ΠΕΡΙ ΠΕΝΘΟΥΣ

ΠΕΡΙ ΠΕΝΘΟΥΣ

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Νά σκεπτόμαστε συνεχώς τα σφαλματά μας και τίς αμαρτίες μας και να πενθούμε. Όποιος πενθεί δε θυμώνει, ούτε αγανακτεί, αλλά στενάζει πικρά και κλαίει πικρότερα. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-53

Ἁγίου Ἐφραὶμ. Τὸ πένθος εἶναι προϋπόθεσις πνευματικῆς ἐργασίας καὶ μᾶς περιφρουρεῖ, τὸ πένθος καθαρίζει τὴν ψυχὴν μὲ τὰ δάκρυα καὶ τὴν ἀποκαθιστᾷ καθαράν. Τὸ πένθος γεννᾷ τὴν σωφροσύνην, κόπτει ἀπὸ τὴν ρίζαν τὰς ἡδονάς, κατορθώνει τὰς ἀρετάς· καὶ τί λέγω; Τὸ πένθος μακαρίζεται ἀπὸ τὸν Θεὸν καὶ ἐπαινεῖται ἀπὸ τοὺς Ἀγγέλους. Εὐεργετινὸς Β-397

Ἀββᾶ Ἡσαΐου. Τὰ δὲ ἔργα αὐτῶν ποὺ εἰλικρινὰ πενθοῦν εἶναι: Τὸ νὰ ἀπομακρύνουν τὸν νοῦν μαζὶ μὲ τὰς αἰσθήσεις ἀπὸ τὰ γύρω φαινόμενα, καὶ τὸ νὰ μὴ κρίνουν τὸν πλησίον· διότι ἐκεῖνος ποὺ ἀπασχολεῖται μὲ τὰς ἁμαρτίας του, ἀποφεύγει νὰ κρίνῃ τὸ πλάσμα τοῦ Θεοῦ. Προσέχει νὰ μὴ ἀνταποδώσῃ τὰ ἴσα εἰς ἐκεῖνον ποὺ τοῦ κάμνει κακόν· νὰ μὴ λυπῆται δι’ ὅσα ἔγιναν χωρὶς τὴν γνώμην του, ἀπὸ τὸν συγκάτοικόν του· νὰ μὴ κάμῃ τὸ θέλημά του· τὸ νὰ μὴ ἐκφέρῃ γνώμην διὰ κάποιον, ὅτι εἶναι καλὸς ἢ κακός, διότι τὸ θεωρεῖ ἐντροπήν του νὰ μάθῃ, ὅτι ὑπάρχει κάποιος αἰσχρότερος ἀπὸ αὐτόν· τὸ νὰ μὴ θέλῃ νὰ μάθῃ πράγματα, ποὺ δὲν τὸν ἐνδιαφέρουν. Τὸ νὰ μὴ στενοχορῆται ὅταν τὸν ὀνειδίζουν· τὸ νὰ μὴ λυπηθῇ, ἂν τὸν πραβλέψουν εἰς τὴν συνηθισμένην διανομήν· τὸ νὰ μὴ ταραχθῇ ὅταν συκοφαντῆται διὰ πρᾶγμα, ποὺ δὲν γνωρίζει, ἀλλὰ νὰ λέγῃ ἀμέσως (διὰ τὸν συκοφάντην του) ἂς εἶναι συγχωρεμένος· τὸ νὰ μὴ παραδέχεται ἐπαινετικοὺς λόγους, ἂν κάποιος τὸν ἐπαινῇ· τὸ νὰ μὴ λυπηθῇ, ὅταν τὸν ὑβρίζουν. Τὸ νὰ μὴ ἐπιβάλῃ τὴν φιλίαν τῶν ἐπισήμων κοσμικῶν ἀνθρώπων· τὸ νὰ μὴ θέλῃ νὰ ἐπιβάλῃ τὴν γνώμην του, ἔστω καὶ ἂν ὁμιλῇ σωστά, οὔτε νὰ φιλονικήσῃ διὰ κάτι. Εὐεργετινὸς Β-404

Ἀββᾶ Ἰσαὰκ Ὅλοι οἱ Ἅγιοι ἔφυγαν ἀπὸ τὸν βίον αὐτὸν μὲ τὸ πένθος εἰς τὴν ψυχήν των· ἂν λοιπὸν οἱ Ἅγιοι ἐπενθοῦσαν πάντοτε, ἐκεῖνος ποὺ εἶναι γεμᾶτος τραύματα πῶς θὰ ἀνεχθῇ νὰ σταματήσῃ τὸν κλαυθμόν; Ἡ ψυχή σου, ποὺ διὰ σὲ ἀξίζει περισσότερον ἀπὸ ὅλον τὸν κόσμον, ἔχει θανατωθῆ ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας καὶ εὑρίσκεται νεκρὰ ἐμπρός σου, καὶ δὲν ἔχεις ἀνάγκην νὰ κλαίης; Ἡ παρηγορία τοῦ μοναχοῦ γεννᾶται ἀπὸ τὸ κλάμα. Διότι ὅταν κανεὶς πενθῇ διαρκῶς, δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ἐνοχλῆται ἀπὸ τὰ πάθη· ἐκεῖνος δὲ ποὺ ἔπαυσε νὰ σκέπτεται τὰ πάθη καθαρίζεται, καὶ ἀπὸ τὴν κάθαρσιν ἀξιώνεται νὰ τὸν παρηγορῇ ὁ Θεός, ὅπως τὸ ὑπεσχέθη εἰς ἐκείνους ποὺ ἀσταμάτητα πενθοῦν (Ματθ. ε΄, 4). Εὐεργετινὸς Β-408

Ἐκ τοῦ Ἀγ.Βαρσανουφίου.Ἕνας ἀδελφὸς ἠρώτησε κάποιον Γέροντα : - Πῶς εἶναι δυνατὸν – τοῦ λέγει – νὰ κόψω τὰ πολλὰ λόγια καὶ νὰ κυριαρχήσω τῆς γλώσσης μου; - Μὲ τὸ πένθος, ἀπήντησεν ὁ Γέρων. - Καὶ πῶς ἠμπορῶ νὰ διατηρήσω τὸ πένθος, ἠρώτησε πάλιν ὁ ἀδελφός, ὅταν συναναστρέφωμαι μὲ τοὺς ἀνθρώπους καὶ φροντίζω διὰ τὰ διακονήματα; Ἔπειτα ἠμπορεῖ νὰ ὑπάρξῃ πένθος εἰς τὴν καρδίαν χωρὶς δάκρυα; Εἰς αὐτὰ ἀπεκρίθη ὁ Γέρων : - Δὲν γεννᾶται τὸ πένθος ἀπὸ τὰ δάκρυα, ἀλλὰ τὰ δάκρυα γεννῶνται ἀπὸ τὸ πένθος. Ἐκεῖνος δὲ ποὺ εὑρίσκεται μεταξὺ τῶν ἀνθρώπων, ἂν ἀποκόπτῃ τὸ θέλημά του καὶ δὲν προσέχῃ τὰ σφάλματα τῶν ἄλλων, αὐτὸς ἀποκτᾷ τὸ πένθος. Μὲ τὴν προσπάθειαν αὐτὴν συγκεντρώνονται οἱ λογισμοί του καὶ ὅταν αὐτοὶ συμμαζευθοῦν, γεννοῦν εἰς τὴν καρδίαν τὴν κατὰ Θεὸν λύπην καὶ τὸτε αὐτὴ ἡ λύπη φέρνει δάκρυα. Εὐεργετινὸς Β-410

Ἐν τῷ Γεροντικῷ. Ἀνέβαινε κάποτε ὁ Ἀββᾶς Ποιμὴν εἰς τὴν Αἴγυπτον καὶ εἶδε μίαν γυναῖκα νὰ κάθεται εἰς ἕνα τάφον καὶ νὰ κλαίῃ πικρά. Ἐμονολόγησε λοιπόν· ἂν συγκεντρωθοῦν  ἐμπρός της ὅλα τὰ εὐχάριστα τοῦ κόσμου, δὲν θὰ παρηγορήσουν τὴν ψυχήν της ἀπὸ τὸ πένθος. Ἔτσι καὶ ὁ μοναχὸς ὀφείλει νὰ ἔχῃ πάντοτε εἰς τὴν ψυχήν του τὸ πένθος. Εὐεργετινὸς Β-419