ΠΕΡΙ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ

ΠΕΡΙ ΑΠΟΓΝΩΣΗΣ

Αγ.Νεκτάριος Απόγνωσις! Φοβερά λέξις, λέξις σημαίνουσα καταστροφήν, λέξις δηλούσα συμφοράν παντοίων δεινών. Γν.αὐτ.-73

Αγ.Νεκτάριος Ουδέν χείρον τής απογνώσεως· ὅταν ἀπογνῶ ἄνθρωπος ουκέτι είς ίασιν επιτρέχει, αλλά αφήνει το πάθος αθεράπευτον, ίνα λυμαίνηται και καταβιβρώσκη αυτού τήν καρδία και διαφθείρη αυτού τήν ψυχή. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-73

Αγ.Νεκτάριος Ο καταληφθείς υπ' αυτού βαδίζει εις όλεθρον καί σπεύδει εις απώλειαν. Ουδέν εν αυτώ υπελείφθη υγιές· ο νούς ασθενεί, η δέ καρδία πάσχει· η σύνεσις κατέλιπεν αυτόν, η δέ φρόνησις απώλεσε τήν δύναμιν αυτής· το ηθικόν σθένος απέβαλε τήν ισχύν αυτού· το θάρρος άφηκεν αυτόν· η λύπη υποβόσκει αυτού τήν καρδίαν, σκότος δέ πυκνόν εκάλυψεν αυτού τάς φρένας. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-73

Αγ.Νεκτάριος Το φάσμα τού θανάτου εμφανίζεται φοβερόν ενώπιον τού απεγνωσμένου και φεύγοντα καταδιώκει αυτόν· απο-τροπιάζεται αυτό και όμως η εικών αυτού αείποτε μένει πρό τών οφθαλμών αυτού . θέλει να απαλλαγεί αυτού, αλλ' αδυνατεί να αποδιώξει αυτό· το φάσμα τού θανάτου τυρανεί αυτόν· η θλίψις και η μελαγχολία κατακυριεύουσιν τής καρδίας αυτού. Γν.αὐτ.-73 

Αγ.Νεκτάριος Ὁ ἀπεγνωσμένος αἰσθάνεται βαρύνουσαν αὐτοῦ τὴν ζωὴν καὶ ἐπιζητεῖ νὰ ἀπαλλαγῇ τοῦ φόρτου αὐτῆς. Ὁ ἀπεγνωσμένος ἀπαγορεύσας δὲν ἐπιτρέχει πλέον εἰς ἰατρόν, διότι θεωρεῖ τὸ πάθος αὐτοῦ ἀνίατον· δὲν ζητεῖ  νὰ ἐπιθέσῃ φάρμακα, διότι θεωρεῖ ταῦτα ἀνίσχυρα πρὸς θεραπείαν τοῦ πάθους αὐτοῦ· κρύπτει τὸ πάθος καὶ σιωπᾶ τὰς ἐξ αὐτοῦ τικτομένας αὐτῷ ἀλγηδόνας. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-73-74

Αγ.Νεκτάριος Ο απεγνωσμένος απαγορεύσας δέν επιτρέχει πλέον είς ιατρόν, διότι θεωρεί το πάθος αυτού ανίατον· δεν ζητεί να επιθέση φάρμακα, διότι θεωρεί ταύτα ανίσχυρα πρός θεραπείαν του πάθους αυτού.  ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-74

Αγ.Νεκτάριος Ὁ ἀπεγνωσμένος ἀπώλεσε τὴν πρὸς τὸν Θεὸν ἐλπίδα, τὴν ἀσφαλῆ ταύτην τοῦ βίου ἄγκυραν, καὶ κλυδωνίζεται ὡς σκάφος ἐν μέσῳ ἀγριαινούσης θαλάσσης ἐπεγειρομένης καὶ ἀπειλούσης διὰ τῶν ἐξωγκωμένων καὶ ἐπαφριζόντων αὐτῆς κυμάτων νὰ καταποντίσῃ αὐτό· ὁ ἀπεγνωσμένος ἀπέβαλε τὴν ἐλπίδα εἰς Θεὸν καὶ εἰς τὴν θείαν αὐτοῦ ἀντίληψιν, φιλανθρωπίαν καὶ παντοδυναμίαν, διότι ἀπέβαλε τὴν πρὸς τὸν Θεὸν πίστιν καὶ τὴν ἀπὸ ταύτης ἀναπόσπαστον πρὸς τὸ θεῖον ἀγάπην. Γν.αὐτὸν-74

Αγ.Νεκτάριος Ὁ ἀπεγνωσμένος ζῶν ἔτι τέθνηκε, διότι ἀπώλεσε τὸν συγκρατοῦντα αὐτὸν εἰς τὸν κόσμον σύνδεσμον· ἀπώλεσε τὴν ψυχικὴν αἴσθησιν, δι’ ἧς ἐλάμβανεν αἴσθησιν τῶν χαρίτων τοῦ κόσμου καὶ ἀπέλαυε τῆς ἐκ τούτου παραγομένης εὐφροσύνης· ἡ ψυχὴ αὐτοῦ οὐδὲν πλέον ἀνευρίσκει  θέλγητρον ἐν τῷ χαριτοβρύτῳ τούτῳ κόσμῳ ἐν ᾧ ἡ θεία σοφία, ἀγαθότης καὶ παντοδυναμία δαψιλῶς ἐπέχυσε τὰς χάριτας. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-74

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Η απόγνωση δέν αφήνει εκείνον που έπεσε να σηκωθεί, εκείνη συνήθως μάς στερεί τα αγαθά που αποκτήσαμε. Η απόγνωση μας γκρεμίζει στήν ίδια τήν άβυσσο τής κακίας.  Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-566

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Δέν κατασρέφει τόσο η αμαρτία, όσο η απελπισία που ακολουθεί τήν αμαρτία. Γιατί εκείνος που έσφαλε, άν είναι νηφάλιος, μετανοεί γρήγορα και διορθώνει το κακό που έγινε.  Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-567

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Εκείνος όμως πού απογοητεύτηκε καί δέν μετανοεί, γιά αυτό και μόνο τόν λόγο αποκλείει τήν διόρθωσή του, εφ' όσον δέ θέλει να χρησιμοποιήσει τα φάρμακα που επιβάλει η μετάνοια. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Α-567

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Όπως τόν επιμελή και άγρυπνο τίποτε δέν μπορεί να τό εμποδίσει, έτσι ακριβώς καί τόν οκνηρό και τόν απογοητευμένο όλα μπορούν να σταθούν εμπόδιο. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ. Α-568

Ἀγ.Ἰωάννου Κλίμακος. Ὑπάρχει ἀπόγνωσις ποὺ δὲν ὀφείλεται στὸ πλῆθος τῶν ἁμαρτιῶν καὶ στὸ βάρος τῆς συνειδήσεως καὶ στὴν ἀφόρητη λύπη, διότι γέμισε ὁλωσδιόλου ἡ ψυχὴ ἀπὸ τραύματα καὶ καταποντίσθηκε ἀπὸ τὸ βάρος τους στὸν βυθὸ τῆς ἀπογνώσεως. Καὶ ὑπάρχει ἄλλη ἀπόγνωσις ποὺ μᾶς συμβαίνει ἀπὸ ὑπερηφάνεια καὶ οἴησι, διότι θεωροῦμε ὅτι δὲν ἄξιζε νὰ πάθη μία τέτοια πτῶσι ὁ ἑαυτός μας. Τοῦτο δὲ εἶναι τὸ χαρακτηριστικὸ γνώρισμα ποὺ θὰ διακρίνη ἕνας προσεκτικὸς παρατηρητὴς στὴν κάθε μία : Στὴν πρώτη παραδίδεται ὁ ἄνθρωπος στὴν ἀδιαφορία, ἐνῶ στὴν δευτέρα συνεχίζει μὲ ἀπόγνωσι τοὺς ἀσκητικοὺς του ἀγῶνες – πρᾶγμα ἐπιζήμιο. Θεραπεία τοῦ ἑνὸς εἶναι ἡ ἐγκράτεια καὶ ἡ εὐελπιστία, καὶ τοῦ ἄλλου ἡ ταπείνωσις καὶ τὸ νὰ μὴ κρίνη κανένα. Κλίμαξ 301-302