ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΚΡΙΣΕΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΑΛΙΑΣ

ΠΕΡΙ ΚΑΤΑΚΡΙΣΕΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΑΛΙΑΣ

Αγ.Βασίλ.Μέγ. Καταλαλιά εστι το κατά απόντος αδελφού λαλείν, σκοπώ τού διαβάλλειν αυτόν, ει και αληθές ή το λεγόμενον. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-180

Αγ.Βασίλ.Μέγ. Εί τις ευρεθεί καταλαλών τινος και ακούων καταλαλούντά τινα και μη επιτιμών αυτώ, σύν αυτώ αφοριζέσθω. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-181

Αγ.Γρηγ.Θεολ. Μάθε να κρίνεις σά να είσαι εσύ ο κρινόμενος, και δέν θα αμαρτήσεις. Έτσι κρίνε τον αδελφό σου γιά να κριθείς και εσύ με τα ίδια μέτρα. Αγ.Γρηγ.Θεολ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Φοβερή συνήθεια, φοβερό κακό το να κατηγορούμε μόνον τους αδελφούς μας και να μην φροντίζουμε γι' αυτούς . το να διαπομπεύουμε τα κακά των ασθενών και να μην τα θεραπεύουμε. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-337

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ονόμασα τούς κατήγορους μύγες, γιατί όπως αυτές κάθονται πάνω στά ξένα τραύματα, έτσι καί οι κατήγοροι δαγκώνουν τά ξένα αμαρτήματα, και έτσι μεταδίδεται καί σ' αυτούς η αρρώστια εκείνων πού κατακρίνουν. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσ.Γ-345

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ας μη δαγκώνουμε, ούτε να κατασπαράζουμε τις ξένες πληγές. Ας μη μιμηθούμε τις μύγες, αλλά ας ζηλέψουμε τις μέλισσες. Οι μύγες κάθονται πάνω στα τραύματα και τσιμπούν ενώ οι μέλισσες πετούν πάνω στα λουλούδια. Διά τούτο οι μέν φτιάχνουν κυρήθρες και οι δε μεταδίδουν αρρώστιες σε όποια σώματα και αν καθήσουν. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-338

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Αυτός που φροντίζει να παραμελεί μέν τά δικά του αμαρτήματα, αν και είναι μεγάλα, να κρίνει δε τά αμαρτήματα των άλλων με αυστηρότητα, αν και είναι μικρά και ευτελή, βλάπτεται διπλά . και με το ότι αδιαφορεί για τά δικά του και με το ότι δείχνει εχθρότητα και αποστροφή προς όλους και μολύνεται καθημερινά με την έσχατη ωμότητα και ασυμπάθεια. Π.αν.Αγ.Ι.Χρ.Γ-338

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Όποιος εξετάζει με σκληρότητα τα ξένα αμαρτήματα, δέν θα πάρει ποτέ καμιά συγχώρηση γιά τα δικά του αμαρτήματα. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-343

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Πρόσεχε πόσα κακά προέρχονται από την κατάκριση· εξοργίζεις τον Θεό, στενοχωρείς τον πλησίον, κάνεις τον εαυτόν σου υπεύθυνον για την κόλαση. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-344

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Όταν πείς, ο τάδε είναι πονηρός και διεφθαρμένος και μοχθηρός, σκέψου τόν εαυτόν σου και εξέτασε με ακρίβεια τα δικά σου ελαττώματα, και τότε θα μετανοιώσεις γιά αυτά που είπες. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-347

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Για αυτό είμαστε πικροί εξεταστές τών σφαλμάτων τών άλλων, ενώ γιά τα δικά μας δέν κάνουμε κανένα λόγο, γιατί δέν γνωρίζουμε τήν Αγ.Γραφή, και δέν διδασκόμαστε τούς θείους λόγους. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-339

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Βλέπεις, ότι ο Ιησούς δέν απαγορεύει τό να κρίνει κανείς, αλλά προτρέπει να βγάζει πρώτα το δοκάρι απ' το δικό του μάτι και τότε να διορθώνει τα παραπτώματα τών άλλων. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-351

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Εσύ δε το μέν δικό σου δοκάρι, όχι μόνον δεν το βγάζεις, αλλά ούτε το βλέπεις· ενώ το καρφί του άλλου, όχι μόνο το βλέπεις, αλλά και το κατακρίνεις και προσπαθείς να το βγάλεις. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-339

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Μη κρίνετε ίνα μη κριθείτε. Γιατί λέγει, αρπάζεις το αξίωμα του δικαστή πρό καιρού. Γιατί προλαβαίνεις εκείνη την φοβερά ημέρα; Θέλεις να είσαι κριτής να κρίνεις τον εαυτόν σου και τα αμαρτήματά σου. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-345

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Αλλά θα μου πείς, είναι ευχάριστο το να κατηγορεί κανείς. Ε λοιπόν ευχάριστο είναι το να μήν κακολογεί κανείς. Γιατί, αυτός που κακολόγησε, ζεί μέσα στήν αγωνία, είναι καχύποπτος και φοβάται, μετανοεί και δαγκώνει τήν γλώσσα του, επειδή φοβάται και τρέμει μήπως αυτό που είπε διαδοθεί κάποτε και σε άλλους και τόν θέσει σε κίνδυνο, και δημιουργήσει και έχθρα περιττή σ΄εκείνους πού το είπαν. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-342

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ενώ εκείνος που κρατά μέσα του όσα γνωρίζει γιά τους άλλους, είναι πολύ ασφαλισμένος και ζεί πολύ ευχάριστα. Λέγει η Γραφή ''ήκουσας λόγον εναποθανέτω σοι . θάρσει, ου μή σε ρήξει''. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-343

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Αν λοιπόν κι εμείς θέλουμε να ελαττώσουμε τά φταιξίματά μας, περισσότερο από όλα να προφυλασόμαστε από αυτό, δηλαδή ούτε να κατακρίνουμε τους αδελφούς μας, ούτε να συναναστρεφόμαστε εκείνους πού επιχειρούν να κατακρίνουν, ή μάλλον, σύμφωνα με τά λόγια του προφήτη, να τους διώχνουμε και να τους αποστρεφόμεθα εντελώς. Π.ανθ.Αγ. Ι. Χρυσ. Γ-350

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ἡ κρίσις εἶναι ἀναιδὴς ἁρπαγὴ τοῦ δικαιώματος τοῦ Θεοῦ, ἐνῶ ἡ κατάκρισις ὄλεθρος τῆς ψυχῆς αὐτοῦ, ὁ ὁποῖος κατακρίνει. Κλίμαξ 173

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ἂς μὲ ἀκούσετε, ἂς μὲ ἀκούσετε ὅλοι ἐσεῖς οἱ κακοὶ κριταὶ τῶν ξένων ἁμαρτιῶν. Ἐὰν εἶναι ἀλήθεια, ὅπως καὶ πράγματι εἶναι, ὅτι «ἐν ᾧ κρίματι κρίνετε, κριθήσεσθε» (Ματθ. 7,2), τότε ἂς εἶσθε βέβαιοι, ὅτι γιὰ ὅσα ἁμαρτήματα κατηγο-ρήσαμε τὸν πλησίον εἴτε ψυχικὰ εἴτε σωματικά, θὰ περιπέσωμε σ’ αὐτά. Καὶ δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ γίνη διαφορετικά. Κλίμαξ 172

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Αὐτὸν ποὺ σοῦ κατακρίνει τὸν πλησίον, ποτὲ μὴν τὸν σεβασθῆς, ἀλλὰ μᾶλλον νὰ τοῦ εἰπῆς: «Σταμάτησε, ἀδελφέ. Ἐγὼ καθημερινῶς σφάλλω σὲ χειρότερα, καὶ πῶς μπορῶ νὰ κατακρίνω τὸν ἄλλον»; Ἔτσι θὰ ἔχης δύο ὀφέλη· μὲ ἕνα φάρμακο θὰ θεραπεύσης καὶ τὸν ἑαυτό σου καὶ τὸν πλησίον. Κλίμαξ 171

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ὅποιος θέλει νὰ νικήση τὸ πνεῦμα τῆς καταλαλιᾶς, ἂς ἐπιρρίπτη τὴν κατηγορία ὄχι στὸν ἄνθρωπο ποὺ ἁμάρτησε, ἀλλὰ στὸν δαίμονα ποὺ τὸν ἔσπρωξε στὴν ἁμαρτία. Διότι κανεὶς δὲν θέλει νὰ ἁμαρτήση στὸν Θεόν, μολονότι ὅλοι αὐτοπροαίρεταα ἁμαρτάνομε. Κλίμαξ 171

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Εἶδα ἄνθρωπο ποὺ φανερὰ ἁμάρτησε, ἀλλὰ μυστικὰ μετενόησε. Καὶ αὐτὸν ποὺ ἐγὼ τὸν κατέκρινα ὡς ἀνήθικο, ὁ Θεὸς τὸν ἐθεωροῦσε ἁγνό, διότι μὲ τὴν μετάνοιά του Τὸν εἶχε πλήρως ἐξευμενίσει. Κλίμαξ 171

Ἀγ.Γρηγορίου Θεολ. Πολλοὶ κρίνουν τὰ πάθη τῶν ἄλλων ἀπὸ ἐκεῖνα ποὺ παθαίνουν οἱ ἴδιοι. Ἔργα Ἀγ.Ἰ.Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 8,375

Αγ.Μάξιμου Ομολ. Ἐκεῖνος ποὺ λέγει μὲ ἀπάθειαν κάποιο ἁμάρτημα τοῦ ἀδελφοῦ του, παρακινεῖται ἀπὸ δύο αἰτίας· ἢ τὸ κάνει διὰ νὰ τὸν διορθώσῃ, ἢ διὰ νὰ ὠφελήσῃ κάποιον ἄλλον. Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὰς τὰς περιπτώσεις, τότε λέγει τὸ ἁμάρτημα τοῦ ἀδελφοῦ, εἴτε εἰς τὸν ἴδιον εἴτε εἰς κάποιον ἄλλον, διὰ νὰ τὸν προσβάλῃ, ἢ διὰ νὰ τὸν διαπομπεύσῃ· ἔτσι δὲν θὰ ἀποφύγῃ τὴν ἐγκατάλειψιν τοῦ Θεοῦ καὶ θὰ περιπέσῃ ὁπωσδήποτε εἰς τὸ ἴδιον ἢ εἰς ἄλλο πταῖσμα καὶ ἀφοῦ θὰ ἐλεγχθῇ καὶ θὰ χλευασθῇ ἀπὸ ἄλλους θὰ δοκιμάσῃ καὶ αὐτὸς ἐντροπήν. Εὐεργετινὸς Β-596-597

Ἀγ.Ἰσαὰκ Σύρου Σ’ ἐκεῖνον ποὺ ἀρχίζει νὰ καταλαλῆ τὸν ἀδελφό του ἐμπρός σου σκυθρώπιασε τὸ πρόσωπό σου, καὶ ἂν πράξης τοῦτο, θὰ θεωρηθῆς προσεκτικὸς καὶ ἀπὸ τὸν Θεὸ καὶ ἀπὸ αὐτόν. Φ-Ἀγ.Ἰσαὰκ Σύρου 8β-379

Ἀγ.Ἰσαὰκ Σύρου Δὲν ἠμπορεῖς νὰ κλείσῃς τὸ στόμα αὐτοῦ ποὺ κατηγορεῖ τὸν πλησίον του; Προφυλάξου, τοὐλάχιστον, νὰ μὴ συμφωνήσῃς μαζί του. Μάθε ὅτι ἂν ἐξέλθῃ φωτιὰ ἀπὸ μέσα σου καὶ καύσῃ τοὺς ἄλλους, ὁ Θεὸς θὰ ζητήσῃ ἀπὸ σὲ εὐθύνην διὰ τὰς ψυχὰς αὐτῶν ποὺ ἐκάησαν ἀπὸ τὴν φωτιάν σου. Ἂν πάλιν δὲν βάλῃς σὺ τὴν φωτιὰν ἀλλὰ συμφωνῇς μὲ ἐκεῖνον ποὺ τὴν ἤναψε καὶ εὐχαριστεῖσαι εἰς αὐτό, τότε κατὰ τὴν Δευτέραν Παρουσίαν θὰ κριθῇς ὡς συνένοχός του. Εὐεργετινὸς Β 594-596

Αγ.Μάρκος Ερημ Να μην θέλεις να ακούς ξένες κακίες· γιατί με την θέληση αυτή τρέφονται και οι χαρακτήρες των πονηρευμάτων. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,37

Αγ.Μάρκος Ερημ Σύ που άκουσες κακούς λόγους, να οργίζεσαι με τον εαυτόν σου και όχι με εκείνον πού τους είπε . γιατί στον πονηρό ακροατή, είναι πονηρός και εκείνος που απαντά. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,37

Ἁγίου Ἐφραὶμ. Ἀδελφέ, νὰ μὴ ἀνέχεσαι ἐκεῖνον ποὺ καταλαλεῖ ἐναντίον κάποιου ἄλλου, ἔστω καὶ ἂν λέγῃ τὴν ἀλήθειαν, διὰ νὰ μὴ πάθῃς καὶ σὺ τὴν ἴδιαν συμφορὰν μὲ ἐκεῖνον. Διότι καὶ ἂν συμβῇ κάποιος νὰ λέγῃ τὴν ἀλήθειαν, ὅτι εἶναι κακὸς ὁ βασιλεύς, ποὺ ἡμάρτησε, κανεὶς ἀπὸ τοὺς παρισταμένους δὲν στέκεται νὰ  ἀκούσῃ τὰ λεγόμενα ἐναντίον τοῦ βασιλέως· ἂν σταθῇ καὶ ἀκούσῃ, μία τιμωρία ἀναμένει καὶ τοὺς δύο. Ὁ ἕνας φονεύεται δι’ αὐτὰ ποὺ εἶπε καὶ ὁ ἄλλος δι’ αὐτὰ ποὺ ἤκουσε. Κατηγορεῖ κάποιον ὁ ψεύστης καὶ σὺ στήνεις τὸ αὐτὶ εἰς αὐτόν· ἔτσι τὸν θάνατον ποὺ βγάζει ἀπὸ τὸ στόμα του, τὸν δέχεται ἡ ἀκοή σου καὶ ἀφοῦ πάρῃς τὸ πικρὸν προζύμι τοῦ ψεύδους, ἐζύμωσες μὲ αὐτὸ τὴν καρδίαν σου. Εὐεργετινὸς Β-599

Ἀντιόχου τοῦ Παντέκτου. Καὶ ἐκεῖνος, ποὺ κατακρίνεται, ἐὰν δὲν γογγύζῃ κατὰ τοῦ κατακρίνοντος, ὠφελεῖται ψυχικῶς, διότι μετριάζεται τὸ βάρος τῆς ἁμαρτίας ἐξ ἀφορμῆς τῆς περιφρονητικῆς εἰς βάρος του κατακρίσεως· αὐτὸς ὅμως ποὺ κατακρίνει, ἀναλαμβάνει ἐπάνων του καὶ τὸ φορτίον τῆς ἁμαρτίας τοῦ κατακρινομένου, ὅπως ἀκριβῶς δηλοῦται τοῦτο σαφέστατα εἰς τὴν παραβολὴν τοῦ Τελώνου καὶ Φαρισαίου. Εὐεργετινὸς Γ-28

Ἐν τῷ Γεροντικῷ. Ἕνας Γέρων Ἀσκητὴς ἔλεγε· «Μὴ κατακρίνῃς τὸν πόρνον, ἐὰν σὺ διατηρῆσαι σώφρων· διότι τοιουτοτρόπως καὶ σὺ γίνεσαι παραβάτης νόμου. Ὁ ἴδιος – δηλαδὴ ὁ Θεὸς – ποὺ εἶπε μὴ πορνεύσῃς, εἶπε καὶ μὴ κατακρίνῃς» Εὐεργετινὸς Γ-59

Ἀββᾷ Ἀγάθωνος. Ὁ ἴδιος ὅταν ἔβλεπε κάτι καὶ ὁ λογισμός του ἤθελε νὰ τὸ κρίνη, ἔλεγε στὸν ἑαυτό του : Ἀγάθων, μὴ τὸ κάνης αὐτὸ ἐσύ.  Καὶ ἔτσι ὁ λογισμός του ἡσύχαζε. Ἀποφθέγματα Γερόντων - ΕΠΕ τομ.1,113

Ἀββᾶ Ποιμένος. Ἀδελφὸς ἠρώτησε τὸν Ἀββᾶν Ποιμένα· «Πῶς ἠμπορεῖ ἕνας ἄνθρωπος νὰ ἀποφύγῃ τὴν κατάκρισιν τοῦ πλησίον;» Ὁ γέρων ἀπήντησεν ὡς ἑξῆς: «Ἡμεῖς καὶ οἱ ἀδελφοί μας ἀποτελοῦμεν δύο εἰκόνας. Ἐφ’ ὅσον δὲ ὁ ἄνθρωπος προσέχει τὸν ἐσωτερικόν του βίον καὶ αὐτοκατηγορεῖται, τότε βλέπει καλὸν καὶ ἔντιμον τὸν ἀδελφόν του· ἐφ’ ὅσον ὅμως αὐτοκολακεύεται καὶ θεωρεῖ τὸν ἑαυτόν του καλόν, τότε εὑρίσκει, ὅτι ὁ ἀδελφός του εἶναι κακός». Εὐεργετινὸς Γ-25

Ἀββᾶ Ἡσαΐου. Εάν σε θλίβει η καταλαλιά κατά του αδελφού σου, ενθυμήσου ότι, εάν ακούσει πρόκειται να λυπηθεί και θα διστάζεις να τον απαντήσης, και θα αναπαυθής. Φ-Αββά  Ησαϊου-τ12,65

Ἀββᾶ Ἡσαΐου. Ἐκεῖνος δέ, τοῦ ὁποίου ἡ καρδία ὑπηρετεῖ τὰ πάθη, νομίζει κάθε ἄνθρωπον ὅμοιόν του, διότι τὸν κρίνει κατὰ τὸ περιεχόμενον τῆς καρδίας του. Ὁ τοιοῦτος ἄνθρωπος, φθάνει μέχρι τοῦ σημείου νὰ ὀργισθῇ ἐὰν κάποιος τοῦ εἴπῃ· «Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος εἶναι καλός». Εὐεργετινὸς Γ-30