ΠΕΡΙ ΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΦΟΡΙΑΣ ΑΥΤΟΥ

ΠΕΡΙ ΛΟΓΟΥ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ ΚΑΡΠΟΦΟΡΙΑΣ ΑΥΤΟΥ

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἐφανέρωσεν ὁ Κύριος τρία μὲν τὰ αἴτια τῆς ἀκαρπίας τοῦ λόγου, τὴν ἀπροσεξίαν, τὴν ὀκνηρίαν, καὶ τὴν τοῦ παρόντος βίου ἀπάτην, ἕν δὲ τὸ αἴτιον τῆς εὐκαρπίας, τὴν καλοκαγαθίαν· διὸ καὶ διαμερίσας τοὺς ἀκροατὰς τοῦ λόγου εἰς τέσσαρας τάξεις, ἔθεσεν εἰς αὐτοὺς μεταφορικὰ ὀνόματα, καλέσας αὐτοὺς ὁδόν, πέτραν, ἄκανθαν καὶ γῆν καλὴν καὶ ἀγαθήν. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 223

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ταῦτα εἶναι τὰ ἀληθινὰ τῆς ἀκαρπίας καὶ εὐκαρπίας τοῦ λόγου αἴτια καὶ ὄχι ἄλλα, ὅσα ἡμεῖς φανταζόμεθα. Ἐπειδὴ δὲ τὴν σήμερον σχεδὸν πάντες εἴμεθα ἤ ὁδὸς πεπατημένη ὑπὸ τῶν παθῶν καὶ τῶν δαιμόνων ἤ πέτρα κατάξηρος καὶ ἄμοιρος ἰκμάδος, δηλαδὴ γυμνοὶ πάσης καλῆς διαθέσεως, ἤ ἄκανθα, δηλαδὴ πλήρεις κοσμικῶν καὶ σωματικῶν μεριμνῶν καὶ πάσης ματαιότητος, ἥτις καταπνίγει πᾶν σωτήριον νόημα, πολὺ δὲ ὀλίγοι καὶ σπανιώτατοι εἶναι οἱ ἔχοντες καλὴν καὶ ἀγαθὴν διάθεσιν, διὰ τοῦτο ὀλίγον βλέπομεν καὶ σπανιώτατον τὸν καρπὸν τοῦ λόγου. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 223

Νικηφόρου Θεοτόκη. Χριστιανέ, λοιπόν, ἐάν, ὅταν διδάσκηται ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ὁ νοῦς σου οὐδόλως προσέχῃ διὰ νὰ κατανοήσῃ τὰ λεγόμενα, ἀλλ’ ἔνθεν κἀκεῖθεν περισπαζόμενος προσηλοῦται εἰς ἄλλα νοήματα· ἤ ἐάν, ὅταν διδάσκηται ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, τότε ἀμελῇς καὶ νυστάζῃς, τότε σὺ ὑπάρχεις ὁδός· τότε, βλέπων ὁ ἐχθρός σου ὁ Διάβολος ὅτι διὰ τὴν ἀπροσεξίαν σου ὁ λόγος δὲν εἰσέρχεται εἰς τὸν νοῦν σου, ἀλλὰ πίπτει μόνον εἰς τὰ ὦτά σου, εὐθὺς ἁρπάζει αὐτὸν καὶ διασκορπίζει διὰ νὰ μὴ εἰσέλθῃ εἰς τὸν νοῦν σου, ἔπειτα δὲ καὶ εἰς τὴν καρδίαν σου καὶ καρποφορήσῃ τὴν ἐπιστροφήν σου· ἐκ τούτου δὲ μένεις ἄκαρπος καὶ ἀδιόρθωτος. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 223

Νικηφόρου Θεοτόκη.Ἐάν, ἐρχόμενος διὰ νὰ ἀκούσῃς τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, δὲν ἔχῃς σκοπὸν νὰ ὠφελήσῃς τὴν ψυχήν σου, ἀλλὰ νὰ παρατηρήσῃς τὴν ρητορικὴν τοῦ λόγου τέχνην ἤ νὰ περιεργασθῇς τοὺς ἀκροατὰς ἤ νὰ ἐκπληρώσῃς τὴν συνήθειαν, τότε, καὶ ἄν προσέχῃς, καὶ ἄν κατανοῇς τὰ λεγόμενα, σὺ ὑπάρχεις πέτρα· ὅθεν φυτρώνει μὲν εἰς τὴν καρδίαν σου τὸ τρυφερὸν τοῦ λόγου φυτόν, δηλαδὴ ὀλίγη κατάνυξις, ἀλλ’ ἐπειδὴ ἡ καρδία σου δὲν ἔχει διάθεσιν πρὸς ὑπακοὴν τοῦ λόγου, ξηραίνεται καὶ διασκορπίζεται εὐθὺς ἡ κατάνυξίς σου καὶ μένει ἀκαρποφόρητος. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 223-224

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἐὰν δέ, ὅταν ἀκούῃς τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, ἔχῃς μὲν διάθεσιν διορθώσεως καὶ προσέχῃς καὶ κατανοῇς τὰ λέγόμενα, ἐξελθὼν δὲ τῆς ἐκκλησίας, ἀντὶ νὰ ἀναμελετήσῃς ὅσα ἤκουσας, καταβυθίζῃς εὐθὺς τὸν νοῦν σου εἰς τὰς ματαιότητας τοῦ κόσμου καὶ καταποντίζησαι εἰς τὰς ἡδονὰς τῆς σαρκὸς σου, τότε σὺ ὑπάρχεις γῆ ἀκανθοφόρος· ὅθεν τότε ὁ μὲν λόγος τοῦ Θεοῦ βλαστάνει εἰς σὲ τὰ ἁπαλὰ αὑτοῦ βλαστήματα, κατανύγει δηλαδὴ τὴν καρδίαν σου, φέρει δάκρυα εἰς τοὺς ὀφθαλμούς σου καὶ σκοπὸν διορθώσεως εἰς τὴν ψυχήν σου, ἀλλ’ αἱ ἄκανθαι τῶν ματαίων φροντίδων σου καὶ τῶν σαρκικῶν ἡδονῶν σου κατα-πνίγουν καὶ ἐξαλείφουν καὶ τὴν κατάνυξιν καὶ  τὰ δάκρυα καὶ τὸν σκοπὸν τῆς μετανοίας καὶ ἐπιστροφῆς σου καὶ οὕτως ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται εἰς σὲ ἀτελεσφόρητος. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 224

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἐὰν δέ, ὅταν ἀκούσῃς τὸν λόγον τοῦ Θεοῦ, καὶ ὁ σκοπός σου εἶναι ὀρθὸς καὶ ἡ προσοχή σου μεγάλη καὶ ἡ εὐλάβειά σου πολλή, ἀκούσας δὲ τὸν λόγον καὶ κατανοήσας αὐτόν, μελετᾷς αὐτὸν συνεχῶς καὶ συλλογίζησαι διὰ παντὸς τοῦ λόγου τὰ νοήματα, τότε ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ γίνεται εἰς σὲ ὠφέλιμος, τότε ἐκριζώνεις ἀπὸ τῆς καρδίας σου τὰ φυτὰ τῆς ἁμαρτίας καὶ καρποφορεῖς τῆς ἀρετῆς τὰ καρποφορήματα. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 224

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἐὰν ὁ λόγος τῶν ἁγίων μόνος εἶχε δύναμιν ἐπιστρέφουσαν τοὺς ἀπίστους καὶ ἐπανορθοῦσαν τοὺς ἁμαρτωλούς, θὰ ἐπίστευεν ὅλος ὁ κόσμος, ὅταν ἐδίδασκον αὐτὸν οἱ ἅγιοι πατέρες· θὰ ἐπίστευεν ὅλος ὁ κόσμος, ὅταν ἐκήρυττον αὐτὸν οἱ ἅγιοι τοῦ Θεοῦ Ἀπόστολοι· θὰ ἐπίστευεν ὅλος ὁ κόσμος ὅταν ἐκήρυξεν αὐτὸν ὁ ἅγιος τῶν ἁγίων ὁ Υἱὸς καὶ Λόγος τοῦ ζῶντος Θεοῦ, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ἡμεῖς δὲ βλέπομεν, ὅτι πολλοὶ καὶ ἐξ αὐτῶν τῶν ἀκουσάντων ἀπὸ τοῦ στόματος αὐτοῦ τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ Χριστοῦ τῆς ἀληθείας τὸ κήρυγμα οὐδόλως ὠφελήθησαν. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 222

Νικηφόρου Θεοτόκη. Τινὲς πάλιν λέγουσιν, ὅτι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ τὴν σήμερον δὲν καρποφορεῖ, ἐπειδὴ τὰ ἔργα τοῦ Ἱεροκήρυκος εἶναι ἀνάξια τοῦ κηρύγματος καὶ ἐναντία τῆς διδασκαλίας αὐτοῦ τοῦτο φαίνεται, ὅτι ἐπιβεβαιοῖ καὶ ὁ μακάριος Παῦλος λέγων· «Ὁ οὖν διδάσκων ἕτερον, σεαυτὸν οὐ διδάσκεις; ὁ κηρύττων μὴ κλέπτειν, κλέπτεις; ὁ βδελυσσόμενος τὰ εἴδωλα, ἱεροσυλεῖς»; (Ρωμ. β΄, 21-22). Ὁ μὲν Ἀπόστολος Παῦλος δὲν εἶπεν ὅτι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ μένει ἄκαρπος, ἐπειδὴ ὁ διδάσκων αὐτὸν εἶναι ἀνάξιος καὶ ἔχει ἔργα ἐναντία τῆς διδασκαλίας αὑτοῦ, ἀλλὰ μόνον ἤλεγξε καὶ κατήσχυνε τὸν φαυλόβιον διδάσκαλον, τὸν διδάσκοντα μὲν τοὺς ἄλλους, μὴ φροντίζοντα δὲ περὶ τῆς ἰδίας διορθώσεως. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 222

Νικηφόρου Θεοτόκη. Οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι ἦσαν πονηροί, ψεῦσται, φθονεροί, δόλιοι· πολλάκις ἐκφωνήσας κατ’ αὐτῶν ὁ Θεάνθρωπος τὸ «οὐαὶ ὑμῖν, Γραμματεῖς καὶ Φαρισαῖοι» (Ματθ. κγ, 13-29) κατέκρινεν αὐτοὺς ὡς ὑποκριτὰς καὶ μωροὺς καὶ τυφλούς· ὅμως ὄχι μόνον δὲν εἶπεν «ὁ λόγος ὁ ὑπ’ αὐτῶν κρυττόμενος εἶναι ἀνωφελὴς καὶ ἄκαρπος διὰ τὴν ἀναξιότητα αὐτῶν», ἀλλὰ καὶ παρήγγειλε καὶ προέτρεψε τοὺς Ἰουδαίους, ἵνα ἀκούωσι τὸν ὑπ’ αὐτῶν διδασκόμενον λόγον καὶ φυλάττωσι πάντα, ὅσα αὐτοὶ διδάσκουν, ἀπέχωσι δὲ καὶ ἀποστρέφωνται τὰς τούτων πράξεις. «Πάντα, ὅσα ἄν εἴπωσιν ὑμῖν τηρεῖν, τηρεῖτε καὶ ποιεῖτε· κατὰ δὲ τὰ ἔργα αὐτῶν μὴ ποιεῖτε· λέγουσι γὰρ καὶοὐ ποιοῦσι» (Αὐτόθ. 3). Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 222

Νικηφόρου Θεοτόκη. Ἐὰν λοιπὸν ὁ διδάσκαλος σπείρῃ ἀληθινὸν σπόρον καὶ ὄχι φθοροποιὰ ζιζάνια, ἤτοι ἐὰν διδάσκῃ τὰ ὀρθὰ δόγματα καὶ τοὺς θείους νόμους, ὄχι δὲ τὰ αἱρετικὰ φρονήματα καὶ τὰς τῶν ἀνθρώπων δεισιδαιμονίας, τοῦτο ἀρκεῖ ἐκ μέρους τοῦ διδάσκοντος πρὸς τὴν καρποφορίαν τοῦ λόγου καὶ οὐδεμία ἀνάγκη εἶναι νὰ ἐξετάζωμεν τὸν βίον καὶ τὴν πολιτείαν αὐτοῦ. Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 223

Ἀγ. Μάρκου Ερημ. Κάθε λόγος, τὸν ὁποῖον εἶπεν ὁ Χριστός, φανερώνει τὴν εὐσπλαγχνίαν, τὴν δικαιοσύνην καὶ τὴν σοφίαν τοῦ Θεοῦ· καὶ ὅσοι προθύμως καὶ εὐχαρίστως ἀκούουν τοὺς λόγους αὐτούς, δέχονται εἰς τὴν καρδίαν των τὴν δύναμιν, ποὺ ἐγκρύ-πτουν· διὰ τοῦτο οἱ ἄπλαγχνοι καὶ ἄδικοι, ἐπειδὴ ἀκούουν μὲ δυσαρέσκειαν τοὺς λόγους αὐτοὺς τοῦ Χριστοῦ, δὲν ἠμπόρεσαν νὰ καταλάβουν τὴν σοφίαν τοῦ Θεοῦ· ὄχι δὲ μόνον αὐτό, ἀλλὰ καὶ ὅταν ἐδίδασκε ἐπὶ τῆς γῆς, τὸν ἐσταύρωσαν. Εὐεργετ. Δ-59