ΠΕΡΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

ΠΕΡΙ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ

Αγ.Νικόδημος. Ἐδὼ σὲ ὑπομιμνήσκω, καὶ τὴν χρῆσιν τὴν ὁποίαν κάμνουσιν σήμερον, ὄχι μόνο λαϊκοί, ἀλλά καὶ ἱερομένοι καὶ ἀρχιερεῖς, εἰς τὸ χόρτον τὸ καλούμενον Νικοτιανήν, τὸ ὁποίον εὐρεθὲν εἰς μίαν ἐπαρχίαν τῆς βορείου Ἀμερικῆς, καλουμέμην Ἀνθέαν, καὶ προσφερθέν ὑπὸ τοῦ πρέσβεως τοῦ Πορτογάλλου, ὡε ἕν θαύμα τοῦ νέου κόσμου, πρὸς τὴν Αἰκατερίναν βασίλισσαν τῆς Γαλλίας, ὁνομάσθη ἐξ αὐτῆς «χόρτον βασιλικὸν»· ἔστι δὲ τοῦτο, ὁ κοινῶς παρὰ πάντων λεγόμενος καπνὸς. Συμβ. Ἐνχειρ. 87

Αγ.Νικόδημος. Σε παρακαλώ να μην μιμηθείς τους κακώς μεταχειριζομένους το χόρτον τούτο, και πάντοτε και ενώπιον οιωνδήποτε προσώπων, μη βάζεις αυτό είς το στόμα, και είς τους μυκτήρας. Συμβουλευτικὸν Ἐνχειρίδιον σελ. 88

Αγ.Νικόδημος Διότι 1^ον αυτή η μεταχείρισις είναι ενάντια στην χρηστοήθειαν, 2^ον διότι είναι ανοίκειος είς τον υψηλόν χαρακτήρα της ιερωσύνης και αρχιερωσύνης, 3^ον  διότι είναι ενάντια είς την υγείαν του σώματος. Συμβουλευτικὸν Ἐνχειρίδιον σελ. 88

Αγ.Νικόδημος Εἶναι ἐναντία εἰς τὴν χρηστοήθειαν· διότι, ἄν ὁ ὅρος τῆς χρηστοηθείας, ὁ ἀληθινὸς εἶναι, κατὰ τὴν διδασκαλίαν τοῦ Γαλατείου πᾶν πρᾶγμα ὅπερ δύναται φυσικῶς νὰ βλάψῃ τὰς αἰσθήσεις, ἤ τὴν φαντασίαν τῶν εὐγενῶν, καὶ νὰ προξενήσῃ ἀηδίαν· ποῖος δὲν βλέπει, ὅτι ἡ μεταχείρησις τοῦ καπνοῦ ἀναιρεῖ τοῦτο τὸν ὅρον τῆς χρηστοηθείας καὶ ἀντεισάγει ἤθη βάρβαρα, ἤθη ἄγροικα, καὶ ἤθη ἀηδῆ καὶ εἰς τοὺς βλέποντας, καὶ εἰς τοὺς ἀκούοντας, καὶ εἰς τοὺς φανταζομένους; Συμβουλ. Ἐνχειρίδιον 88

Αγ.Νικόδημος. Ἡ χρηστοήθεια διδάσκει τὸν ἄνθρωπον, ὅταν καθαρίζῃ τὰς ἀκαθαρσίας τὴς ρινός του, νὰ στρέφῃ τὸ πρόσωπον πρὸς ἄλλο μέρος, ὥστε νὰ μὴ βλέπῃ ἄλλος τις, οὔτε αὐτὸς ὁ ἴδιος ἐκείνην τὴν ἀκαθαρσίαν ἥν ἐκβάλλει εἰς τὸ μανδήλιόν του· ὁ δὲ καπνὸς ἀναρροφώμενος διὰ τῶν ρυπαρῶν μυκτήρων, κάμνει νὰ σταλάζῃ ἀπὸ τῆς ρινὸς ἡ χυδαία λάσπη ἐκείνη, καὶ νὰ ἀποθηκεύεται εἰς ρυπαρώτερα μανδήλια ἔμπροσθεν τῶν ἄλλων· ἡ χρηστοήθεια διδάσκει, ὅταν ἔχῃ τις νὰ πτερνισθῇ ἔμπροσθεν ἄλλων, νὰ πολεμῇ νὰ ἐμποδίζῃ τὸ πτέρνισμα, ἤ νὰ τὸν καταβλίβῃ μὲ τὸ μανδήλιον, διὰ νὰ μὴ ἠχήσῃ , ὡς σάλπιγξ κερατίνη ἡ ρίς του, καὶ προξενήσῃ ἀηδίαν καὶ ταραχήν· ἀλλ’ οἱ βάλλοντες, καὶ ὠθοῦντες διὰ τῶν δακτύλων εἰς τὴν ρίνα τὴν σεσαθρωμένην κόνιν, καὶ κνίζοντες τὸ τετριχωμένον ὄργανον τῆς ὀσφρήσεώς των, προσκαλοῦσι, διὰ νὰ εἴπω οὕτω, μόνοι, καὶ κινοῦσι τὸ πτέρνισμα, τὸ ὁποῖον εἶναι σάλευμα τοῦ ἐγκεφάλου τόσον βίαιον καὶ φοβερόν, ὥστε προσκαλεὶ τὴν οὐράνιον βοήθειαν, καὶ κάμνει τοὺς ἀκροατὰς νὰ ἐπιφωνῶσι τὰ λόγια ταῦτα· ὑγιαίνοις!  σωθείης! ὁ Θεὸς νὰ σοι βοηθήσῃ! Συμβουλ. Ἐνχειρίδιον 88-89 

Αγ.Νικόδημος. Τὸ φρικωδέστερον ὅμως θέαμα εἶναι  τὸ νὰ βάλλῃ τις εἰς τὸ στόμα του, τὸ στόμιον τετορνευμένου τινὸς καὶ βρομεροῦ κέρατος, ἤ καλαμίου, καὶ ἐξ ἐκείνου τοῦ λαυρώδους, καὶ κεκαπνισμένου ξύλου νὰ καταρροφᾷ τὴν ταρταρώδη ἀναθυμίασιν τοῦ καπνοῦ διὰ τοῦ  λάρυγγός του, καὶ ἐξατμίζων αὐτήν, νὰ ἐκβάλλῃ, ὡς καμίνου καιομένης, καπνὸν ἐκ τοῦ στόματος, καὶ ἀπὸ τῶν μυκτήρων, καθὼς καὶ οἵ ἵπποι τοῦ Διομήδους, καὶ οἱ ταῦροι τοῦ Ἱάσωνος, ἐξέπεμπον ἀπὸ τοῦ στόματος καὶ τῆς ρινός, καπνόν, καὶ σπινθῆρας. Καὶ δύναται νὰ εὑρεθῇ κακοηθεστέρα, ἤ ἀηδεστέρα, καὶ βδελυδερωτέρα πρᾶξις αὐτῆς; Συμβουλ. Ἐνχειρίδιον 89 

Αγ.Νικόδημος. Ἡ χρῆσις τοῦ καπνοῦ εἶναι ἀνοίκειος εἰς τὸν ὑψηλὸν χαρακτῆρα τῶν ἀρχιερέων καὶ ἱερέων· διότι ὁ ἀρχιερεὺς  εἶναι τύπος Θεοῦ, καὶ εἰκὼν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ· ὅθεν καὶ ὅλα τὰ ἤθη του πρέπει ναὰ εἶναι χρηστομίμητα, σεμνά, καὶ πρόξενα, ὄχι σκανδάλου, ἀλλὰ ὠφελείας εἰς τὸν λαόν· ποίαν δὲ σεμνότητα ἔχει ἡ ἄσεμνος μεταχείρισις τοῦ βρομερωτάτου χόρτου; ἤ ποίαν ὠφέλειαν, μᾶλλον δὲ ποῖον σκάνδαλον δὲν προξενεῖ εἰς τοὺς χριστιανούς, τὸ νὰ βλέπωσι τὸν ἀρχιερέα, καὶ ἱερέα των, νὰ βαστάζῃ διὰ τῶν ὀδόντων ἐπιμήκη σύριγγα ἔχουσαν εἰς τὸ ἄκρον μικρὸν χοάνηρα ἀνημμένον; νὰ ἐξάγῃ ἐκ τῆς ρινὸς καὶ τοῦ στόματός του καπνὸν δυσωδέστατον; καὶ νὰ εἶναι πεπληρωμένος ὁ οἶκός του ἔκ τινος πεπυκνωμένου καὶ μέλανος νέφους μιᾶς ἀηδοῦς ἀναθυμιάσεως; Συμβουλευτικὸν Ἐνχειρίδιον σελ. 89-90

Αγ.Νικόδημος Οἱ ἀρχιερεῖς, καὶ οἱ λοιποὶ κληρικοὶ ἔχουσι χρέος νὰ πνέωσιν εὐωδίαν πνευματικὴν ἐξ ὅλων τῶν αἰσθήσεων, ὥστε νὰ εὐωδιάζωσιν ὅλους τοὺς πλησιάοζντας εἰς αὐτοὺς τόσον τοὺς χριστιανούς, ὅσον καὶ τοὺς ἐθνικούς, καθὼς λέγει ὁ Παῦλος· «Χριστοῦ εὐωδία ἐσμέν ἐν τοῖς σωζομένοις, καὶ ἐν τοῖς ἀπολλυμένοις»·  (Β΄, Κορινθ. β΄ 15) ὅταν δὲ αὐτοὶ καὶ διὰ τῆς ρινός, καὶ διὰ τοῦ στόματος ροφῶσι, καὶ πίνωσι τὴν δυσωδεστάτην ἀποφορὰν τοῦ καπνοῦ, τὴν ὁποίαν πολλοὶ μὴ ὑποφέροντες, λιποθυμοῦσι, πῶς ἔπειτα δύνανται νὰ εἶναι κατὰ τὸ ἐπάγγελμά των εὐωία, καὶ ὀσμὴ ζωῆς εἰς τοὺς πλησιάζοντας; Διὰ τοῦτο καὶ εἰς ὅλον τὸ εὐσεβέστατον βασίλειον τῆς Ρωσσίας εἶναι νόμος ἀπαράβατος, τὸ νὰ μὴ μεταχειρίζωνται ὅλως ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων καπνον, ὅλα τὰ τάγματα τῶν ἱερωμένων, καὶ κληρικῶν, οὔτε διὰ τῆς ρινός, οὔτε διὰ τοῦ στόματος· καὶ ὅστις τοῦτο ποιήσῃ, νομίζεται παρὰ τῶν πολλῶν παράνομος, καὶ ἀποστροφῆς ἄξιος. Συμβουλευτικὸν Ἐνχειρίδιον σελ. 90

Αγ.Νικόδημος. Καὶ τελευταῖον ἡ κακὴ καὶ ὑπερβολικὴ μεταχείρισις τοῦ καπνοῦ, εἶναι ἐναντία καὶ εἰς αὐτὴν ἀκόμη τὴν ὑγείαν τοῦ σώματος· διότι πολλοὶ τοῦτον συνεχῶς μεταχειριζόμενοι, εὑρέθησαν μετὰ θάνατον, ἔχοντες τὰ σπλάγχνα κεκαυμένα, καὶ τὸν ἐγκέφαλον ἐξηραμένον, καὶ καπνισμένον· ἐπειδὴ ὁ ἐγκέφαλος συνεχῶς ἀναρροφῶν τὸν καπνόν, ὄχι μόνον καταδαπανᾷ τὸν περιττὸν χυμόν, ἀλλὰ καὶ τὸν φυσικὸν ἀκόμη καὶ συστατικόν του·  ὅθεν δὲν εἶναι τις σχεδὸν ἐξ ὅσων μεταχειρίζονται συνεχῶς τὸ χόρτον τοῦτο, νὰ μὴ ὁμολογῇ, ὅτι ἡ χρῆσις αὐτοῦ εἶναι περισσότερον μία κακία, παρὰ χρεία, καὶ νὰ μὴ καταδικάζῃ διὰ τοῦτο τὸν ἑαυτόν του. Ἀλλὰ καὶ οἱ ἠθικοὶ φιλόσοφοι ὅλοι κοινῶς κατηγοροῦσι τὴν συνεχῆ, καὶ ἔμπροσθεν εἰς τοὺς ἄλλους μεταχείρισιν τοῦ καπνοῦ, ὡς χυδαίαν καὶ ἄγροικον. Συμβουλευτικὸν Ἐνχειρίδιον σελ. 90-91

Αγ.Νικόδημος Ο ένας κατακυριεύεται από τόν καφέ, ο άλλος από τό ταμπάκο, ο άλλος από το τσιμπούκι, είς τρόπον όπου φαίνονται γεμάτοι από χολήν καί φαρμάκι καί τινάς δέν μπορεί νά λαλήσει εἰς αυτούς ἀνίσως πρώτον δέν πιούν τό φλυτζάνι καί δέν βάλλουν τό τρυπημένο ξύλο εἰς τὸ στόμα τους καί τόν ταμβάκον στήν μύτη τους· καὶ δὲν ξέρουν οι άφρονες ότι είναι εμποδισμένα από τους χριστιανούς όλα εκείνα όπου κνίζουσι και θέλγουσι τίς αισθήσεις, ὡς λέγει ὁ Θεολόγος Γρηγόριος «μὴ γεύσιν καταπορνεύσωμεν, μὴ ὄσφρησιν ἐκθηλεύωμεν»· ἐπειδὴ καὶ δὲν φθάνει μόνον ὅπου λυποῦν τὸν Θεὸν μὲ τὰς ἄλλας δυνάμεις τῆς ψυχῆς, καὶ μὲ τὰ λοιπὰ μέλη τοῦ σώματός των, ἀλλὰ ἀκόμη τὸν λυποῦν καὶ μὲ αὐτὰς τὰς αἰσθήσεις των, ὡς λέγει ὁ Ἔσδρας «καὶ ἐλύπησαν αὐτὸν (τὸν Θεὸν δηλ.) ἐν αἰσθήσι» (Β΄Ἔσδρ. Α΄,22). Πν. Γυμνάσματα-100

Αγ.Νικόδημος Εἰδὲ καὶ νομίζουν εὐγένεια καί χρηστοήθεια τό να πίνουν τσιμπούκι κτλ. άς ακούσουν τούς νεότερους ηθικούς φιλοσόφους, πόσο τούς κατηγορούν διά τούτο είς τάς ηθικάς των φιλοσοφίας λέγοντες, τί ευγένεια ή τι χρηστοήθεια είναι αυτή; να βλέπεις ένα λογικόν και ευγενές ζώον, τόν άνθρωπον, να βάζει ένα ξύλον τρυπημένο καί γεμάτο από φωτιά καί χόρτο εἰς τὸ στόμα του καθώς είναι τό τσιμπούκι; καί να βγάζει από το στόμα καί τήν μύτη του ένα μαύρο σύννεφο από βρομώδη καπνό, ωσάν από ένα καμίνι αναμμένον καί να παρομοιάζει μέ εκείνους τους μαθητευόμενους ἵππους τοῦ Ἀλοέως, οίτινες έβγαζαν καπνούς καί φωτιά από τήν μύτη καί τό στόμα τους; ἢ μάλλον εἰπεῖν τό τής Γραφής, νά παρομοιάζει κατά τούτο μέ τόν δράκοντα, όστις αλληγορικώς είναι ο διάβολος, περί τού οποίου λέγει ο Θεός είς τόν Ιώβ ''έκ μυκτήρων αυτού εκπορεύεται καπνός καμίνου καιομένης πυρί ανθράκων'' (Ιώβ 41,20). Πνευματικά Γυμνάσματα-100