ΠΕΡΙ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

ΠΕΡΙ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗΣ

Ἀγ.Νεκταρίου. Ἐρώτησις : Τί ἐστι συνείδησις; Ἀπόκρισις : Συνείδησίς ἐστι ένδόψυχος φωνὴ καὶ ἐμφύτευτος γνῶσις τοῦ καλοῦ καὶ κακοῦ, διδάσκουσα τὸν ἄνθρωπον τὴν ἠθικὴν ὑποχρέωσιν τοῦ ποιεῖν τὰ ὑπαγορευόμενα ὑπὸ τοῦ ἐμφύτου ἠθικοῦ νόμου, τοῦ γραπτοῦ ἐν τῇ καρδίᾳ αὐτοῦ, τοῦ νόμου τοῦ πνεύματος αὐτοῦ. Ὀρθόδοξος Ἱερὰ Κατήχησις 62

Αγ.Νεκτάριος Συνείδηση είναι η είδηση, η γνώσις του ηθικού νόμου, την οποία έχει η ψυχή διακρίνουσα τίς πράξεις σε αγαθές και κακές και αδεκάστως κρίνουσα το ποιόν αυτών και κατακρίνουσα μέν τίς κακές, εγκρίνουσα δέ τίς αγαθές. Το Γνῶθι σ’αὐτὸν. 154

Αγ.Νεκτάριος Τήν συνείδηση η ψυχή έχει έμφυτον . δηλονότι η ψυχή έχει έμφυτον δύναμιν να ιδεί τι δίκαιον, τί άδικον, τι αγαθόν, τι κακόν, τι αληθές, τι ψευδές. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-154

Αγ.Νεκτάριος Η ψυχή τήν έμφυτον ταύτην δύναμιν (τής συνειδήσεως) έλαβε παρά Θεού πρός γνώσιν τού θείου θελήματος και συνταύτιση τού θελήματος αυτής πρός το θείον θέλημα. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-154

Αγ.Νεκτάριος Η Αγ.Γραφή διδάσκει ότι ο Θεός ενέγραξεν εν τή καρδία τού ανθρώπου τόν νόμον τόν ηθικόν, όπως γινώσκει τό θέλημα τού Θεού το αγαθόν και ευάρεστον και τέλειον και ποιεί αυτό. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-155

Αγ.Νεκτάριος Εν τη τελεία υποταγή είς τόν ηθικόν νόμον (εις τήν συνείδησιν) του ανθρώπου ευρίσκεται η ηθική ελευθερία τού ανθρώπου, η πρόοδος και η τελείωσις αυτού. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-154

Αγ.Νεκτάριος Η βράβευσις τής ψυχής διά τής συνειδήσεως τούτο σκοπόν προέθετο, τήν ανύψωσιν τού ανθρώπου είς περιωπήν δόξης καί τιμής καί τήν ανάδειξιν αυτού κατ' εικόνα και καθ' ομοίωσιν Θεού. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-155

Αγ.Νεκτάριος Η συνείδησις ως συνειδυία τόν αιώνιον νόμον τού Θεού αναγγέλει πρός τόν άνθρωπον ως άγγελος και μυνητής τού Θεού τήν θείαν βουλήν, διό και αξιοί νά εισακουσθεί ως φέρουσα εντολήν υποχρεωτικήν. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-155

Αγ.Νεκτάριος Η συνείδησις  ως εκ του χαρακτήρος αυτής δύναται να θεωρηθεί ως στάθμη ηθική καί ως κανών ή γνώμων πρός όν να δοκιμάζωμεν το ποιόν τών πράξεών μας. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-155

Αγ.Νεκτάριος Η αγαθή συνείδησις παραμυθείται τήν ψυχήν πάσχουσαν διά αρετήν, διά το αγαθόν, το δίκαιον, τήν αλήθειαν καί διά τήν τών πολλών σωτηρίαν. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-155

Αγ.Νεκτάριος Η αγαθή συνείδησις παρρησίαν δίδωσι πρός τόν Θεόν. Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης λέγει ''εάν η καρδία ημών μή καταγινώσκη ημών, παρρησίαν έχομεν πρός τόν Θεόν καί ό εάν αιτώμεν, λαμβάνουμεν. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-156

Αγ.Νεκτάριος Η συνείδησις τού αθετούντος τόν ηθικόν νόμον ανθρώπου είναι τυραννίς φοβερά . ουδέν αλγεινότερον τή αμαρτάνουση ψυχή συνειδήσεως εξεγειρομένης και ελεγχούσης . διότι ουδέν ούτως ταράσσει καί πλήσει τήν ψυχήν, όσον ο της συνειδήσεως έλεγχος. Το τού συνειδότος δικαστήριον είναι αδέκαστον και αυστηρότατον. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-156

Αγ.Βασίλ.Μέγ. Κανένας να μήν προφασίζεται άγνοια. Ο φυσικός νόμος είναι σπαρμένος μέσα μας και μάς υποδεικνύει να ζούμε μαζί με το καλό και να αποξενωνόμαστε από το κακό. Αγ.Βασίλ.Μέγ.

Νικηφόρου Θεοτόκη. Πολλοὶ εἰρηνεύουσι μετὰ τῶν ἄλλων, ἀλλ’ ἔχουσι πόλεμον ἀκατάπαυστον μετὰ τῆς συνειδήσεως αὑτῶν· ἔξω εἰρήνη, ἔσω πόλεμος· ἔξω εἰρήνη, ἔσω ταραχὴ καὶ θόρυβος. Τῆς συνειδήσεως ὁ ἔλεγχος εἶναι μάστιξ, ὑπὸ Θεοῦ ὁρισθεῖσα πρὸς τιμωρίαν τοῦ ἁμαρτωλοῦ. Καὶ ἀληθῶς· ὦ πόσον βασανιστικὸς τῆς συνειδήσεως ὁ ἔλεγχος!  Θλιβερὸς ὁ πλοῦτος, ὅταν ἡ συνείδησίς σου ἐνδοθέν σου ἐλέγχῃ ἀδικίαν καὶ ἁρπαγήν. Κυριακοδρόμιον Νικηφόρου Θεοτόκη τομ. Α σελ.-76

Νικηφόρου Θεοτόκη. Λυπηρὰ τὰ ἀξιώματα, ὅταν ἔνδον μαστίζῃ σε ἡ συνείδησίς σου ὡς μὴ ἀναπληροῦντα τοῦ ἀξιώματός σου τὸ χρέος· πικρὰ ἡ τρυφὴ τοῦ βίου, ὅταν σὲ βασανίζῃ ἡ συνείδησίς σου ὡς ἀσελγῆ καὶ ἄσωτον· μὲ ἔνα λόγον ὁ ἔλεγχος τῆς συνειδή-σεως μεταβάλλει εἰς πικρίαν καὶ αὐτὰ τὰ γλυκύτατα τοῦ κόσμου πράγματα. Κυριακοδρόμιον Νικηφόρου Θεοτόκη τομ. Α σελ.-76

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Η συνείδηση, τοποθετημένη από τον Θεό μέσα στον άνθρωπο από τη στιγμή της δημιουργίας του, είναι διαρκής κατήγορος, που ούτε παραλογίζεται ούτε εξαπατάται ποτέ. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Και αν άπειρες φορές σου πεί το ορθόν, και παρακούσεις, πάλι θα στο πει και δεν θα σταματήσει μέχρι την τελευταία αναπνοή. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Γίνεται καθαρή η συνείδηση, όταν ακούει αδιάκοπα με ενδιαφέρον τα λόγια του Θεού. Η καθαρή συνείδηση δίνει θάρρος και παρρησία. Αγ.Ιωάν.Χρυσ.

Ἀγ.Μάρκου Ερημ. Πολλαὶ εἶναι αἱ συμβουλαὶ τῶν τρίτων·  δὲν ὑπάρχει καταλληλοτέρα, διὰ τὸ συμφέρον τοῦ ἀνθρώπου, ἀπὸ τὴν προσωπικήν του γνώμην, ἐφ’ ὅσον βεβαίως ἡ συνείδησις εἶναι καθαρά. Εὐεργετινός Γ-95

Ἀγ.Μάρκου Ερημ. Ὁ Θεὸς μόνον γνωρίζει τὰ κρυπτὰ ἑκάστου ἀνθρώπου· αὐτὸς δὲ καὶ ἡ συνείδησις, ἡ ὁποία καὶ αὐτὴ γνωρίζει, δύνανται νὰ διορθώσουν αὐτὰ τὰ κρυπτά. Εὐεργετινός Γ-95

Ἀγ.Μάρκου Ερημ. Ὅποιος δὲν ἐρευνᾷ ἐπιμελῶς τὰς ὑποδείξεις τῆς συνειδήσεώς του, αὐτὸς οὔτε τοὺς σωματικοὺς κόπους χάριν τῆς εὐσεβείας θὰ δυνηθῇ νὰ ἐπιτύχῃ. Εὐεργετινός Γ-95

Ἀγ.Μάρκου Ερημ. Ἡ συνείδησις εἶναι φυσικὸν βιβλίον· ἐκεῖνος λοιπόν, ποὺ τὸ διαβάζει καὶ πράττει κατὰ τὰς ὑποδείξεις του, ἀποκτᾷ πεῖραν τῆς φροντίδος τοῦ Θεοῦ διὰ τὸν ἄνθρωπον. Εὐεργετινός Γ-95

Ἀγ.Μάρκου Ερημ. Ἡ ἀγαθὴ συνείδησις ἀποκτᾶται διὰ τῆς προσευχῆς·  ἡ δὲ καθαρὰ προσευχὴ ἐπιτυγχάνεται διὰ τῆς συνειδήσεως.  Καὶ ἡ προσευχὴ καὶ ἡ συνείδησις, κατὰ φυσικὸν λόγον, ἔχουν ἀνάγκην ἡ μία τῆς ἄλλης. Εὐεργετινός Γ-95

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ὅταν ἡ συνείδησις παύση νὰ μᾶς ἐλέγχη γιὰ ἁμαρτίας, ἂς προσέξωμε μήπως αὐτὸ δὲν ὀφείλεται στὴν καθαρότητα, ἀλλὰ στὴν κόπωση καὶ ἄμβλυνσι αὐτῆς, τῆς συνειδήσεως, ἐξ αἰτίας πλήθους ἁμαρτιῶν. Κλίμαξ 131-132

Ἐν τῷ Γεροντικῷ. Οἱ ἀσκητικοὶ Πατέρες ἔλεγον, ὅτι ἡ ψυχὴ εἶναι ὡσὰν τὴν πηγήν. Ἐὰν τὴν βαθύνῃς σκάπτων αὐτὴν καθαρίζεται καὶ τὸ ἀναβλῦζον ὕδωρ εἶναι διαυγὲς· ἐὰν πάλιν τὴν γεμίσῃς χώματα, καταστρέφεται. Νομίζω, ὅτι ψυχὴν ἐννοεῖ τὴν συνείδησιν, τὴν ὁποίαν καθιστᾷ διαυγεστέραν αὐτὸς ποὺ ὑπακούει εἰς αὐτήν· ἀπ’  ἐναντίας τὴν καταμαυρίζει ἐκεῖνος ποὺ παρακούει καὶ καταπατεῖ αὐτήν. Εὐεργετινὸς Γ-93

Αγ.Νικόδημος Το να έχει κανείς συνείδηση ακατάγνωστη, και ανεπαίσχυντη, τούτο αληθώς είναι η ηδονή των ηδονών, και η ευφροσύνη των ευφροσυνών. Αγ.Νικόδημος

Αγ.Νικόδημος Το να έχει κανείς συνείδηση κατηγορούσαν, και απαρρησίαστον και ελέγχουσαν αυτόν, τούτο είναι στα αλήθεια η οδύνη των οδυνών, και λύπη όλων των λυπών. Αγ.Νικόδημος