὑπομονή, ἡ ὑπακοὴ καὶ αἱ λοιπαὶ προαρετικαὶ ἀρεταί. Διὰ τὰ ἀγαθὰ ταῦτα ἄνθρωπος ἤ ὑπερηφανεύεται ἤ ταπεινοῦται. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ. 324-325

Αγάπιος Μον. Οι βαθμοί της υπερηφανείας είναι 5 : Πρώτος βαθμός είναι όταν έχεις μερικά αγαθά ή χαρίσματα και δεν τα ανα-γνωρίζεις ότι είναι εκ Θεού αλλά θαρείς ότι τα έχεις αφ' εαυτού σου. Δεύτερος βαθμός είναι, όταν γνωρίζεις πώς τα έχεις (τα αγαθά ή τα χαρίσματα) από τον Θεόν αλλά όχι ως χάριτα αλλά γιατί σου πρέπουν και είσαι άξιος να τα έχεις. Τρίτος βαθμός της υπερηφάνιας είναι όταν νομίζεις πως έχεις κάποια αγαθά ή χαρίσματα που στην πραγματικότητα δεν τα έχεις. Τέταρτος βαθμός της υπερηφανίας είναι όταν καταφρονείς τους άλλους και επιθυμείς να σε τιμούσιν ως αξιότερον από τους άλλους. Ο πέμπτος βαθμός είναι όταν καταφρονείς τους ιερούς νόμους, και δεν υποτάσεσαι σε αυτούς, καθώς οι Αγ.Πατέρες ενομοθέτησαν όπως την νηστεία και άλλες εκκλησιαστικές παραδόσεις. Αμαρτωλών σωτηρια-39

Αγάπιος Μον. Οι κλάδοι της υπερηφανίας είναι 12 : Περιέργεια, αλαζονία, κενοδοξία, καύχησις, ιδιορρυθμία, αυθάδεια, απόνοια, πρόφασις, προσποιούμενη εξομολόγησις, αποστασία ή παράβασις, ελευθερίας άδεια, και το ύστερον η της αμαρτίας συνήθεια, ήτις περιέχει μίαν τινά καταφρόνησιν των εντολών του Θεού. Αμαρτωλών σωτηρια-40

Αγάπιος Μον. Η υπερηφάνια δυναμώνει τα επίλοιπα αμαρτήματα και δεν αφήνει να νικήσει ο άνθρωπος. Είναι πολλοί που επέστρεψαν τα ξένα και αλλότρια πράγματα όπου κρατούσαν αδίκως αλλά αυτή (η υπερηφάνια) τους κάνει και αισχύνονται να τα ομολογήσουν, και δεν τα δίνουν πίσω. Και άλλους φιλάργυρους δεν τους αφήνει να δίδουν για να μην πτωχεύσουν και τους καταφρονούν. Άλλοι πάλιν εσυγχωρούσαν την ύβριν και ατιμίαν που τους έκαναν οι εχθροί τους, και άφηναν στον Θεόν την εκδίκησιν, αλλά αυτός ο δαίμων δεν τους αφήνει να κάνουν το πρόσταγμα του Θεού, αλλά τους φαίνεται πώς αν δεν θανατώσουν τον εχθρόν τους δεν έχουν πρόσωπο να βγούν είς το παζάρι να τους δούν οι άλλοι. Αμαρτωλών σωτηρια-40

Αγάπιος Μον. Διά να θαραπεύσεις αυτό το ανόμημα, άνθρωπε, παραχωρεί ο Κύριος, και πίπτεις είς άλλα μεγαλύτερα εγκλήματα, το όποίον δεν θα έκαμεν ο πάνσοφος Ιατρός εάν αυτό δεν ήταν πάντων των άλλων χειρότερον. Αμαρτωλών σωτηρια-40

Αγάπιος Μον. Εάν είσαι λέγω σώφρων, εγκρατής, ελεήμων, και να έχεις και άλλας αρετάς διαφόρους, τότε μάλιστα φυλάγου από την υπερηφάνια επιμελώς, η οποία δεν φεύγει ποτέ της από τον άνθρωπο, αλλά τον πολεμά ως την ώρα του θανάτου, τότε όπου όλα τα πάθη δεν τολμώσει πλέον να πλησιάσουσι. Και αν δεν φυλαχθείς από αυτήν ζημιώθεις όλους τους κόπους σου. Αμ. Σωτ. 41

Αγάπιος Μον. Είς το στάδιον όπου πολεμούσι αι αρεταί με ταις αμαρτίαις, όταν νικήσει η αρετή, φεύγουσιν όλα τα ελαττώματα, και μόνον η υπερηφάνια μένει και πολεμά εώς θανάτου τον άνθρωπον. Αμαρτωλών σωτηρια-41

Αγάπιος Μον. Η υπερηφάνια έκαμε τους Αγγέλους δαίμονες, και η ταπέινωσις κάμνει Θεόν τον άνθρωπον φυλάττου να μην κενοδοξήσεις ποτέ σου, ότι καμμίαν αιτίαν δεν έχεις να υπεραίρεσαι. Αμαρτωλών σωτηρια-42

Αγάπιος Μον. Εάν είς την αρετήν και σοφίαν σου υπερηφανεύεσαι, ή είς άλλην χάριν και επιστήμην, όπου νομίζεις να έχεις, όλα είναι δωρεαί και χαρίσματα του Κυρίου, διά τα οποία μέλλεις να αποδώσεις λόγον εν ώρα Κρίσεως. Οι δυνατοί δυνατώς ετασθή-σονται, κ.τ.λ. Αί αρεταί εισίν ευεργεσίαι του παναγάθου Θεού, και πρέπει όσον περισσεύεις τους άλλους είς αξιώματα, ή σοφίαν, ανδρείαν, δύναμιν, πλούτον, και έτερα όμοια σοματικά ή και ψυχικά χαρίσματα, ήγουν σωφροσύνην, εγκράτειαν, και άλλας αρετάς, τόσο μάλλον πρέπει να ταπεινώνεσαι, ότι όλα αυτά τα δωρήματα άνωθεν εισίν εκ του Θεού. Αί αμαρτίαι μόνον και τα εγκλήματα είναι δικά σου και εάν θέλεις είς αυτά να καυχάσαι, είναι αφροσύνη σου και αγνωσία ανείκαστος. Αμαρτ. σωτηρια-42

Αγάπιος Μον. Εννόησον, ότι οι υπερήφανοι ου μόνον παρά Θεού εχθρεύονται, και έχουσι και άλλας ζημίας, αλλά και στην ζωήν ταύτην τους μισούσιν οι άνθρωποι. Αμαρτωλών σωτηρια-44

Αγάπιος Μον. Οι υπερήφανοι ευρίσκονται είς φόβους και κινδύνους πολλούς, είς φιλονικείας και μάχας, διατί συνερίζονται με τους όμοιους αυτών, και σύζηλώνει ο ένας του άλλου των. Αμαρτωλών σωτηρια-44

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ὁ ὑπερήφανος ζητεῖ ἐπαίνους καὶ πρωτεῖα, θέλει τιμὰς καὶ προσκυνήματα, παρατηρεῖ τὰ δεξιὰ καὶ ἀριστερὰ καὶ τὰς πρωτοκαθεδρίας, ζυγοστατεῖ πάντα λόγον καὶ ἐξετάζει τὴν ἀξίαν παντὸς προσώπου· ὅθεν, ὅπου δὲν εὑρίσκει τὰ ὑπὸ τῆς ὑπερηφανείας αὐτοῦ ζητούμενα καὶ τὰ κολακεύοντα τὴν ὑπερήφανον αὐτοῦ γνώμην, δυσαρεστεῖται καὶ ἀγανακτεὶ, πολλάκις δὲ καὶ περιφρονῶν καὶ ὑβρίζων φεύγει ἐκεῖθεν. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ. 322

Νικηφ. Θεοτόκη. Πόσαι κολακεῖαι, πόσαι δεήσεις, πόσα προσκυνήματα εἶναι ἀναγκαῖα, ἵνα μικρᾶς τινος εὐεργεσίας αὐτοῦ ἀπολαύσῃς! Ἐὰν δὲ αὐτὸς ἔχῃ ἀνάγκην εὐεργεσίας, ἐπειδὴ διὰ τὴν ὑπερηφάνειαν αὑτοῦ δὲν καταδέχεται νὰ ὑποκλίνῃ τὴν κεφαλὴν αὑτοῦ καὶ νὰ προσκυνήσῃ τὸν δυνάμενον νὰ εὐεργετήσῃ αὐτόν, διὰ τοῦτο μένει ἐστερημένος τῆς εὐεργεσίας. Κυριακοδρ. Α-322

Νικηφόρου Θεοτόκη. Τοῦ ὑπερηφάνου ἡ καρδία εἰς τὴν πρόσκαιρον ταύτην ζωὴν οὐδέποτε ἔχει ἀνάπαυσιν, ἐπειδὴ οὐδέποτε δύναται νὰ ἀπολαύσῃ  ὅσα ἡ ὑπερηφάνεια αὐτοῦ φαντάζεται· τοῦ ταπεινοῦ ἡ καρδία εἰς ταύτην τὴν ζωὴν ἔχει πᾶσαν ἡσυχίαν καὶ ἄνεσιν, ἐπειδὴ πολὺ εὔκολα εὑρίσκει ὅσα ἡ ταπείνωσις αὐτοῦ ζητεῖ. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. σελ. 323

Απ.Σαγήνη. Η υπερηφάνια είναι μήτηρ και γεννήτρια πάντων των επίλοιπων αμαρτιών. Είς τα λοιπά αμαρτήματα μακροθυμεί ο πολυεύσπλαχνος Κύριος, εκδεχόμενος την μετάνοιαν των αμαρτωλών. Είς δε την οίησιν και υπερηφάνειαν, δεν δίδει καιρό μακροθυμίας, αλλά επιφέρει τους πειρασμούς και τάς μάστιγας κατά της κεφαλής των υπερηφάνων. Και ως εκδικούμενος και ως σωφρονίζων φέρεται κατ' αυτών ο δίκαιος και Πανάγαθος Κύριος. Διότι η έπαρσις και η υπερηφάνια είναι μια επανάσταση κατά της του Θεού μεγαλειότητος. Αποστολικὴ Σαγήνη-18

Ἀγ.Νείλου. Οὔτε μπορεῖ κανεὶς νὰ ἀποφύγει τὴν ὑπερηφάνεια, τὸ πρῶτο γέννημα τοῦ διαβόλου, ἂν δὲν ἀποβάλει τὴ ρίζα ὅλων τῶν κακῶν φιλαργυρία, ἀφοῦ καὶ ἡ φτωχεια ταπεινώνει τὸν ἄνθρωπο, σύμφωνα μὲ τὸν σοφὸ Σολομώντα. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-335

Ἀγ.Νείλου. Ὁ ὑπερήφανος ἢ ἀποδίδει τὰ κατορθώματά του στὸν ἑαυτό του, καὶ ὄχι στὸν Θεό, ἢ ταπεινώνει ἐκείνους ποὺ δὲν ἔχουν κατορθώσει τίποτε. Γιατὶ ἡ κακία τῆς ὑπερηφάνειας εἶναι διπλῆ. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-455

Ἀγ.Νείλου. Τὴν ὑπερηφάνεια ὀφείλει νὰ τὴν φοβᾶται περισσότερο ὁ δίκαιος γιατὶ τὸν ἁμαρτωλὸ τὸν λυγίζει ἡ συνείδησή του, ποὺ τὸν κατηγορεῖ πάντοτε καὶ δὲν τὸν ἀφήνει νὰ σηκώσει τὸ βλέμμα του πρὸς τὰ ἐπάνω, ἐνῶ τὸν δίκαιο τὸν κάνει τὸ κατόρθωμα νὰ ὑπερηφανεύεται, χωρὶς νὰ προσέχει. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-459

Ἀγ.Νείλου. Ἡ ὑπερηφάνεια, ὅταν κυριέψει τὴν ψυχή, τὴν καταστρέφει ὅλην, ὅπως ἕνας τρομερὸς τύραννος καταστρέφει μιὰ μεγάλη πόλη. Γιατὶ αὐτὴ καὶ τὸν διάβολο τὸν γκρέμισε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ στὴ γῆ. Ὅταν λοιπὸν τὴν αἰσθανθοῦμε, νὰ ταπεινώσουμε τὸν ἑαυτό μας, μὲ τὴ σκέψη ὅτι εἴμαστε ἔρημοι ἀπὸ κάθε ἀγαθό, καὶ ἄχρηστοι καὶ ἀπόβλητοι, ποὺ ἐξοργίζουμε πάντοτε τὸν Θεό, καὶ εἴμαστε ἐμπόδιο στοὺς ἀδελφούς μας. Γιατί φάρμακο τῆς κενοδοξίας εἶναι ἡ περιφρόνηση τῆς δόξας, ἐνῶ τῆς ὑπερηφάνειας ἡ μακάρια ταπείνωση. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-453

Αγ.Συμ.Θεολ. Όταν δείς κάποιον στην παρούσα ζωή να υπερηφανεύται, ξέρε, ότι κατά το μέτρο της υπερηφανίας του, έχει και την αναισθησία της ψυχής του. Αγ.Συμ.Θεολ.

Ἀγ.Νικοδήμου. Ἡ ὑπερηφάνεια τοῦ νοῦ, εἶναι πλέον κινδυνωδεστέρα, παρὰ ἡ τῆς θελήσεως. Ἐπειδή, ἡ μὲν ὑπερηφάνεια τῆς θελήσεως, μὲ τὸ νὰ εἶναι φανερὰ εἰς τὸν νοῦν, εὔκολα αὐτὸς θέλει δυνηθῆ  καμμίαν φορὰν νὰ τὴν ἰατρεύσῃ, ὑποτάσσοντάς την εἰς ἐκεῖνο ὁποῦ πρέπει. Ὁ δὲ νοῦς, ὅταν ἔχῃ στερεὰν ὑπόληψιν, πῶς ἡ κρίσις του εἶναι καλυτέρα ἀπὸ τὴν τῶν ἄλλων, ἀπὸ ποῖον πλέον θέλει δυνηθῇ νὰ ἰατρευθῇ; καὶ πῶς νὰ ὑποταχθῇ εἰς τὴν κρίσιν τῶν ἄλλων ἐκεῖνος ὁποῦ δὲν τὴν ἔχει τόσον καλήν, ὡσὰν τὴν ἰδικήν του; Ἁόρατος Πολεμος 37-38.

Αγ.Γρηγ.Θεολ. Το να φαντάζεται κανείς πως είναι κάτι αφαιρεί το μεγαλύτερο μέρος κι αυτού που είναι στην πραγματικότητα. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομολ.15Ε-279

Εὐαγρίου : Εἶναι φοβερὸ νὰ πιστεύεις ὅτι εἶσαι μεγάλος, ἐνῶ κάνεις ἔργα μικρά. Σὲ κάθε περίπτωση τὸ νὰ νομίζεις ἐμποδίζει τὸ νὰ εἶσαι κάτι. Εἶναι λιχνιστὴς τῆς ἀρετῆς ὁ ὑπερήφανος λογισμός. Εἶναι λάκκος χωρὶς νερὸ ἡ φιλόδοξη ψυχή. Ἡ ὑπερήφανη ψυχὴ εἶναι πανδοχεῖο ληστῶν, καὶ μισεῖ τὴ φωνὴ τῆς γνώσης. Ἔργα Ἀγ.Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 8,349

Αββά  Ησαϊου. Εάν σε κυριεύσει η υπερηφάνεια, ενθυμήσου ότι αυτή σου καταστρέφει τον κόπο σου, και ότι δεν υπάρχει μετάνοια για όσους συμπείθονται με αυτή, και θα αναπαυθείς. Φ-Αββά  Ησαϊου-τ12,65

Ἁββᾷ Ἰσιδώρου Πρεσβυτέρου. Εἶπε πάλι : Ἐὰν τηρῆτε κανονικὰ νηστεία, μὴ ὑπερηφανεύεσθε· ἐὰν δὲ ὑπερηφανεύεσθε γι’ αὐτό, μᾶλλον νὰ τρώγετε κρέας. Διότι περισσότερο συμφέρει τὸν ἄνθρωπο νὰ τρώγη κρέας παρὰ νὰ ὑπερηφανεύεται καὶ ἀλαζονεύεται. Ἀποφθέγματα Γερόντων - ΕΠΕ τομ.1,355

Αγ.Ισαάκ Συρ. Υπερηφάνια δέν είναι όταν περάση από τήν διάνοια ο λογισμός της ούτε όταν ηττάται κανείς από αυτήν προσκαίρως, αλλά εκείνη που διαμένει μονίμως στόν άνθρωπο. Σ' εκείνον τόν πρώτο, που έχει τήν πρόσκαιρη προσβολή υπερηφανείας, ακολουθεί η κατάνυξις, ο άλλος όμως, όταν αγαπήσει τήν υπερηφάνεια, δέν γνωρίζει κατάνυξη. Φ-Ισαάκ-Σύρου-8β-149

Ἀγ.Ἰσαάκ Σύρου. Ὅποιος ὑπερηφανεύεται γιὰ τὴν γνῶσι, παραχωρεῖται στὸν πειρασμὸ τῆς βλασφημίας, καὶ ὅποιος ἐπαίρεται γιὰ τὶς ἐνάρετες πράξεις, παραχωρεῖται στὸν πειρασμὸ τῆς πορνείας· ἐνῶ ὅποιος ἐπαίρεται γιὰ τὴν σοφία του, παραχωρεῖται στὶς σκοτεινὲς παγίδες τῆς ἀγνοίας. Φ-Ἀγ.Ἰσαάκ Σύρου 8Γ,107