ΠΕΡΙ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑΣ

ΠΕΡΙ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑΣ

Αγ.Νεκτάριος Η εγκράτεια είναι αρετή μεγίστης ηθικής αξίας . είναι δε εγκράτεια εκουσία συγκράτηση όχι των απαγορευμένων, αλλά των επιτετραμμένων για χάρη της σωφροσύνης.  ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-289

Αγ.Νεκτάριος Η των απαγορευμένων συγκράτηση δεν είναι εγκράτεια αλλά νόμου ευλάβεια. Αρετή δε μέγιστη το να απολαμβάνεις με συγκράτηση τα επιτρεπομένα για χάρη της σωφροσύνης. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-289

Αγ.Νεκτάριος Η εγκράτεια είναι καλό και αγαθό κτήμα παντός εργαζομένου την αρετή. Η εγκράτεια είναι θεμέλιο απασών των αρετών και αυτή πρώτη παρασκευάζει τις ψυχές πρός άσκηση των αρετών. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-289

Αγ.Νεκτάριος Η εγκράτεια καλόν κι αγαθόν κτήμα είναι παντός εργαζομένου τήν αρετή. Η εγκράτεια είναι κρηπίς τών αρετών απασών και αυτή πρώτη παρασκευάζει τίς ψυχές πρός άσκηση τών αρετών. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-290

Αγ.Νεκτάριος Η εγκράτεια είναι οδηγός σωφροσύνης δουλαγωγούσα τά τού σώματος πάθη καί κατευνάζουσα τάς ορμάς, καθαρεύουσα τόν νούν και ειρηνεύουσα τήν καρδίαν. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-290

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Εκείνος που υποχωρεί, γιά να αποφύγει τόν κόπο τής εγκράτειας, παρασύρεται από τήν άλογη ορμή και φέρεται παντού. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-61

Ἐν τῷ βίῳ τοῦ Ἀγ.Ἀντωνίου. Ὁ Μέγας Εὐθύμιος ἔλεγεν ὅτι ἀρίστη ἐγκράτεια εἶναι ἐκείνη, ποὺ δὲν ἐπιτρέπει εἰς τὸν ἄνθρωπον νὰ φθάσῃ εἰς τὸν χορτασμόν, ἀλλὰ μᾶς ἀφήνει νὰ ἔχωμεν ἀκόμη ἀνάγκην νὰ φάγωμεν, ἂν καὶ ἡ τροφὴ εἶναι ἐμπρός μας. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι πρέπει νὰ τρώγωμεν ὀλιγώτερον ἀπὸ ὅσον ἔχομεν ἀνάγκην. Εὐεργετινὸς Β-231

Ἀγ.Ἐφραίμ. Ἀδελφέ, νὰ ἀγαπᾷς πάντοτε τὴν ἐγκράτειαν, διὰ νὰ ὠφεληθῇς πάρα πολύ· ἂν ὅμως ἀρχίσῃς νὰ ἀδιαφορῇς, τότε θὰ δοκιμάσῃς ἀνεπανόρθωτον ζημίαν. Κατ’ ἀρχὰς θὰ ἀπομακρύνῃς ἀπὸ ἐπάνω σου τὴν χάριν τοῦ Θεοῦ· ἔπειτα θὰ σὲ περιγελοῦν ἐκεῖνοι, ποὺ σὲ βλέπουν· καὶ τρίτον οὔτε τὸ ἐργόχειρόν σου θὰ σὲ φθάνῃ πλέον διὰ μίαν τοιαύτην δαπάνην, ποὺ θὰ προκύψῃ ἀπὸ τὴν περιφρόνησιν τῆς ἐγκρατείας. Εὐεργετινὸς Β-202

Αγ.Μάρκος Ερημ. Τὴν καρδίαν τὴν συντρίβει ἡ τριμερὴς ἐγκράτεια, δηλαδὴ ὁ ἐπίπονος περιορισμὸς τοῦ ὕπνου, τοῦ φαγητοῦ καὶ τῆς σωματικῆς ἀνέσεως. Διότι ἡ περισσὴ ἀπόλαυσις αὐτῶν προξενεῖ ἡδυπάθειαν· ἡ δὲ ἡδυπάθεια γεννᾷ εἰς τὴν ψυχὴν τοὺς πονηροὺς λογισμούς· εἶναι δὲ καὶ ἀντίθετος πρὸς τὴν προσευχὴν καὶ τὴν ἁρμόζουσαν ὑπηρεσίαν. Εὐεργετινὸς Β-194

Ἀγ.Νείλου. Ἐγκράτεια εἶναι χαλινάρι τῆς κοιλιᾶς, μαστίγιο τῆς ἀπληστείας, ζύγι τῆς συμμετρίας, φίμωτρο τῆς λαιμαργίας, ἄρνηση τῆς ἀνάπαυσης, συνταγὴ τῆς σκληραγωγίας, δραστήριο ἄγρυπνο μάτι τῶν λογισμῶν, ροὴ τῆς πύρωσης, παιδαγωγὸς τοῦ σώματος, πύργος τῶν κόπων καὶ τεῖχος τῆς συμπεριφορᾶς, κόσμημα τῶν ἠθῶν, διακοπὴ τῶν παθῶν, νέκρωση τῶν μελῶν, ἀναβίωση τῶν ψυχῶν, μίμηση τῆς ἀνάστασης, ζωὴ ἁγιασμοῦ. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-259

Ἀγ.Νείλου. Οἱ σκοποὶ τῆς ἐγκράτειας εἶναι δύο. Ὁ ἕνας, ἀφοῦ στερηθοῦμε τὰ εὐχάριστα τῆς ἐδῶ ζωῆς, νὰ κερδίσουμε τὰ εὐχάριστα τῆς μέλλουσας. Καὶ ὁ ἄλλος, μὲ τὴν ταπείνωση τοῦ σώματος, νὰ ταπεινωθεῖ μαζὶ καὶ ἡ ψυχὴ καὶ νὰ γίνει ἔτσι πιὸ κατανυκτική. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-429

Ἀγ.Νείλου. Αὐτὸς ποὺ χορταίνει μὲ ψωμὶ καὶ νερὸ δὲν εἶναι ἐγκρατής. Γιατὶ ὁ χορτασμὸς κάθε πράγματος εἶναι ξένος ἀπὸ τὴν ἐγκράτεια. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-425

Ἀγ.Νείλου. Ἐκεῖνος ποὺ εἶναι κύριος τῆς κοιλιᾶς του, μπορεῖ σὲ κάθε τόπο νὰ ἀσκήσει τὴν ἀρετή, ἐνῶ ἐκεῖνος ποὺ ἐξουσιάζεται ἀπὸ αὐτήν, ὁπωσδήποτε σὲ κανένα. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-427

Ἀγ.Νείλου.Ὅταν βρισκόμαστε σὲ σπίτια τῶν κοσμικῶν, τότε προπαντὸς νὰ δείχνουμε ἀντοχὴ στὴν ἐγκράτεια, ἀπὸ φόβο μήπως ὁ νοῦς μας παχυνθεῖ μὲ τὴ λαιμαργία, καὶ, παραμελώντας τὴ συνήθειά του, γίνει εὐάλωτος στοὺς ἐχθρούς. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-427

Ἀγ.Νείλου.Ἔρωτας θεϊκὸς ποὺ δὲν πετάει στὰ ὕψη μὲ τὰ φτερὰ τῆς ἐγκράτειας, πολὺ γρήγορα πέφτει κάτω στὴν ὕλη, ἐπειδὴ βαρύνεται μὲ τὶς ἁλυσίδες τὶς ἀκρασίας. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-427

Ἁγίου Διαδόχου. Ἡ ἐγκράτεια εἶναι τὸ γενικὸν ὄνομα ὅλων τῶν ἀρετῶν, ὡς περικλείουσα μέσα της ὅλας· δι’ αὐτὸ λοιπὸν ὁ ἐγκρατευόμενος εἰς ὅλα πρέπει νὰ ἐγκρατεύεται. Διότι, ὅπως ἀκριβῶς τὸ ἀνθρώπινον σῶμα χάνει τὴν ἀρτιμέλειάν του καὶ καθίσταται ἄμορφον, ὅταν ἀφαιρεθῇ ἀπὸ αὐτὸ ἕνα μέλος, ὁσονδήποτε μικρὸν καὶ ἐὰν εἶναι, τοιουτοτρόπως καὶ ἐκεῖνος, ὅστις παραμελεῖ μίαν ἀρετήν, χωρὶς ἴσως νὰ τὸ ὑποπτεύεται, καταστρέφει ὁλόκληρον τὴν ἐγκράτειαν. Εὐεργετινὸς Γ-138

Ἀββᾶ Μάρκου Ποῖον φαγητὸν ὑπάρχει γλυκύτερον καὶ ἐκλεκτότερον ἀπὸ τὸ μάννα; Καὶ ὅμως ὅταν τὸ ἔφαγε καὶ ἐχόρτασεν ἀπὸ αὐτὸ ὁ Ἰσραήλ, ἐπειδὴ δὲν εἶχε νὰ ἐπιθυμήσῃ κάτι καλύτερον, ἐπεθύμησε τὸ χειρότερον· δηλαδὴ τὰ σκόρδα καὶ τὰ κρεμμύδια. Μὲ τὴν πλησμονὴν εἶναι σύμφυτος καὶ μία νέα ἐπιθυμία. Ἂν λοιπὸν μὲ τὸ νὰ χορταίνωμεν ἄρτον, ἐπιθυμοῦμεν ἄλλα πράγματα, τότε ἂς τὸν τρώγωμεν, χωρὶς νὰ τὸν χορταίνωμεν, διὰ νὰ πεινῶμεν καὶ νὰ θέλωμεν ἀκόμη νὰ φάγωμεν, διὰ νὰ χορτάσωμεν· ἔτσι θὰ ἀποφύγωμεν καὶ τὴν βλάβην ἀπὸ τὴν ἐπιθυμίαν, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν ἀρετὴν τῆς ἐγκρατείας θὰ ὠφεληθῶμεν. Εὐεργετινὸς Β-239