ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

Ἀγ.Ἰωάν. Κλίμ. Μετάνοια σημαίνει ἀνανέωσις τοῦ βαπτίσματος. Μετάνοια σημαίνει συμφωνία μὲ τὸν Θεὸν γιὰ νέα ζωή. Μετανοῶν σημαίνει ἀγοραστὴς τῆς ταπεινώσεως. Μετάνοια σημαίνει μόνιμος ἀποκλεισμὸς κάθε σωματικῆς παρηγορίας. Μετάνοια σημαίνει σκέψις αὐτοκατακρίσεως· ἀμεριμνησία γιὰ ὅλα τὰ ἄλλα καὶ μέριμνα γιὰ τὴν σωτηρία τοῦ ἑαυτοῦ μας. Μετάνοια σημαίνει θυγατέρα τῆς ἐλπίδος καὶ ἀποκήρυξις τῆς ἀπελπισίας. Μετανοῶν σημαίνει κατάδικος ἀπηλλαγμένος ἀπὸ αἰσχύνη. Κλίμαξ 115

Ἀγ.Ἰωάν. Κλίμ. Σημεῖο τῆς πραγματικῆς καὶ ἐπιμελοῦς μετανοίας εἶναι τὸ νὰ θεωροῦμε τὸν ἑαυτό μας ἄξιο γιὰ ὅλες τὶς θλίψεις ποὺ μᾶς συμβαίνουν – τὶς ὁρατὲς (ποὺ προέρχονται ἀπὸ τὰ πράγματα καὶ ἀπὸ τοὺς ἀνθρώπους) καὶ τὶς ἀόρατες (ποὺ προέρχονται ἀπὸ τοὺς δαίμονας) – καὶ γιὰ πολὺ περισσότερες. Κλίμαξ 132

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Η μετάνοια έχει μεγάλη δύναμη και μπορεί ακόμη και εκείνον που είναι υπερβολικά βουτηγμένος στην αμαρτία, αν θελήσει, να τον απαλλάξει από το φορτίο των αμαρτιών. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-496

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Έπρεπε νά σάς ζητήσω τήν εφαρμογή όλων τών αρετών, αλλά νομίζω ότι ο άριστος τρόπος διορθώσεως είναι νά προσπαθεί κανείς να εφαρμώσει κάθε εντολή χωριστά και μετά να προχωρεί στήν εφαρμογή τών άλλων. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσ.Α-353

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Νά μήν τά απαγορεύουμε όλα μαζί, αλλά πρώτα τά πιό ελαφρά καί εκείνα από τα οποία δέν είναι υπερβολικά αιχμαλωτισμένος ο άνθρωπος. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-353

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ἡ μετάνοια δὲν κρίνεται ἀπὸ τὴ χρονική της διάρκεια, ἀλλὰ ἀπὸ τὴ διάθεση τῆς ψυχῆς. Ἀγ.Ἰ. Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 7,473

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Ἐκεῖνος ποὺ μετανόησε γιὰ τὰ κακὰ ποὺ ἔκανε, καὶ ἂν ἀκόμα δὲν ἐπειδείξει μετάνοια ἀνάλογη πρὸς τὰ ἁμαρτήματά του, ὁπωσδήποτε ὅμως θὰ ἔχει τὴν ἀνταπόδοση γι’ αὐτή του τὴ μετάνοια. Ἔργα Ἀγ.Ἰ. Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 7,475

Αγ.Νικόδημος Ήξευρε, ότι τά μέρη τής μετανοίας είναι τρία· Συντριβή, Εξομολόγησις, και Ικανοποίησις. Ἐξομολογητάριον σελ. 180

Αγ.Ισαάκ Συρ. Να ενθυμήσαι τά βαριά παραπτώματα στα οποία έπεσαν πολλοί από τους παλαιούς και μετανόησαν, και το ύψος της τιμής που αξιώθηκαν έπειτα, και θα λάβεις θάρρος στη μετάνοιά σου. Φ-Αγ.Ισαάκ Σύρου 8β-40

Αγ.Μάρκος Ερημ Όποιος αμαρτάνει χωρίς να εξαναγκάζεται, δύσκολα μετανοεί για τις πράξεις του . γιατί η δικαιοσύνη του Θεού είναι αλάθητη. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,21

Αγ.Μάρκος Ερημ Εάν κάποιος πέσει σε οποιαδήποτε αμαρτία, και δεν λυπηθεί ανάλογα προς το σφάλμα, εύκολα θα περιπέσει στο ίδιο αμάρτημα. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,89

Αγ.Μάρκος Ερημ Εκείνος που μετανοεί σωστά, δεν υπολογίζει τον κόπο του για τά παλιά αμαρτήματα, αλλά πάντοτε εξευμενίζει τον Θεό με τον εαυτόν του. Φ-Αγ.Μάρκου Ερημήτου τ13,55

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἀρχὴ τῆς μετανοίας τοῦ ἀσώτου εἶναι το «εἰς ἑαυτὸν δὲ ἐλθών»

· ἀληθῶς δὲ τοῦτο εἶναι ἡ πρώτη ἀρχῆ τῆς ἀληθινῆς μετανοίας, χωρὶς δὲ τούτου οὐδεὶς ἔρχεται εἰς μετάνοιαν· διότι, ἐὰν δὲν γνωρίσῃς τὰς ἁμαρτίας σου, πῶς δύνασαι νὰ μετανοήσῃς; ἐὰν δὲν συλλογισθῇς ὅσα ἔπραξας, πῶς δύνασαι νὰ γνωρίσῃς  τὰς ἁμαρτίας σου; ἐὰν δὲν συνάξῃς τὸν νοῦν σου καὶ ἀφιερώσῃς αὐτὸν εἰς τὴν ἔρευναν τοῦ ἑαυτοῦ σου, πῶς δύνασαι νὰ ἀναλογισθῇς τὰς πράξεις σου; Κυριακοδρόμιον Α- 331

Ἐν τῷ Γεροντικῷ. Ἕνας ἀδελφὸς ἠρώτησε τὸν Ἀββᾶν Ποιμένα : - Πάτερ μου, διέπραξα μεγάλην ἁμαρτίαν· εἶναι ἀρκετὰ πρὸς μετάνοιαν τρία ἔτη; Ὁ Γέρων ἀπήντησε : Εἶναι πολὺ τὸ διάστημα αὐτό. Οἱ παρευρισκόμενοι, μὲ κάποιαν περιέργειαν, ἠρώτησαν :  Μέχρι τεσσαράκοντα ἡμερῶν εἶναι ἀρκετὸν διάστημα μετανοίας; Εἰς τὴν ἐρώτησιν αὐτὴν τῶν παρόντων ὁ Γέρων ἀπήντησεν :  Καὶ πάλιν πολὺ εἶναι·  ἔχω τὴν γνώμην, ὅτι ἐὰν ὁ ἄνθρωπος μετανοήσῃ μὲ ὅλην του τὴν καρδίαν καὶ δὲν ἐπαναλάβῃ τὴν ἁμαρτίαν, καὶ εἰς τρεῖς μόνον ἡμέρας δέχεται ὁ Θεὸς τὴν μετάνοιάν του καὶ τὸν συγχωρεῖ. Εὐεργετινὸς Α-31-32

Ἀγ.Βρεσθένης Ματθαῖου. Ὁ κυριώτερος καρπὸς τῆς Μετανοίας ἐστὶν ἡ τελεία ἀποχὴ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας, τὰ δάκρυα, καὶ τὸ ὑποχαίρειν εὐχαρίστως τὰς ἐπερχομένας θλίψεις καὶ εὐχαριστῶν τὸν Θεόν, ὁμολογῶν ὅτι ἐξ ἁμαρτιῶν του πάσχει καὶ μὴ ἐπιρρίπτων τὴν αἰτίαν εἰς τὸν πλησίον του οὐδὲ εἰς τὸν δαίμονα ἀλλ’ εἰς αὐτὸν καὶ μόνον μὲ πλήρη αὐτομεμψίαν· ὅμως πλήρης καὶ τελεία ἱκανοποίησις τῆς Δικαιοσύνης τοῦ Θεοῦ διὰ τὴν σωτηρίαν ἥν ἔλαβεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτωλῶν διὰ τῶν ἑαυτοῦ παθῶν καὶ τοῦ ἑαυτοῦ θανάτου ἅπαξ καὶ διὰ παντός· τὸ ἐπὶ τοῦ Σταυροῦ ἐκχυθὲν αἷμα τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν καθαρίζει ἡμᾶς ἀπὸ πάσης ἁμαρτίας (Ἰωάν. ἐπιστ. α΄. κεφ. α. 7). Θεῖον Προσευχητάριον Ἀγ.Βρεσθένης Ματθαῖου Ἐκδ. 1933 σελ. 90

Ἐρώτησις : Μία ψυχή, ὁποῦ ἀκολουθεῖ εἰς τὰ θελήματα τοῦ κορμίου, καὶ ἀκολούθως καὶ τοῦ δαίμονος κατὰ πραγματείαν μὲ σκοπόν, ὁποῦ εἰς τὸ τέλος νὰ μετανοήσῃ, ἀξιώνεται μετανοίας; ἤ ὄχι; Ἀπόκρισις : Ἀδύνατον εἶναι μία ψυχή, ὁποῦ ἁμαρτάνει κατὰ πραγματείαν, νὰ ἀξιωθῇ μετανοίας, ἐκτὸς μόνον ἀνίσως καὶ ἔχῃ καὶ ἀπὸ μέρους ἔργα καλά, καὶ συνεργήσουν εἰς τὸ νὰ λάβῃ τοῦτο τῆς μετανοίας τὸ χάρισμα ἀπὸ τὸν Θεόν. Ἀποστολικὴ Σαγήνη σελ. 234

Πηδάλιο-631 Ο 84ος κανών του Μεγάλου Βασιλείου λέγει ότι πρέπει να δοκιμάζονται οι καρποί της μετάνοίας, επειδή ημείς δεν θεωρούμεν τα επιτίμια είς μόνους τους τόσους, ή τόσους χρόνους, αλλά προσέχομεν είς την διάθεσιν των μετανοούντων. Ώστε δηλ. αν μέν προθυμως μετανοούν, να ελαττόνωνται οι χρόνοι, αν δε αμελώς να αυξάνωνται. Εάν δε αμαρτάνωντες, δεν θέλουν να κάνουν αποχήν των αμαρτιών και των ηδονών τους, ούτε θέλουν να ζούν κατά το Ευαγγέλιον ως Χριστιανοί, αλλά απειθούσι και αντιλέγουσι, τότε εμείς οι των ψυχών αυτών οικονόμοι Αρχιερείς και Πνευματικοί δεν πρέπει να συγκοινωνώμεν είς τας αμαρτίας αυτών, αλλά να παραιτούμεν αυτούς. Η θεία γραφή λέγει : Σώζων, σώζε την εαυτού ψυχήν. Πηδάλιο-631