ΠΕΡΙ ΑΜΕΛΕΙΑΣ, ΑΚΗΔΙΑΣ, ΡΑΘΥΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΒΟΛΗΣ

ΠΕΡΙ ΑΜΕΛΕΙΑΣ, ΑΚΗΔΙΑΣ, ΡΑΘΥΜΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΒΟΛΗΣ

Αγάπιος Μον. Η ακηδία είναι μία λύπη, όπου κυριεύει τον άνθρωπον και τον κάνει να αμελεί είς τα πνευματικά, να αρχίσει τινάν εργασία θεάρεστον, ή αν την αρχίσει, ακηδιά να την τελειώσει. Αμαρτωλών Σωτηρία-81

Ἀγ.Νείλου. Ἡ ἀκηδία εἶναι ἀτονία τῆς ψυχῆς ποὺ δὲν ἔχει καρτερικότητα, ἢ ἀδιαφορία τῆς ψυχῆς ποὺ πάσχει ἀπὸ φιληδονία. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-447

Αγ.Νεκτάριος Η αμέλεια παραλύει τό σθένος τής ψυχής, αυτή φέρει τήν ακηδίαν, αυτή τίκτει τήν ανίαν, αυτή επισκοτίζει τόν νούν, αυτή αμβλύνει τήν διάνοιαν, αυτή αμαυροί τό ηθικόν κάλλος. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-298

Αγ.Νεκτάριος Η αμέλεια ενσπείρει ζιζάνια τή καρδία, αυτή καθαιρεί εκ τού ύψους τής εαυτού περιωπής τόν άνθρωπον, αυτή τάς ηθικάς αυτού δυνάμεις καταβάλλει, αυτή τάς αρετάς φυγαδεύει. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-298

Αγ.Νεκτάριος Η αμέλεια τάς κακίας εισάγει, αυτή τήν ειρήνη εκ τής ψυχής διώκει, αυτή τήν ταραχήν αντεισάγει, αυτή τήν ευτυχίαν αποκρούει, αυτή τήν κακοδαιμονίαν προσίεται, αυτή τήν τιμήν αφαιρεί. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-298

Αγ.Νεκτάριος Η αμέλεια τόν μώμον προσάπτει, αυτή τόν συνόντα αυτή καθιστά ράθυμο, αυτή άφρονα και ανάλγητον εργάζεται, αυτή άσωτον και ηδυπαθή καθιστά, αυτή άγει είς γήρας αισχρόν, αυτή οδηγεί είς όλεθρον. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-298

Αγ.Νεκτάριος Ο αμελής είναι δυστυχής άνθρωπος διότι αγνοεί ότι ζεί, ίνα τελειωθή· αγνοεί ότι εκλήθη είς περιοπήν δόξης. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-299

Αγ.Νεκτάριος Ο αμελής αγνοεί ότι κυκλούται υπό πλήθους χαρίτων ετοίμων να παράσχωσιν αυτώ παντοίαν πνευματικήν ευφροσύνην καί αποστεργεί να εγείρη τούς οφθαλμούς αυτού και ατενίσει πρός αυτάς· αγνοεί ότι εν τώ πόνω η ευφροσύνη· αγνοεί ότι εν τή μελέτη η ευτυχία, αγνοεί ότι εν τή σπουδή η χαρά, αγνοεί ότι εν τή επιμελεία ή δόξα, η τιμή και οι στέφανοι. Γνώθι σ’αὐτόν-299

Αγ.Νεκτάριος Ο αμελής αγνοεί ότι εν τώ κόσμω ως αγωνιζόμενος εισήλθε, και ότι ο βίος αγών αρετής· αγνοεί ότι πρός τήν αιωνιότητα σπεύδει· επελάθετο ότι υπόλογος εστιν ενώπιον τού θείου αυτού δημιουργού. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-299

Αγ.Νεκτάριος Ο αμελής αγνοεί ότι απαιτηθήσεται παρ' αυτού τό τάλαντον τό εν γή κεκρυμμένον μετά τού τόκου καί τού επιτοκίου αυτού . επελάθετο ότι είναι δούλος Κυρίου μέλλοντος να έλθη εν ώρα εν ή ου προσδοκά. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-299

Αγ.Νεκτάριος Ὁ ἀμελὴς μόνος αὐτὸς ἐν τῷ κόσμῳ τῆς ζωῆς ἀποτελεῖ ἐξαίρεσιν· διότι ζῶν στερεῖται ζωῆς· διότι ἐν ᾧ τὰ πάντα ἀπὸ τῶν μεγίστων μέχρι τῶν ἐλαχίστων κινοῦνται καὶ δρῶσιν, ἐνεργοῦσι, βαδίζουσιν, ἐργάζονται, πληροῦσι τὰ ἑαυτῶν καθήκοντα, ἐκτελοῦσι τὴν ἑαυτῶν ἀποστολήν, μόνος ὁ ἀμελὴς μένει ἀργὸς καὶ στάσιμος καὶ ἀρνεῖται τὰ πρὸς ἑαυτόν, τὰ πρὸς τὸν Θεὸν καὶ τὰ πρὸς τὴν ἀνθρωπότητα καθήκοντά του. Ὁ ἀμελὴς εἶναι βάρος τῆς γῆς, καὶ ζῶν τέθνηκεν. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-299

Αγ.Νεκτάριος Τὸ πνεῦμα ἀκηδιάσαν ἐκ τῆς ἀμελείας καὶ παῦσαν ἐπιζητοῦν τὴν θείαν βοήθειαν καὶ ἀντίληψιν ἄρχεται νὰ αἰσθάνηται ἑαυτὸ ἀνίσχυρον πρὸς τὸν κατὰ τῆς αἰσθητικῆς φύσεως ἀγῶνα καὶ νὰ ὑποχωρῇ καὶ ἐνδίδῃ εἰς τὰς ἀπαιτήσεις αὐτῆς. Ἐν τῇ καταστάσει ταύτῃ ὁ ἄνθρωπος θεωρεῖ τὰς θείας ἐντολὰς ὡς φορτίον βαρὺ καὶ δυσβάστακτον. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-159

Αγάπιος Μον. Από την ακηδίαν τίκτονται δύο ασεβέσταται θυγατέρες παρανόμου μητρός· η 1η λέγεται απόγνωσις, ήγουν, όταν τις διά την ακηδίαν αυτού και αμέλειαν φεύγει τήν μακαριότητα, καί λέγει ότι δέν ευρίσκει σωτηρία ψυχής. Η 2η είναι η μικρο-ψυχία, όταν του φαίνωνται δύσκολα τα πνευματικά αγαθά, και αμελεί να κατορθώσει τινά αρετήν όθεν υστερείται διά τής ακηδίας τῆς τῶν ουρανών βασιλείας. Αμαρτωλών Σωτηρία-82

Αγάπιος Μον. Φεύγε την ακηδίαν, να μην πέσεις είς την απόγνωσιν, όπου είναι σχεδόν ώσπερ άρνησις Θεού. Μη φροντίζεις πρόσκαιρα πράγματα, υπέρ την χρείαν, να είσαι είς τας σαρκικάς ηδονάς πρόθυμος και είς τας πνευματικάς αμελής και ράθυμος, ότι μακραίνεις τόσον από το τέλος σου, την ουράνιον αγαλλίασιν, όπου σου είναι δύσκολο να φθάσης, εώς το ύστερον. Αμ.Σωτ.-82

Ἀγ.Γρηγόριος Θεολ. Ἀρχὴ τοῦ κακοῦ, τὸ ἀμελῆσαι τὸ ἀγαθὸν. Λόγος ΙΘ΄ ΕΠΕ 5,418

Ἀγ.Νείλου. Νὰ θεωρεῖς τὴν ραθυμία μητέρα τῶν κακῶν, γιατὶ τὰ ἀγαθὰ ποὺ ἴσως ἔχεις τὰ κλέβει, ἐνῶ αὐτὰ ποὺ δὲν ἔχεις, δὲν σὲ ἀφήνει νὰ τὰ ἀποκτήσεις. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-413

Μεγ.Βασιλείου. Το ψάρι τόσα πελάγη διασχίζει, γιά να βρεί κάποια οφέλεια· τί θα πείς εσύ, που συζείς με τήν αργία. Η αργία είναι η αρχή γιά κάθε κακό. Μεγ.Βασιλείου.

Μεγ.Βασιλείου. Ἀποτέλεσμα τῆς ἀκηδίας εἶναι ἡ ἔλλειψις τῶν ἀγαθῶν λογισμῶν καὶ τῶν θεαρέστων σκέψεων καὶ ἐνεργειῶν. Ἐὰν ὅμως ὁ ὀφθαλμὸς τῆς ψυχῆς ἐπαγρυπνῇ καὶ εἶναι νηφάλιος, δὲν φεύγει ὁ ἀγαθὸς λογισμὸς καὶ ἡ θεάρεστος μέριμνα, ἀλλ’ ἀντιθέτως ἡ ψυχὴ παρατηρεῖ ὅτι δὲν ἀρκεῖ δι’ αὐτά. Ἐὰν λείπῃ ἀπὸ τὴν ψυχὴν ὁ ἀγαθὸς λογισμός, εἶναι φανερὸν ὅτι ἐκλείπει ἀπὸ αὐτὴν ὁ φωτισμός, διότι νυστάζει αὐτὸ ποὺ ὀφείλει νὰ φωτισθῇ. Βασιλειανὸν Ταμεῖον σελ 54 - (ΕΠΕ 9,106 -108)

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Η  ψυχή από την φύση της θέλει να βρίσκεται σε διαρκή κίνηση και δεν μπορεί να μένει άπρακτη. Ο Θεός έκανε το ζώο αυτό ενεργητικό και κατά φύσιν αυτού είναι το εργάζεσθαι, παρά φύσιν δε το αργείν. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Β-784

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Αρχή της αμέλειας και της αδιαφορίας είναι η αναβολή. Π.ανθ.Αγ.Ι. Χρυσοστ.Α-472

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ας μην αναβάλλουμε λοιπόν για αύριο ''γιατί δε γνωρίζουμε τι θα φέρει η αυριανή ημέρα'', ούτε να λέμε ότι θα νικήσουμε τη συνήθεια σιγά-σιγά γιατί αυτό το σιγά-σιγά δε θα φτάσει ποτέ. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-472

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. 'Μη αναβάλλου ημέραν εξ ημέρας'' (Σοφ.Σειράχ 5,7). Γιατί έτσι θα μπορέσεις να επιτύχεις περισσότερα πράγματα, έτσι και οι οικογενειακές σου υποθέσεις θα ρυθμισθούν καλύτερα. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-473

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Την πτώση συνήθως δεν την φέρνει η φύση των πειρασμών, αλλά η αμέλεια των νωθρών. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυς.Α-447

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Πολλά, που από τη φύση τους είναι εύκολα, γίνονται δύσκολα κατορθωτά, όταν είμαστε αμελείς . όπως και άλλα που είναι δύσκολα, γίνονται εύκολα, όταν είμαστε πρόθυμοι. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-447

Αγ.Ισαάκ Σύρος Η ακηδία γεννάται από τον μετεωρισμό της διανοίας, και αυτός από την αποφυγή των κόπων και της αναγνώσεως και από την μάταιη συνάντηση . ή προέρχεται από την υπερπλήρωση της κοιλίας. Φ-Αγ.Ισαάκ Σύρου 8β-95

Αγ.Ισαάκ Σύρος Η αρχή του σκοτισμού του νού (την στιγμή που φαίνεται το σημείο του στην ψυχή) ευρίσκεται στην οκνηρία που δείχνεται κυρίως για την λειτουργία και την προσευχή. Φ-Αγ.Ισαάκ Σύρου 8β-47

Αγ.Ισαάκ Σύρος Ἡ ἀνάπαυσις καὶ ἡ ἀργία εἶναι ἀπώλεια τῆς ψυχῆς καὶ αὐτὲς μποροῦν νὰ βλάψουν περισσότερο ἀπὸ τοὺς δαίμονες. Ὅταν καταναγκάσης τὸ ἀσθενικὸ σῶμα σὲ ἔργα περισσότερα ἀπὸ τὴν δύναμί του, εἰσάγεις στὴν ψυχή σου σκοτισμὸ ἐπάνω στὸν σκοτισμὸ καὶ ἐπιφέρεις σ’ αὐτὴν σύγχυσι ἐπὶ συγχύσεως. Ἂν ὅμως παραδώσης τὸ ἰσχυρὸ σῶμα στὴν ἀνάπαυσι καὶ τὴν ἀργία, κάθε κακία ὁλοκληρώνεται στὴν ψυχὴ ποὺ κατοικεῖ σ’ αὐτό, καὶ ἂν κανεὶς ἐπιθυμῆ πολὺ τὸ ἀγαθό, βαθμιαίως χάνει ἀκόμη καὶ τὴν ἔννοια τοῦ ἀγαθοῦ ποὺ εἶχε. Φ-Αγ.Ισαάκ Σύρου 8Γ-127

Ἀγ.Νείλου. Ἀκηδία εἶναι φιλία δαιμονική, ὁδηγὸς τῶν βημάτων, μῖσος τῆς ἀγάπης τῆς ἐργασίας, πόλεμος τῆς ἡσυχίας, τρικυμία τῆς ψαλμωδίας, ὀκνηρία τῆς προσευχῆς, ἐλάττωση τῆς ἄσκησης, πρόωρη νύστα, ὕπνος μὲ στριφογυρίσματα, βάρος μανίας, μῖσος τοῦ κελλιοῦ, ἀντίπαλος τῶν κόπων, ἀντίθετη τῆς καρτερίας, φίμωτρο τῆς μελέτης, ἄγνοια τῶν Γραφῶν, μέτοχος τῆς λύπης, ὡρολόγι τῆς πείνας. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-263

Ἁγίου Μαξίμου Ὁμολογητοῦ. Ἐρώτησις : Τί σημαίνει τὸ τῶν Παροιμιῶν «ἀπὸ τὴν ὀκνηρία θὰ πέσει ἡ ξύλινη στέγη καὶ ὅταν δὲν ἐργαστοῦν τὰ χέρια τὸ σπίτι θὰ στάξει»; Ἀπόκρισις : Ἡ ξύλινη στέγη χρησιμοποιεῖται γιὰ τὶς φυσικὲς δυνάμεις τῆς ψυχῆς. Ὅπως δηλαδὴ ὅταν παραμελήσομε τὰ δοκάρια τῆς στέγης λυγίζουν καὶ πέφτουν ἀπὸ τὸ βάρος ποὺ σηκώνουν, ἔτσι καὶ οἱ φυσικὲς δυνάμεις τῆς ψυχῆς ὅταν δὲν τὶς ἐπιμεληθοῦμε μὲ τὴ μελέτη τῶν θείων λόγων, λυγίζοντας πρὸς τὰ αἰσθητὰ ἀπὸ τὸ βάρος τῶν ἑκούσιων κι ἀκούσιων πειρασμῶν καταπίπτουν. «Ὅταν τὰ χέρια δὲν ἐργαστοῦν τὸ σπίτι στάζει», ὅταν δηλαδὴ ἡ ψυχὴ σταματήσει νὰ πράττει τὰ ἀγαθά, δεχόμενη μέσω τῶν αἰσθήσεων τὶς φαντασίες τῶν ὑλικῶν σὰν σταλαγματιές, διώχνει τὴ χάρη ποὺ κατοικεῖ μέσα της. Φ-Ἀγ.Μαξίμου Ὁμολ. 14Α-59-61

Ἁγίου Μαξίμου Ὁμολογητοῦ. Ὅλα τὰ ἄλλα πάθη ἔχουν σχέσιν μόνον μὲ τὸ θυμικὸν ἢ τὸ ἐπιθυμικόν, ἢ τὸ λογιστικὸν μέρος τῆς ψυχῆς, ὅπως π.χ. ἡ λήθη καὶ ἡ ἄγνοια· ἐν ἀντιθέσει πρὸς αὐτά, ἡ ἀκηδία, ἐπειδὴ ἐπενεργεῖ ἐφ’ ὅλων τῶν ψυχικῶν δυνάμεων καὶ ἐπηρεάζει αὐτάς, κινεῖ σχεδὸν συγχρόνως, ὡς ἀπὸ συμφώνου, ὅλα τὰ ἄλλα πάθη καὶ δι’ αὐτὸ καθίσταται τὸ πλέον ἐπικίνδυνον ἀπὸ ὅλα τὰ ἄλλα. Ὀρθότατα λοιπὸν ὁ Κύριός μας ὑποδεικνύυων τὸ κατ’ αὐτῆς φάρμακον παρήγγειλεν «Ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθαι τὰς ψυχὰς ὑμῶν» (Λουκᾶ κα΄,19). Εὐεργετινὸς Γ-168

Ἀγ.Βαρσανούφιου. Ὑπάρχει φυσικὴ ἀκηδία ἀπὸ ἀδυναμία· ὑπάρχει ὅμως ἀκηδία καὶ ἀπὸ τὸν δαίμονα. Ἐὰν λοιπὸν θέλεις νὰ τὶς δοκιμάσεις αὐτές, δοκίμασέ τες μὲ τὸν ἑξῆς τρόπο. Ἡ ἀκηδία τοῦ δαίμονα ἔρχεται σὲ κάποιον πρὶν ἀπὸ τὴν ὥρα ποὺ χρειάζεται ἀνάπαυση· ὅταν δηλαδὴ ἀρχίσει κανεὶς τὴν ἐργασία, πρὶν κάνει τὸ τρίτο καὶ τὸ τέταρτο  αὐτῆς, παρακινεῖ τὸν ἄνθρωπο ν’ ἀφήσει τὸ ἔργο καὶ νὰ σηκωθεῖ. Δὲν πρέπει λοιπὸν νὰ τὸ ἀποδέχεται, ἀλλὰ νὰ κάνει προσευχὴ καὶ νὰ καθίσει στὸ ἔργο καὶ νὰ ὑπομείνει. Διότι ὁ ἐχθρός, βλέποντας ὅτι γι’ αὐτὸ κάνει τὴν προσευχή, σταματᾶ, ἀφοῦ δὲν θέλει νὰ δίνει ἀφορμὴ γιὰ προσευχή. Φ-Ἀγ.Βαρσανούφιου & Ἰωάννου ΕΠΕ 10Γ-65

Ἀγ.Βαρσανούφιου. Ἡ φυσικὴ πάλι ἀκηδία εἶναι, ὅταν κοπιάζει ὁ ἄνθρωπος περισσότερο ἀπὸ τὴ δύναμή του καὶ ἀναγκάζεται νὰ προσθέσει περισσότερο ἔργο· καὶ ἀπὸ αὐτὸ δημιουργεῖται ἡ φυσικὴ ἀκηδία, ἀπὸ τὴν ἀδυναμία τοῦ σώματος. Πρέπει λοιπὸν ἐδῶ νὰ δοκιμάσει τὴ δύναμη καὶ ν’ ἀναπαύσει τὸ σῶμα κατὰ φόβον Θεοῦ. Φ-Ἀγ.Βαρσανούφιου & Ἰωάννου ΕΠΕ 10Γ-65-67

Αγ.Μάρκος Ερημ Από την φιληδονία προέρχεται η αμέλεια, και από την αμέλεια η λησμοσύνη. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,25

Αγ.Μάρκος Ερημ. Η αμέλεια είναι δύσκολο να συγχωρηθεί από όλα τα δυνατά καλά· η ελεημοσύνη όμως και η προσευχή επαναφέρουν εκείνους που έδειξαν αμέλεια. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,23

Αγ.Μάρκος Ερημ Όσην αν υπερβολήν αρετής σήμερον ποιήσωμεν, παρελθούσης αμελείας έλεγχος εστιν, ουκ ανταπόδοσις. Φ-Αγ. Μάρκου Ερημήτου τ13,54

Ἀββᾶ Κασσιανοῦ. Οἱ πατέρες ἐπίσης λέγουν καὶ αὐτὴν τὴν χαρακτηριστικὴν ἀλήθειαν, ὅτι ὁ ἐργαζόμενος πολεμεῖ συχνάκις μὲ ἕνα  δαίμονα  καὶ ἀπὸ αὐτὸν μόνον στενοχωρεῖται, ἐνῷ, ἀπ’ ἐναντίας, ὁ ἀργὸς αἰχμαλωτίζεται ἀπὸ ἀναρίθμητα πονηρὰ πνεύματα. Εὐεργετινὸς Γ-168

Ἁγίου Ἐφραὶμ. Ἀλλὰ καὶ δύνασαι νὰ φαντασθῇς περισσότερον ὀκνηρὸν ἄνθρωπον, ἀπὸ αὐτὸν ποὺ διψᾷ καὶ ἐνῷ κάθεται πλησίον πηγῆς, δὲν ἁπλώνει τὰς χεῖρας του, διὰ νὰ πάρῃ νερὸ καὶ νὰ ἱκανοποιήσῃ τὴν δίψαν του; Ὑπάρχει περισσότερον ἀπρόκοπτος καὶ πνευματικῶς ἀδιάφορος, ἀπὸ ἐκεῖνον, ποὺ ἐνῷ ἔχει ἢ λαμβάνει θρησκευτικὸν βιβλίον, ἐν τούτοις δὲν φροντίζει νὰ τὸ μελετήσῃ; Εὐεργετινὸς Δ-300

Ἀγ.Νείλου. Τὸ σύννεφο ποὺ δὲν ἔχει νερὸ τὸ παρασύρει ὁ ἄνεμος, καὶ τὸν νοῦ ποὺ δὲν ἔχει ὑπομονή, τὸν παρασύρει τὸ πνεῦμα τῆς ἀκηδίας. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-447

Ἀγ.Νείλου. Ἡ ἀκηδία κυριεύοντας ὅλες τὶς δυνάμεις τῆς ψυχῆς, κινητοποιεῖ πολλὲς φορὲς ὅλα σχεδὸν τὰ πάθη μαζί. Καὶ αὐτὸ γνωρίζοντας ὁ Κύριος εἶπε·  «Ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν κτήσασθε τὰ ψυχὰς ἡμῶν». Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-449

Ἀγ.Νείλου. Ἀλλοίμονο στὸν ράθυμο· θὰ ζητᾶ τὸν χρόνο ποὺ ἄσκοπα δαπάνησε. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-399