ΠΕΡΙ ΑΜΕΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΕΙΑΣ ΑΥΤΗΣ

ΠΕΡΙ ΑΜΕΛΕΙΑΣ ΚΑΙ ΙΑΤΡΕΙΑΣ ΑΥΤΗΣ

Αγ.Νικόδημος. Διά να μη πέσης είς την άθλιαν κακίαν της αμέλειας, ήτις σου εμποδίζει την οδόν της τελειότητος και σε προδίδει είς τας χείρας των εχθρών, πρέπει να φεύγεις κάθε περιέργιαν και κάθε γήινον προσκόλημα και κάθε λογής ασχολίαν, όπου δεν αρμόζει είς την κατάστασὶν σου. Έπειτα πρέπει να βιάσεις τον εαυτόν σου να υπακούεις γρήγορα είς κάθε καλήν οδηγίαν και είς κάθε προσταγήν των προεστώτων και πνευματικών σου, κάμνοντας κάθε πράγμα είς εκείνον τον καιρόν και με εκείνον τον τρόπον όπου τους αρέσει. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 79

Αγ.Νικόδημος. Είς κάθε έργον, όπου έχεις να κάμης, μην αργοπορήσεις τελείως, ότι εκείνη η μικρά πρώτη αργοπορία, φέρει μαζί της και την δευτέραν, και η δευτέρα την τρίτη, και η τρίτη τὰς λοιπάς είς τας οποίας κλίνει η αίσθησις ευκολώτερα παρά είς την πρώτην. Επειδή και πλέον ελκύσθη και αιχμαλωτίσθη από την ηδονήν, όπου εδοκίμασεν είς τας δευτέρας και τρίτας και λοιπάς αργοπορίας. Διά τούτο και η πράξις ἢ αρχίζει πολύ βραδέως ἢ αφήνεται τελείως πολλάκις, ως ενοχλητική· και έτσι ολίγον κατ' ολίγον γίνεται η έξις της αμέλειας, ήτις καταντά μετά ταύτα είς τοιούτον μέτρον, όπου κατ' άλλον τρόπον δεν γνωρίζεται, παρά όταν ημείς βαρυνθέντες πλέον από την αμέλειαν, δοθώμεν όλως δι' όλου είς έργα σπουδαία και επιμελή. Διότι, από την υστερινήν ταύτην μας επιμέλειαν, γνωρίζομεν πως εστάθημεν έως τότε αμελέστατοι, με εντροπήν και ζημίαν τόσων καλών έργων, όπου δυνάμεθα να κάμωμεν. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 79-80

Αγ.Νικόδημος. Αυτή η αμέλεια τρέχει πανταχού και με το φαρμάκι της, όχι μόνο την θέληση φαρμακώνει και την κάνει να αποστρέφεται κάθε εργόχειρον και κάθε πνευματικόν κόπον και διακονίαν . αλλ' ακόμη τυφλώνει και τον νούν διά να μην θεωρήση είς ποιόν άλογον και κακόν λογισμόν θεμελιούται η τοιαύτη θέλησις, και ίνα μη, εκ τῆς τοιαύτης θεωρίας, παρακινήσει ταύτην την θέλησιν είς το να επιμεληθή να τελιώσει γρήγορα κάθε χρωστούμενην υπηρεσίαν και να μη αφήνει παντελώς ή να την μακρύνει είς άλλον καιρόν. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 80

Αγ.Νικόδημος. Δεν είναι μόνον αρκετόν το να κάμης γρήγορα το έργον, όπου έχεις να κάμης, αλλά πρεπει να το κάμης και είς καιρόν αρμόδιον, όπου απαιτεί η ποιότης και το είναι εκείνου του έργου, και με όλην εκείνην την επιμέλειαν, όπου αρμόζει είς αυτό, διά να έχει κάθε δυνατήν τελειότητα. Επεδή είναι γεγραμένον «επικατάρατος ο ποιών τα έργα Κυρίου αμελώς». Ἀορ.Πολ.-80

Αγ.Νικόδημος. Κάθε φορά όπου αφήσωμεν την αμέλειαν και βιάσωμεν τον εαυτόν μας με επιμελή έργα, οι άγγελοι φέρνουν είς την βασιλείαν των ουρανών στέφανον ενδόξου νίκης· και ότι, εκ του εναντίου πάλιν, είς τους αμελείς, όχι μόνο δεν δίδει στεφάνους  ο Θεός, αλλά και παίρνει απ' αυτούς ολίγον κατ' ολίγον τας χάριτας, όπου τους έχει δοσμένας, αφηνοντάς τους να υστερηθούν και της βασιλείας του διά την αμέλειάν τους, γέγραπται ότι, «οι καλεσμένοι εκείνοι είς τους ουρανίους γάμους αμελήσαντες απήλθον, ο μέν είς τον ίδιον αγρόν, ο δε είς τη εμπορίαν αυτού». Αυξάνει δε τας χάριτας ταύτας είς τους επιμελείς και βιαστάς του εαυτού των, κάμνοντάς τους να εμβούν μετά ταύτα και είς την βασιλείαν αυτού· «η βασιλεία γάρ των ουρανών βιάζεται, και βιασται αρπάζουσιν αυτήν». Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 80

Αγ.Νικόδημος. Εἰ δὲ καὶ ὁ κακὸς λογισμός, πολεμώντας να σε ρίψη είς την αμέλειαν, σου προβάλει ότι, διά να αποκτήσεις μίαν αρετήν, όπου ποθείς, έχεις να δοκιμάσεις μεγάλον κόπον και είς ημέρας πολλάς, και ότι οι εχθροί σου είναι πολλοί και δυνατοί, και σύ είσαι ένας και αδύνατος, και ότι χρειάζεται να κάμης πολλάς και μεγάλας πράξεις διά να την κατορθώσεις, αν, λέγω, ταύτα σου προβάλει ο λογισμός της αμελείας, μη τον ακούσεις, αλλά άρχισε να προβάλεις πράξεις, ωσάν να έχεις να κάμης ολίγας, και ωσάν να έχεις να κοπιάσης ένα παραμικρόν και δι' ολίγας ημέρας, και ωσάν να έχεις να πολεμήσεις κατά ενός εχθρού μόνον, και ωσάν να μην ήσαν άλλοι να σε πολεμήσουν, και με την τοιαύτην μεγάλην ελπίδα ωσάν να είσαι (καθώς και είσαι), με την βοήθεια του Θεού, πλέον δυνατός από εκείνους. Διατί, εάν κάμης τοιουτοτρόπως, θέλει αρχίσει να αδυνατίζει από λόγου σου η αμέλεια, και συ να διατεθείς μετά ταύτα, διά να εισέλθη είς την ψυχή σου ολίγον κατ' ολίγον η εναντία αρετή της επιμελείας. Ἀορ.Πολ.-81

Αγ.Νικόδημος. Το ίδιον τούτο κάμε και διά την προσευχήν· λόγου χάριν, αν ο καιρός το καλή να κάμης μιάς ώρας προσευχήν και τούτον φαίνεται σκληρόν είς την αμελειά σου, είσελθε είς αυτήν, ωσάν να έχεις να προσευχηθείς μισόν κάρτον της ώρας· και εύκολα θέλεις περάσει είς το άλλον μισόν, και από εκείνο είς το άλλο, κ.τ.λ. Και αν καμμίαν φοράν αισθανθής είς το διάστημα αυτό δυσκολίαν και αντίστασιν πολλά βεβιασμένην, άφες προς ώραν την προσευχήν, διά να μην αηδιάσης, και μετ' ολίγον, ανάλαβε πάλιν την προσευχήν, όπου άφησες. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 82

Αγ.Νικόδημος. Τον ίδιον τρόπον τούτον πρέπει να μεταχειρίζεσαι και είς το εργόχειρον και υπηρεσίαν σου, όταν συμβή να έχεις να κάμης πράγματα, τα οποία, με το να φαίνωνται είς την αμελειά σου πολλά και δύσκολα, εσύ θορυβείσαι όλος. Διά τούτο, άρχιζε με την καρδίαν σου ήσυχα από το ένα, ωσάν να μην είχες να κάμης άλλο. Και ούτω κάνοντας επιμελώς, θέλεις τα κάμη όλα με πολύ γρηγορότερον κόπον από εκείνον, όπου εφαίνετο είς την αμελειά σου. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 82

Αγ.Νικόδημος. Διατί, αν δεν κάμης έτσι και αν δεν σοφισθής να πολεμησεις τον κόπον και την δυσκολίαν, όπου σου δείχνεται από τον εχθρόν είς κάθε αρετήν, θέλει υπερισχύσει η αμέλεια είς του λόγου σου . Όπου, όχι μόνον όταν είναι παρών ο κόπος και η δυσκολία, αλλά και μακρόθεν ακόμη, θέλει σε κάμνει να αδημονής και να φοβήσαι πώς θέλεις έχεις πάντοτε κόπους και δυσκολίας, και πώς θέλουν σε πειράζουν πάντοτε οι εχθροί σου. Όθεν, και είς την ιδίαν σου ανάπαυσιν θέλεις έχεις από τους λογισμούς σου ενόχλησιν. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 82

Αγ.Νικόδημος. Ήξευρε γάρ, τέκνον, ότι το πάθος της αμέλειας, με το απόκρυφον φαρμάκι του, ολίγον κατ' ολίγον σαπίζει όχι μόνον τας πρώτας και μικράς ρίζας, αι οποίαι έμελλον να βλαστήσουν τάς έξεις των αρετών, αλλά σαπίζει και εκείνας ακόμη τας ρίζας των καλών έξεων, όπου προλαβόντος ἀποκτήθησαν. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 82-83

Αγ.Νικόδημος. Και καθώς ο σκώληξ τρώγει το ξύλον ούτω και αυτό το πάθος πηγαίνει, κατατρώγοντας ανεπαισθήτως και κατα-ναλίσκοντας τον μυελόν της πνευματικής ζωής, και με το μέτρον τούτου, ηξεύρει να στήνει παγίδας και βρόγχους ο διάβολος είς κάθε άνθρωπον· μάλιστα δε, είς τας πνευματικάς ψυχάς, ηξεύροντας ότι εύκολα πίπτει είς τάς επιθυμίας κάθε αργός και αμελής καθώς γέγραπται· «εν επιθυμίας εστί πάς άεργος»  (Παρ-13,4). Λοιπόν, εσύ αγρύπνα πάντοτε προσευχόμενος και επιμελούμενος καλώς, ως ανδρείος αγωνιστής· «χείρες δε ανδρείων, εν επιμελεία» (Παρ-13,4) . Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 83

Αγ.Νικόδημος. Και ενθυμού κάθε ημέραν, ότι το σήμερον είναι δικόν σου, το αύριον είναι στο χέρι του Θεού· και ότι εκείνος όπου σου έδωκε το πρωί, δεν σου υπόσχεται να σου δώση και το εσπέρας. Διά τούτο μην ακούσης του διαβόλου, όπου σου λέγει να του δώσεις το σήμερον, και το αύριον να δώσεις του Θεού . όχι αλλά, ξόδευε όλας τας στιγμάς των ωρών της ζωής σου, καθώς αρέσει του Θεού. Και ωσάν να μην έχει να σου δωθή πλέον άλλος καιρός. Και λόγιαζε ότι δια κάθε στιγμήν, έχεις να δώσεις λεπτότατον λογαριασμόν, επειδή πολύτιμος είναι τη αληθεία ο καιρός, όπου έχεις είς τας χείρας, και θέλει έλθη ώρα να το ζητήσεις και να μην τον εύρεις. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 83

Αγ.Νικόδημος. Νόμιζε δε, ωσάν χαμένην την εκείνην την ημέραν (αν και έκαμες πολλά άλλα έργα) είς την οποίαν δεν απόκτησες πολλάς νίκας κατά των κακών σου κλισεων και θελημάτων και κατά την οποίαν δεν ευχαρίστησες τον Θεόν, όχι μόνον διά τας ευεγερσίας, όπου σου έκαμε, και μάλιστα διά το βασανιστικόν αυτού πάθος το οποίον διά σένα υπέφερεν. Αλλά και διά την πατρικήν γλυκειάν παίδευσιν των θλίψεων, όπου τύχη να σου στείλει καμμίαν φοράν. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 83-84

Αγάπιος Μον. Βάλε κατά νούν την φρικτήν απολογίαν, όπου έχεις να δώσεις την φοβεράν ημέραν της Κρίσεως, διά τον καιρόν της ζωής, όπου σου εχάρισεν ο Κύριος, να ζήσεις είς τούτον τον κόσμον, διά να κάμης έργα αγαθά και θεάρεστα, και αν διά τα αργά, και άκαιρα λόγια, καθώς λέγει ο Κύριος είς το ιερόν Ευαγγέλιον, έχομεν να ερωτηθούμεν, πόσω μάλλον διά τον τετιμημένον καιρόν, όπου δαπανούμεν και εξοδιάζουμεν άκαιρα; Αμαρτωλών Σωτηρία-82

Αγάπιος Μον. Τούτον τον λογισμόν εμελέτα διά παντός είς Μοναχός ενάρετος είς ένα κοινόβιον, και πάσαν φοράν, όπου ήθελε κτυπήσει τας ώρας το ωρολόγιον, έλεγεν. Ουαί μοι τω αθλίω, ότι επέρασεν άλλη μία ώρα της ζωής μου, περί της οποίας έχω να δώσω απολογίαν την ημέραν της Κρίσεως, και μετά ταύτα ηγωνίζετο να εξοδιάσει καλλύτερα την ερχόμενην παρά την περασμένην ώραν. Εάν αφήσεις και σύ να περάσει άκαρπος ο καιρός σου, θέλεις οδύρεσαι ύστερον, πώς εζημιώθεις τοιούτον θησαυρόν πολύτιμητον από την πολλή σου αμέλειαν. Αμαρτωλών Σωτηρία-82

Αγάπιος Μον. Εννόησον πόσους κόπους και μόχθους, πόσους κινδύνους και περισπασμούς, υποφέρουσιν οι πραγματευτάδες, διά να αποκτήσωσι φθειρόμενον πλούτον και τιμήν πρόσκαιρον. Αισχύνθητι, ότι αυτοί μέν ποθούντες ρευστά και μάταια πράγματα, βάνουσιν επιμέλειαν περισσότερην παρά εσένα, όπου ξετρέχεις αληθινά και αιώνια. Τινές δε υπηρέται των Βασιλέων και Μεγι-στάνων έχουσι τοιαύτην φροντίδα, και δείχνουσι τοσαύτην σπουδήν είς την δουλευσίν τους, όπου δεν στέκουσιν είς έναν τόπον, ούτε κοιμούνται ημέραν και νύντα, αλλά δουλεύσι τοσούτον επιμελώς χωρίς ακηδίαν και αμέλειαν, διά να αρέσουσι τοίς ανθρώποις. Και συ διά να ευαρεστήσεις τον Κύριον δεν έχεις τινά φροντίδα και επιμέλειαν. Αμαρτωλών Σωτηρία-82-83

Αγάπιος Μον. Διά να παρακινάσαι είς αγαθοεργίας, και να κοπιάς είς την ζωήν τάυτην, ενθυμού και μελέτα διά παντός τον ένδοξον καρπόν και αναρίθμητον, όπου έχεις να εσωδιάσεις είς την άνω Ιερουσαλήμ, διά τον μικρόν κόπον όπου βάλεις εδώ προς ώρας· ότι εάν ο γεωργός καλλιεργά και σκάπτει την γήν, και σπέρνει με τόσους ανέμους και υετούς τα γεννήματα, και με χιόνια ψυχρότατα του χειμώνος, και υπομένει καρτερικώς όλην εκείνην την κακοπάθεια, με την ελπίδα της θερινής εσοδίας, η οποία πολλάκις τον απατά, και δεν λαμβάνει κάν τον σπόρον, αλλά ζημιώνεται ετούτον και όλους τους κόπους του, πόσον είναι πλέον εύλογον και ωφελιμώτερον, να κοπιάς και να βασανίζεσαι είς ταύτην την βραχυτάτην ζωήν είς την δούλευσιν του μεγαλοδώρου και πλουσιοπάροχου Δεσπότου μας, ελπίζοντας τοσαύτην εσοδίαν της μελλούσης ζωής ήτις δεν ολιγοστεύει ποτέ, καθώς η Πίστις κηρύτει στην Αγ.Γραφήν. Αμαρτωλών Σωτηρία-83

Αγάπιος Μον. Εάν ο στρατιώτης δεν συλλογίζεται την θλίψιν και κακοπάθειαν της στρατιάς, αλλά καταλιμπάνει την οικίαν πόλιν, του φίλους και συγγενείς, την γυναίκα και τα τέκνα του, έτι δε και την ζωήν αυτού δεν ψηφά αλλά εισεβαίνει είς διάφορους κινδύνους, διά να λάβει τιμήν πρόσκαιρον, βραβείον φθαρτόν, και δώρον μικρότατον, διατί να μην κοπιάσεις και εσύ ολίγον διά να λάβεις τιμήν άληκτον, και αμαράντινον στέφανον; Εάν ο μισθωτός εργάτης, σκάπτης ή κτίστης, ή άλλος τεχνίτης όμοιος, δεν στοχάζεται τον κόπο και ιδρώτα της ημέρας όλης ενθυμούμενος, ότι την εσπέραν απολαμβάνει το δηνάριον, διατί να μην δουλεύσεις και σύ την ζωήν ταύτην μετά χαράς, γιά την πολλήν και αμέτρητον πληρωμήν όπου λαμβάνεις  αναμφιβόλως είς την ουράνιον βασιλείαν, της οποίας δεν αξιώνεται ποτέ τινάς χωρίς κακοπαθείας και θλίψεως. Αμαρτωλών Σωτηρία-83

Αγάπιος Μον. Το ύστερον πάντων και τελευταίον φάρμακον κατά της ακηδίας, ας είναι τούτον, ήγουν, νόμισον να είναι η τελευταία και υστερινή σου ημέρα σήμερον, και αύριον αποθαίνεις εξ αποφάσεως. Και τούτο χωρίς αμφιβολίαν μπορεί να τύχει, καθώς και άλλοι πολλοί το έπαθον, όπου σήμερον έφαγαν και εχάρηκαν και αύριον δεν εξημερώθησαν. Πίστευσον ότι από την σημερινή εργασία και δούλευσιν στέκει, ή να σωθείς, ή να κολασθής, και παρακίνου είς το αγαθόν, και βιάζου αγωνιζόμενος, και λέγε ταύτα κατά διάνοιαν. Ο κόπος μου δεν είναι πλέον παρά μόνον την σήμερον και αν κουρασθώ ολίγον και βασανισθώ, όταν αποθάνω αστοχώ τον κόπον και την κούρασιν, με το διάφορον όπου λαμβάνω και την οφέλειαν. Αμαρτωλών Σωτηρία-87

Αγ.Νικόδημος. Κάμνω τέλος καὶ σοῦ παραγγέλω ότι, «αγωνίσου παντοτινά τον καλόν αγώνα» (Α’ Τιμοθ. στ΄,12). Διατί  πολλάκις μία μοναχή ώρα επιμελείας εκέρδισεν τον παράδεισον· και μία ώρα αμελείας τον έχασε. Ἀόρατος Πόλεμος. σελ. 84

Ἐν τῷ Γεροντικῷ. Κάποτε ὁ Ἀββᾶς Ἀντώνιος, παραμένων εἰς τὴν ἔρημον, περιέπεσεν εἰς ἀκηδίαν καὶ ἤρχισε νὰ σκοτίζεται ἀπὸ τοὺς διαφόρους λογισμούς. Εἰς τὴν κατάστασιν αὐτὴν εὑρισκόμενος ἔκραζε γοερῶς τὸν Θεὸν καὶ ἔλεγε· «Κύριέ μου, θέλω νὰ σωθῶ καὶ δὲν μὲ ἀφήνουν οἱ λογισμοί· δίδαξόν με πῶς νὰ ἀποδιώξω τὴν θλῖψίν μου αὐτὴν καὶ νὰ σωθῶ». Ἀφοῦ λοιπὸν ἠγέρθη ἐκ τῆς θέσεώς του καὶ ἐπλησίασεν ὀλίγον πρὸς τὴν ἔξοδον τοῦ κελλίου του, βλέπει ὁ Ἀντώνιος ἕνα ἄνθρωπον, ὅμοιον μὲ αὐτόν, νὰ κάθεται καὶ νὰ ἀσχολῆται μὲ τὸ ἐργχόχειρόν του· ἐν συνεχείᾳ ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἠγείρετο ἀπὸ τὴν ἐργασίαν του καὶ προσηύχετο καὶ πάλιν ἐκάθητο καὶ ἔπλεκε τὴν σειρὰν τῶν σχοινίων (διὰ τὸ ζεμπίλι) (μὲ αὐτὸ τὸ ἐργόχειρον ἠσχολεῖτο ὁ ἐμφανισθεὶς) καὶ ἀμέσως πάλιν, ἀφοῦ ἐπὶ ἀρκετὸν εἰργάσθη, ἠγέρθη διὰ τὴν προσευχήν. Αὐτὸς δὲ ὁ περίεργος ξένος ἦτο Ἄγγελος Κυρίου, ὅστις ἀπεστάλη διὰ νὰ διορθώσῃ καὶ ἐπιστηρίξῃ τὸν Ἀντώνιον, καὶ ὅστις ἀπευθυνόμενος πρὸς τὸν Ἀντώνιον τοῦ εἶπεν· «Οὕτω κάμνε καὶ θὰ σωθῇς». Ὁ Ἀββᾶς Ἀντώνιος, μόλις ἤκουσεν αὐτὴν τὴν πληροφορίαν, ἐχάρη πάρα πολὺ καὶ ἔλαβε θάρρος καὶ ἀφοῦ ἀπέβαλε τὴν ἀκηδίαν ἐπορεύετο, ὅπως ἐμπράκτως τοῦ ἀπέδειξεν ὁ Ἄγγελος καὶ τοιουτοτρόπως ἐσώθη. Εὐεργετινὸς Γ-171