ΠΕΡΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΣ

ΠΕΡΙ ΣΥΓΧΩΡΗΣΕΩΣ ΤΩΝ ΑΜΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΜΑΣ

Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ. Ἡ συγχώρεση τῶν ἁμαρτημάτων γίνεται μὲ 4 τρόπους, δύο τώρα καὶ δύο στὸ μέλλον. Ἐπειδὴ δηλ. δὲ φτάνει ἡ μνήμη ὅλου τοῦ χρόνου νὰ μνημονεύσει κανεὶς τὰ σφάλματα γιὰ νὰ μετανοήσει ὁ ἄνθρωπος γι’ αὐτά, ὅρισε κατ’ οἰκονομία ὁ Κύριος τῆς φύσης, ἐπειδὴ εἶναι φιλάνθρωπος, τρόπους μετάνοιας, ἀκόμα κι ἂν ἐμεῖς δὲ μετανοοῦμε. Φ-Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ.14Α-261

Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ. Ὅπως εἴπαμε, ὅρισε γιὰ τὸ μέλλον δύο. Ὅταν κάποιος ἁμαρτήσει ἐδῶ ἔτσι στὴν τύχη καὶ πάλι στὴν τύχη πράξει τὸ ἀγαθὸ ἢ ἀπὸ οἶκτο καὶ συμπάθεια γιὰ τὸν πλησίον του ἢ ἀπὸ ὅποια ἄλλη φιλανθρωπία, αὐτὰ στὸ μελλοντικὸ αἰώνα στὸν καιρὸ τῆς κρίσης μπαίνουν στὴ ζυγαριὰ καὶ σ’ ὅποια βαρύνει αὐτή, σ’ αὐτὰ γίνεται ἡ συγχώρεση. Ὁ ἕνας τρόπος εἶναι αὐτός. Ὁ δεύτερος εἶναι ὁ ἑξῆς· ὅταν ἕνας εἶναι ἔνοχος γιὰ πολλὲς ἁμαρτίες καὶ ἐπειδὴ φοβᾶται ἀκούοντας τὸν Κύριο νὰ λέει «μὴν κρίνετε γιὰ νὰ μὴν κριθεῖτε», δὲν κρίνει κανένα, κατὰ τὴν κρίση τῶν ἔργων του δὲν κρίνεται, ἐπειδὴ ἔχει τηρήσει τὴν ἐντολή· γιατὶ αὐτὸς ποὺ οὐδέποτε ψεύδεται δὲν ξεχνάει τὴν ἴδια του τὴν ἐντολή. Φ-Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ.14Α-261

Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ. Οἱ δύο ἄλλοι τρόποι συγχώρησης ἰσχύουν ἐδῶ· ὅταν κάποιος ἔχει διαπράξει ἁμαρτίες καὶ ἡ θεία πρόνοια οἰκονομεῖ νὰ τοῦ συμβοῦν συμφορὲς καὶ ἀνάγκες καὶ ἀσθένειες – γιατὶ μὲ αὐτὰ χωρὶς νὰ παίρνει εἴδηση τὸν καθαρίζει ὁ Θεὸς – καὶ ἂν εὐχαριστεῖ γιὰ τοὺς πειρασμούς του παίρνει τὴν ἀμοιβὴ γιὰ τὶς εὐχαριστίες του, ἂν ὅμως δείχνει ἀχαριστία, γιὰ ὅσες ἁμαρτίες παιδεύεται, καθαρίζεται ἀπὸ αὐτές, τιμωρεῖται ὅμως γιὰ τὴν ἀχαριστία του. Φ-Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ.14Α-261

Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ. Ἐπειδὴ λοιπόν, ὅπως ἔδειξε ὁ λόγος, ὅσα ἁμαρτάνει κανένας στοὺς ἀνθρώπους ὑπάρχουν πολλὲς ἀφορμὲς γιὰ νὰ τοῦ συγχωρεθοῦν – γιατὶ ἁμαρτάνοντας σ’ ἕναν ἄνθρωπο καὶ εὐεργετώντας ἄλλον ἄνθρωπο, σὲ ὅποια φύση ἁμάρτησε γι’ αὐτὴν καὶ δικάζεται – γιὰ τὴ βλασφημία ὅμως στὸ Πνεῦμα – ποὺ εἶναι ἡ ἀπιστία καὶ ποὺ δὲν ἔχει ἄλλη αἰτία συγχώρησης ἀπὸ τὸ νὰ γίνει κανένας πιστὸς – εἶναι εὔλογο ὅτι σ’ αὐτὸν ποὺ τελείωσε τὴ ζωή του μὲ τὴν ἀπιστία οὔτε ἐδῶ οὔτε στὴ μέλλουσα ζωὴ θὰ συγχωρεθεῖ ἡ ἁμαρτία τῆς ἀπιστίας καὶ ἀθεΐας. Φ-Ἀγ.Μάξιμου Ὁμολ.14Α-261

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Μία ὁδός, καὶ μάλιστα ἀπὸ τὶς σύντομες, ποὺ ὁδηγοῦν στὴν ἄφεσι τῶν πταισμάτων εἶναι τὸ νὰ μὴ κρίνωμε, ἐφ’ ὅσον εἶναι ἀληθινὸς ὁ λόγος τοῦ Κυρίου, «μὴ κρίνετε, καὶ οὐ μὴ κριθῆτε» (Λουκ. στ΄ 37). Ὅπως δὲν συμβιβάζεται ἡ φωτιὰ μὲ τὸ νερό, ἔτσι καὶ ἡ κατάκρισις μὲ ἐκεῖνον ποὺ ἀγαπᾶ τὴν μετάνοια. Κλίμαξ 172

Ἀγ.Ἰωάν. Κλίμακος. Ἀπόδειξις ὅτι ἔσβησε τὸ χρέος τῶν ἁμαρτιῶν μας εἶναι τὸ νὰ θεωροῦμε χρεώστη τὸν ἑαυτό μας. Κλίμαξ 132

Ἀγ.Ἰσαάκ Σύρου. Ἐρώτησις. Ἐρωτήθηκε κάποιος, πότε γνωρίζει κανεὶς ὅτι ἐπέτυχε ἄφεσι τῶν ἁμαρτιῶν του; Ἀπόκρισις. Καὶ τοῦ ἀποκρίθηκε· Ὅταν αἰσθανθῆ μέσα στὴν ψυχή του ὅτι τὶς ἐμίσησε ἀπὸ τὴν καρδιά του καὶ ὅταν συμπεριφέρεται ἐξωτερικὰ ἀντίθετα ἀπὸ προηγουμένως. Αὐτὸς εἶναι πεπεισμένος ὅτι ἐπέτυχε συγχώρησι τῶν πταισμάτων ἀπὸ τὸν Θεό, διότι ἐμίσησε τὴν ἁμαρτία κατὰ τὴν μαρτυρία τῆς συνειδήσεως ποὺ ἀπέκτησε σύμφωνα μὲ τὸ λόγο τοῦ Ἀποστόλου ποὺ λέγει ὅτι «ἡ συνείδησις ποὺ δὲν κατακρίνει εἶναι μάρτυς τοῦ ἑαυτοῦ της». Φ-Ἀγ.Ἰσαάκ Σύρου ΕΠΕ τομ. 8Γ-227

Ἀγ.Βαρσανούφιου. Ἡ ἔνδειξη τῆς συγχωρήσεως τῶν ἁμαρτιῶν εἶναι, τὸ νὰ τὶς μισήσει καὶ ποτὲ πιὰ νὰ μὴ τὶς κάνει· ἐὰν ὅμως μελετᾶ ἀκόμα αὐτὲς καὶ συμφωνεῖ ἡ καρδιά του μ’ αὐτὲς ἢ καὶ τὶς πράττει, εἶναι ἔνδειξη ὅτι ἀκόμα δὲν τοῦ συγχωρήθηκαν, ἀλλὰ ὑπόκειται σ’ αὐτές. Φ-Ἀγ.Βαρσανούφιου & Ἰωάννου ΕΠΕ 10Γ-33

Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου. Ἐρώτησις : Πόσοι τρόποι σωτηρίας ὑπάρχουν καὶ συγχωρήσεις ἁμαρτιῶν ἀπὸ τὸν Θεό, ἐξομολογούμε-νες σ’ αυτόν; Ἀπόκρισις : Τρεῖς τρόποι ὑπάρχουν. Ὁ πρῶτος τὸ νὰ μὴ ἁμαρτήσει ποτὲ πιά. Ὁ δεύτερος νὰ μετανοήσει ἐπάξια. Ὑπάρχει καὶ τρίτος τρόπος σωτηρίας γι’ αὐτοὺς ποὺ ἁμάρτησαν, μὲ δοκιμασίες καὶ θλίψεις καὶ ὑπομονή, σύμφωνα μὲ αὐτὸ ποὺ ἔχει εἰπωθεῖ· «Μὲ φίμωτρο σιδερένιο καὶ χαλινάρι σφίξε τὰ σαγόνια αὐτῶν ποὺ δὲν σὲ πλησιάζουν», πρᾶγμα ποὺ ἔπαθε ὁ Ναβουχοδονόσορ. Γιατὶ ὑπάρχουν περιπτώσεις κατὰ τὶς ὁποῖες ὁ Θεὸς αὐτὸν ποὺ ἁμαρτάνει καὶ δὲν μετανοεῖ, τὸν βάζει σὲ δοκιμασία, καὶ μὲ τὶς δοκιμασίες ἔρχεται σὲ ταπείνωση, καὶ μὲ τὴν ταπείνωση σώζεται χωρὶς ἄσκηση, ὅπως ὁ τελώνης καὶ ὁ ληστής. Φ-Ἀγ. Ἀναστασίου Σιναΐτου ΕΠΕ 13Γ-151-153

Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου. Ἐρώτησις : Ποιὰ ἁμαρτήματα συγχωροῦνται μετὰ τὸν θάνατο μὲ τὶς λειτουργίες, προσευχὲς καὶ ἐλεημοσύνες ποὺ γίνονται γιὰ τοὺς πεθαμένους; Ἀπόκρισις : Καὶ γιὰ τὸ ἐρώτημα αὐτὸ πάλι ὁ μεγάλος Διονύσιος λέγει, ὅτι, ἐὰν τὰ ἁμαρτήματα ἐκείνου ποὺ πέθανε εἶναι μικρὰ καὶ ἀσήμαντα, προκύπτει κάποια ὠφέλεια καὶ αὐτὰ ποὺ τελοῦνται γι’ αὐτόν. Ἐὰν ὅμως εἶναι  βαρειὰ καὶ φοβερά, ἀπέκλεισε ὁ Θεὸς τὴν ὠφέλεια. Ὡστόσο ἐμεῖς πρέπει νὰ φροντίζουμε γιὰ τὶς ψυχές μας καὶ νὰ μὴ ἐλπίζουμε ὅτι μετὰ τὸ θάνατό μας θὰ συγχωρηθοῦμε μὲ τὶς προσφορὲς τῶν ἄλλων. Φ-Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου τομ. 13Β-301

Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου. Ἐρώτησις : Ἐὰν ἕνας ἄνθρωπος κάνει κάποιο ἁμάρτημα καὶ κάνει μερικὲς καλὲς πράξεις γιὰ νὰ λάβει συγχώρηση, καὶ ἔπειτα ἁμαρτήσει, πάλι μετὰ τὶς καλὲς πράξεις, χάνει ἄραγε τὶς ἀξιόμισθες πράξεις ποὺ ἔκανε; Ὑπάρχει ἁμαρτία ποὺ καταργεῖ τὰ καλὰ ἔργα, καὶ ἄλλη ποὺ δὲν τὰ καταργεῖ. Ἐξαρτᾶται δηλαδὴ καὶ ἀπὸ τὸ μέγεθος τῆς ἁμαρτίας καὶ ἀπὸ τὸ μέγεθος τῆς ἀγαθοεργίας. Ἀλλ’ ὅμως, ἐὰν δὲν ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὴν ἁμαρτία καὶ πεθάνει μὲ αὐτήν, ἡ ἁμαρτία του εἶναι ἀσυγχώρητη. Ἀλλ’ αὐτὰ τὰ πράγματα μόνον ὁ Θεὸς τὰ γνωρίζει. Φ-Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου τομ. 13Γ-89

Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου. Ὑπάρχουν καὶ μερικοί, οἱ ὁποῖοι συνεχωρήθησαν ἀπὸ τὰς ἁμαρτίας των, διότι προσηυχήθησαν ὑπὲρ αὐτῶν δίκαιοι καὶ εὐσεβεῖς ἄνδρες· ὁ Θεὸς πάντοτε πραγματοποιεῖ τὰς εὐσεβεῖς ἐπιθυμίας ὅσων σέβονται αὐτόν. Αὐτὸ ἀποδεικνύεται ἀπὸ τὴν Ἁγίαν Γραφήν·  ὁ Ἀαρὼν συνεχωρήθη διὰ τὴν ἁμαρτίαν τῆς κατασκευῆς τοῦ χρυσοῦ μόσχου ἐν Χωρὴβ διὰ νὰ τὸν προσκυνήσουν ὡς εἴδωλον οἱ Ἑβραῖοι, ἐπειδὴ προσηυχήθη δι’ αὐτὸν ὁ Μωϋσῆς. Ἀλλὰ καὶ ἡ ἀδελφή του ἡ Μαριὰμ ἐκαθαρίσθη ἀπὸ τὴν λέπραν, διότι ὁ Μωϋσῆς παρεκάλεσε τὸν Θεὸν δι’ αὐτήν. Καὶ ὁ Ναβουχοδονόσωρ χάρις εἰς τὴν προσευχὴν τοῦ Προφήτου Δανιὴλ ἐφείλκυσε τὴν εὐσπλαγχνίαν τοῦ Θεοῦ. Εὐεργετινὸς Γ-40

Ἀγ.Βρεσθένης Ματθαίου. Σᾶς λέγω δὲ καὶ τοῦτο, ὅτι ἀπὸ τοὺς πολλοὺς καὶ διαφόρους τρόπους τῆς μετανοίας, καὶ ἐκ τῶν διαφόρων καθαρτικῶν τρόπων τῆς πολύπλοκου ἁμαρ­τίας, νὰ κυνηγᾶτε τὸν πλέον εὐκολώτερον καὶ ἀκοπίαστον, ὅτι τὰ δάκρυα τῆς τεθλιμμένης καρδίας, ἡ νηστεία, ἡ προσευχή, ἠ χαμαικοιτία, καὶ ὅτι ἄλλο ὠφέλιμόν τῆς μετανοίας ἰατρικὸν κατορθώνεται μὲ κόπον, ἀλλὰ τὸ νὰ συγχωρήσωμεν ἐκείνους, ὀποῦ πταίουν εἰς ἠμᾶς, καὶ χωρὶς κόπον μας προ­ξενεῖ τὴν συγχώρησιν, καὶ σφοδρότερον λυπεῖ ἐκεῖνον, ὅπου μας ἐλύπησεν, ἐπειδὴ τὸν φέρει εἰς συναίσθησιν τοῦ σφάλματός του καὶ ἀκολουθῇ νὰ γίνῃ ὁ πρότερον ἀχάριστος, εὐχάριστος καὶ εὐγνώμων εἰς ἐκεῖνον ὅπου τὸν ἐσυγχώρησε. Πνευματικὴ Διαθήκη Ἀρχιεπισκόπου Ματθαίου.