ΠΕΡΙ ΑΓΓΕΛΩΝ

ΠΕΡΙ ΑΓΓΕΛΩΝ

Ἐρώτησις : Τὶ πρᾶγμα ἆρά γε νὰ ἦναι οἱ Ἄγγελοι; καὶ τὶ λογῆς εἶδος καὶ μορφὴν τάχα νὰ ἔγιναν; Ἀπόκρισις : Οἱ Ἄγγελοι δὲν εἶναι ἄλλο, παρὰ ἕν πρᾶγμα ὡραῖον, λαμπρόν, φωτεινόν, διαυγές, ἄϋλον, ἀσώματον, ἀτελεύτητον, ἀσχημάτηστον, λογικόν, αὐτεξού-σιον, κοῦφον λεπτόν, ὀξύ, ἀεικίνητον καὶ φλογερόν· τὸ δὲ εἶδος καὶ τὴν μορφὴν αὐτῶν οὐδεὶς εἶδεν εἰμὴ μόνον ὁ Θεὸς ὁποῦ τοὺς ἐδημιούργησε, καὶ ἐκ τοῦ μὴ ὄντος εἰς τὸ εἶναι τοὺς ἔφερε, καθὼς λέγει ὁ Δαμασκηνὸς Ἰωάννης· «ἧς (τῆς ἀγγελικῆς ουσίας δηλ.) τὸ εἶδος καὶ τὸν ὅρον, μόνον ὁ Πλάστης ἐπίσταται»· ἔγιναν δὲ διὰ νὰ φανῇ πραγματικῶς ἡ ἄπειρος σοφία, καὶ ἄφατος τοῦ Θεοῦ ἀγαθότης· ἡ  Σοφία του μέν, ὁποῦ ἠδυνήθη ὁ πάντα δυνάμενος νὰ ἐβγάλῃ ἀπὸ τὴν ἄβυσσον τοῦ μηδενὸς μὲ ἕν μόνον ἐννόημα, ἕν τοιοῦτον ὡραιότατον ὑπερθαύμαστον πρᾶγμα· ἡ ἀγαθότης του δέ, ὁποῦ μὴ ὤν εὐχαριστημένος νὰ χαίρεται, καὶ νὰ ἐντρυφᾷ μόνος τὴν ἀνεκλάλητόν του μακαριότητα, ἠθέλησε νὰ τὴν μεταδώσῃ καὶ εἰς ἄλλα λογικά ὄντα, καὶ κτίσματα.Ἀποστ. Σαγήνη 240

Ἐρώτησις : Πόσα εἶναι τὰ τάγματα τῶν Ἀγγέλων, ὁποῦ ὁ Θεὸς ἐξ ἀρχῆς ἔκαμεν; Ἀπόκρισις : Τὰ τάγματα τῶν Ἀγγέλων, ὁποῦ ὁ Θεὸς ἐξ ἀρχῆς ἔκαμεν, εἶναι δέκα· α΄, ἐκεῖνο, ὁποῦ δι’ ἔπαρσιν καὶ ὑπερηφάνειάν του ἐξέπεσε· β΄, οἱ Ἄγγελοι· γ΄,  οἱ Ἀρχάγγελοι· δ΄, αἱ Ἀρχαί· ε΄, αἱ Δυνάμεις· ς΄, αἱ Ἐξουσίαι· ζ΄, αἱ Κυριότητες· η΄, οἱ Θρόνοι· θ΄, τὰ Χερουβίμ· ι΄, τὰ Σεραφίμ, τὰ ὁποῖα καὶ εἶναι πλησιέστερα καὶ ἐγγύτερα τοῦ Θεοῦ. Ἀποστολικὴ Σαγήνη 240

Ἐρώτησις : Περιγραπτοὶ εἶναι οἱ Ἄγγελοι, ἤ ἀπερίγραπτοι; Ἀπόκρισις : Μόνος ὁ Θεὸς εἶναι ἀπερίγραπτος, καὶ ἀπεριόριστος· ὁ αὐτὸς εἰς τοὺς Οὐρανούς· ὁ αὐτὸς εἰς τὴν γῆν· ὁ αὐτὸς εἰς τὴν θάλασσαν· ὁ αὐτὸς εἰς ὅλην τὴν οἰκουμένην· ὁ αὐτὸς καὶ εἰς κάθε παραμικρότατον μέρος τῆς οἰκουμένης· ὁ αὐτὸς ὅλος εἰς ὅλον τὸ πᾶν, καὶ εἰς τὸ ὑπέρ πᾶν· πανταχοῦ παρών, καὶ τὰ πάντα πληρῶν· οἱ Ἄγγελοι δὲ ὡς κτίσματα εἶναι περιγραπτοί, καὶ περιοριστοί· ὅταν ἦναι εἰς τοὺς Οὐρανοὺς δὲν εἶναι εἰς τὴν γῆν· καὶ ὅταν ἦναι εἰς τὴν γῆν πρὸς ἐπίσκεψιν τῶν ἀνθρώπων, δὲν εἶναι εἰς τοὺς Οὐρανούς· πλὴν τὸ ἀνεβοκατέβασμά των ἀπὸ τὸν Οὐρανὸν εἰς τὴν Γῆν, καὶ ἀπὸ τὴν γῆν εἰς τὸν Οὐρανόν γίνεται ἐν ἀτόμῳ, ἐν ῥιπῇ ὀφθαλμοῦ, διὰ τὸ ὀξύτατον καὶ κουφότατον τῆς ἀΰλου αὐτῶν φύσεως. Ἀποστολικὴ Σαγήνη 240

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Καὶ καθὼς λέγει ὁ Ἁγιώτατος καὶ ἱερώτατος καὶ θεολογικώτατος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης· «Ὅλη ἡ θεολογία καὶ ἡ θεία Γραφὴ, ἔχει ὁνομάσει τὰς οὐρανίους ὑπάρξεις ἐννέα»· αὐτὰς ὁ θείος διδάσκαλος διακρίνει εἰς τρία συστήματα ποὺ τὸ καθένα ἀποτελεῖ τριάδα. Καὶ λέγει «ὅτι πρώτη τριὰς εἶναι αὐτὴ ποὺ πάντοτε εἶναι γύρω ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ εἶναι ἕτοιμη νὰ ἐνωθῇ μὲ αὐτὸν ἀμέσως, χωρὶς τὴν μεσολάβησιν κανενός, δηλαδὴ ἡ τάξις τῶν ἐξαπτερύγων Σεραφὶμ καὶ τῶν πολυομμάτων Χερουβὶμ καὶ τῶν ἁγιοτάτων Θρόνων, Δευτέρα δὲ τάξις εἶναι ἡ τάξις τῶν Κυριοτήτων καὶ τῶν Δυνάμεων καὶ τῶν Ἐξουσιῶν καὶ Τρίτη καὶ τελευταία εἶναι ἡ τάξις τῶν Ἀρχῶν καὶ τῶν Ἀρχαγγέλων καὶ τῶν Ἀγγέλων». Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,149

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Ὁ ἴδιος ὁ κτίστης καὶ δημιουργὸς τῶν ἀγγέλων, ποὺ τοὺς ἐδημιούργησεν ἐκ τοῦ μηδενὸς καὶ τοὺς ἔκαμεν κατὰ τὴν ἰδικήν του εἰκόνα ἀσώματον φύσιν, ὡσὰν κάποιον ἄνεμον καὶ ἄϋλον φωτιάν, ὅπως λέγει ὁ θεῖος Δαυΐδ· «Ὁ ποιῶν τοὺς ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα», περιγράφοντας τὴν εὐκινησίαν καὶ τὴν φλογερότητα καὶ τὴν θερμότητα καὶ τὴν διεισδυτικότητα καὶ τὴν ταχύτητά των εἰς τὸν θεῖον πόθον καὶ τὴν θείαν ὑπηρεσίαν, καὶ τὴν ἀνοδικήν των τάσιν καὶ τὴν ἀπομάκρυνσίν των ἀπὸ κάθε ὑλικὴν σκέψιν. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,143

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Ὁ ἄγγελος λοιπὸν εἶναι ὕπαρξις πνευματική, ἀεικίνητος, ἐλευθέρα, ἀσώματος, ποὺ ὑπηρετεῖ τὸν Θεόν, καὶ κατὰ χάριν ἔχει λάβει εἰς τὴν φύσιν της τὴν ἀθανασίαν, ποὺ τὸ σχῆμα καὶ τὴν κατάστασιν αὐτῆς τῆς ὑπάρξεως μόνον ὁ Κτίστης γνωρίζει. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,143

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ.Οἱ ἄγγελοι εἶναι δεύτερα πνευματικὰ φῶτα, ποὺ παίρνουν τὸν φωτισμὸν ἀπὸ τὸ πρῶτον καὶ ἄναρχον φῶς καὶ δὲν ἔχουν ἀνάγκην ἀπὸ γλῶσσαν καὶ ἀκοήν, ἀλλὰ πληροφοροῦνται μεταξύ των τὰ προσωπικὰ διανοήματα καὶ τὰς ἀποφάσεις των χωρὶς τὸν προφορικὸν λόγον. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,145

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Εἶναι περιωρισμένοι εἰς τὸν χῶρον· διότι, ὅταν εἶναι εἰς τὸν οὐρανόν, δὲν εἶναι εἰς τὴν γῆν, καὶ ὅταν ἀποστέλλωνται ἀπὸ τὸν Θεὸν εἰς τὴν γῆν, δὲν παραμένουν εἰς τὸν οὐρανόν. Καὶ δὲν περικλείονται ἀπὸ τείχη καὶ θύρας καὶ κλεῖθρα καὶ σφραγῖδας· διότι εἶναι ἀκαθόριστοι. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,145

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Λέγω μάλιστα ὅτι εἶναι ἀκαθόριστοι, ἐπειδὴ ἐμφανίζονται εἰς τοῦς ἀξίους ἀνθρώπους, εἰς τοὺς ὁποίους ὁ Θεὸς θὰ θελήσῃ νὰ παρουσιασθοῦν, ὄχι ὅπως εἶναι, ἀλλὰ μεταμορφωμένοι, μὲ μορφὴν ποὺ ἠμποροῦν νὰ τοὺς βλέπουν οἱ ἄνθρωποι. Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Διότι μόνον τὸ ἀδημιούργητον εἶναι ἐκ φύσεως καὶ εἰς τὴν κυριολεξίαν ἀκαθόριστον· κάθε δημιούργημα δηλαδὴ ἔχει τὰ ὅριά του καθωρισμένα ἀπὸ τὸν Θεὸν ποὺ τὸ ἐδημιούργησεν. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,145-147

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Βλέπουν τὸν Θεὸν κατὰ τὸ μέτρον τῆς δυνατότητός των καὶ ἔχουν αὐτὴν τὴν θέαν ὡς τροφήν. Εἶναι ἀνώτεροι ἀπὸ ἐμᾶς, διότι εἶναι ἀσώματοι, καὶ εἶναι ἐλεύθεροι ἀπὸ κάθε σωματικὸν πάθος, ἀλλὰ δὲν εἶναι ἀπαθεῖς, διότι ἀπαθὲς εἶναι μόνον τὸ θεῖον. Καὶ παίρνουν τὸ σχῆμα, ποὺ τυχὸν θὰ προστάξῃ ὁ Δεσπότης Θεός, καὶ ἔτσι ἐμφανίζονται εἰς τοὺς ἀνθρώπους καὶ φανερώνουν εἰς αὐτοὺς τὰ θεῖα μυστήρια. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,149

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Καὶ τὰ μέλλοντα βέβαια οὔτε οἱ ἄγγελοι τοῦ Θεοῦ, οὔτε οἱ δαίμονες γνωρίζουν, ἐν τούτοις τὰ προλέγουν· οἱ μὲν ἄγγελοι, ἐπειδὴ τὰ ἀποκαλύπτει εἰς αὐτοὺς ὁ Θεὸς καὶ προστάζει νὰ τὰ προλέγουν· δι’ αὐτὸ ὅσα λέγουν, πραγματο-ποιοῦνται. Προλέγουν ὅμως καὶ οἱ δαίμονες, ἄλλοτε ἐπειδὴ βλέπουν αὐτὰ ποὺ συμβαίνουν εἰς μακρινὴν ἀπόστασιν καὶ ἄλλοτε ἐπειδὴ προσπαθοῦν νὰ τὰ συμπεράνουν· δι’ αὐτὸ καὶ ψεύδονται τὰς περισσοτέρας φοράς. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,153

Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. Πρέπει δὲ νὰ γνωρίζωμεν, ὅτι αὐτὸ ἀκριβῶς ποὺ εἶναι διὰ τοὺς ἀνθρώπους ὁ θάνατος, εἶναι διὰ τοὺς ἀγγέλους ἡ πτῶσις. Διότι μετὰ τὴν πτῶσιν δὲν ὑπάρχει δι’ αὐτοὺς μετάνοια, ὅπως ἀκριβῶς δὲν ὑπάρχει μετάνοια διὰ τοὺς ἀνθρώπους μετὰ τὸν θάνατον. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ. ΕΠΕ 1,155