ΤΑ 3 ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΙΤΟΣ

ΤΑ 3 ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΧΑΡΙΤΟΣ
Ἐρώτησις : Πόσον εἰδῶν εἶναι ἡ θεία χάρις, ὅπου συνδράμει εἰς τὸ νὰ κάμη ὁ Ἄνθρωπος τὴν ἀρετήν ;

Ἀπόκρισις : Ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ, ὅπου συνδράμει εἰς τὸ νὰ κάμῃ ὁ Ἄνθρωπος τὴν ἀρετήν, εἶναι τριῶν εἰδῶν· χάρις προκαταρκτική· χάρις ἀρκτική· καὶ χάρις τελειωτική.

Ἐρώτησις :Ἡ χάρις ἡ προκαταρκτική ποία εἶναι; καὶ τὶ εἴδους εἶναι; κοινή ; ἢ μερική;

Ἀπόκρισις : Ἡ χάρις ἡ προκαταρκτική εἶναι ἐκεῖ­νη ἡ ἔμφυτος ὁρμή, ὅπου μᾶς παρακινεῖ εἰς τὸ νὰ ἀρχίσωμεν τὸ καλόν· αὕτη δὲ ἡ χάρις εἶναι ὠς ἄλλος τις πολύφωτος ἥλιος, ὅπου λάμπει ἐπίσης κοινῶς εἰς ὅλους, εἰς δικαίους καὶ ἀδίκους, πονηροὺς τε καὶ ἀγαθούς, καὶ μᾶς φέγγει διὰ νὰ κρίνωμεν τὸ καλὸν ἀπὸ τὸ κακόν, καὶ μᾶς ὠθεῖ (τρόπον τινὰ) εἰς τὴν ἔναρξιν τοῦ κάλου, καὶ φροντίζει νὰ μᾶς ἀποσπάση ἀπὸ τὴν ἐργασίαν τοῦ κακοῦ, καὶ αὕτη εἶναι ἡ ἑκάστου συνείδησις.

Ἐρώτησις :Ἡ χάρις ἡ ἀρκτικὴ ποία εἶναι; καὶ τὶ εἴδους εἶναι αὕτη; κοινή; ἢ μερική;

Ἀπόκρισις : Ἡ χάρις ἡ ἀρκτικὴ εἶναι ἐκεῖνη ἠ σπουδή, καὶ προθυμία, ὅπου μᾶς ἔκαμε, καὶ ἀρχίσαμεν τὸ καλὸν μὲ ἐλπίδα καλὴν αὕτη δὲ εἶναι μερική, καὶ ὅχι κοινή ὡς τὴν πρώτην, ἐπειδὴ ὅλοι ὡθοῦνται, (τρόπον τινὰ) εἰς τὴν ἔναρξιν τοῦ καλοῦ ἀπὸ τὴν πρώτην χάριν, ὅπου εἶναι τὸ συνειδός· πλὴν ὅλοι δὲν ἀξιώνονται νὰ ἔλθουν εἰς τὴν δευτέραν, ἤγουν εἰς τὴν ἔναρξιν τοῦ καλοῦ, ἀλλὰ πολὺ ὁλίγοι, κατὰ τό, «πολλοὶ εἰσι κλητοί, ὁλίγοι δὲ ἐκλεκτοί».

Ἐρώτησις :Καὶ ποίοι δὲν ἀξιώνονται;

Ἀπόκρισις : Ὅσοι κατεφρόνησαν, ἢ μάλλον εἰπεῖν κατεπάτησαν τὴν πρώτην χάριν τῆς συνειδήσεως, ὑπὸ τῆς πονηρᾶς αὐτῶν κινούμενοι προαιρέσεως.

Ἐρώτησις :Ἡ δὲ χάρις ἡ τελειωτικὴ ποία εἶναι; καὶ τὶ εἴδους εἶναι καὶ αὕτη; μερικὴ ὡς τὴν δευτέραν; ἢ ὄχι;

Ἀπόκρισις : Ἡ χάρις ἡ τελειωτικὴ εἶναι ἐκεῖνη ἡ δύναμις, καὶ συνδρομή, καὶ βοήθεια τοῦ Θεοῦ, ὅπου μᾶς ἐδυνάμωσε, καὶ ἐτελειώσαμεν τὸ καλὸν αὕτη δὲ εἶναι πλέον μερικὴ ἀπὸ τὴν δευτέραν χάριν, ἐπειδὴ ὁλίγοι ἀρχίζουν τὸ καλὸν πλὴν ὁλιγώτεροι τὸ τελειώνουν.

Ἐρώτησις : Διὰ τί νὰ ἀρχίζουν ὁλίγοι τὸ καλόν, καὶ ὁλιγώτεροι νὰ τὸ τελειώνουν;

Ἀπόκρισις : Ὅσοι ἀρχίσουν τὸ καλὸν μὲ καλόν, καὶ θεάρεστον σκοπὸν χωρὶς νὰ ἀποβλέπουν ἢ εἰς ἀνθρωπαρέσκειαν, ἢ εἰς σωματικὴν ὡφέλειαν, ἐκεῖνοι καὶ ἀξιώ­νονται παρὰ Θεοῦ τῆς τρίτης χάριτος ταύτης τῆς τελειωτικής· ὅσοι ὅμως μὲ σκοπὸν ἐναντίον, οὖτοι δὲν ἀξιώνονται νὰ τελειώσουν τὸ καλόν, ὅπου ἤρχισαν «ἐπειδὴ τὸ καλόν, ἐὰν μὴ καλῶς γένηται, οὐκ ἔστι καλόν».

Ἐρώτησις :Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὰς τὰς τρεῖς χάριτας εἶναι καὶ ἄλλαι;

Ἀπόκρισις : Ἐκτὸς ἀπὸ αὐτὰς τὰς τρεῖς χάριτας, ὅπου εἴπομεν, εἶναι ἀκόμη καὶ ἄλλαι δύο αἱ πλέον ἐξαίρετοι, ἡ χάρις ἡ συντηρητική, καὶ ἡ χάρις ἡ δοξαστική.

Ἐρώτησις :Ποία εἶναι ἡ χάρις ἡ συντηρητική;

Ἀπόκρισις : Ἡ χάρις ἡ συντηρητικὴ εἶναι ἐκεῖνη ἡ δύναμις, καὶ βοήθεια τοῦ Ἁγίου Θεοῦ ὅπου μᾶς συντηρεῖ, καὶ μᾶς διαφυλάτ­τει νὰ μένωμεν ἀκίνητοι, ἀδιάσειστοι, καὶ ἀμετασάλευτοι, εἰς τὸ καλόν, ὅπου ἐτελειώσαμεν εἶναι δὲ αὕτη ἡ χάρις πλέον μερικωτέρα ἀπὸ τὴν τρίτην τὴν τελειωτικήν, ἐπειδὴ ὁλιγώτεροι μὲν τελειώνουν τὸ καλὸν ὅπου ἤρχισαν, ὁλιγώτατοι δὲ ἀξιώνονται νὰ τὸ συντηρῶσι, καὶ νὰ τὸ φυλάτωσιν ἀμετάτρεπτον ἐὼς τῆς ἐσχάτης τῶν ἀναπνοῆς ἀπὸ τὰς συνεχεῖς τῶν δαιμόνων ἐπιβουλάς, καὶ ἐνέδρας τῆς οἰήσεως καὶ κενοδοξίας.

Ἐρώτησις :Καὶ πῶς εἰμποροῦμεν νὰ ἀποκτήσωμεν τὴν χάριν ταύτην τὴν συντηρητικήν, ὅπου νὰ μᾶς συντηρῇ, καὶ νὰ μᾶς φυλάττῃ τὸ καλὸν ὅπου ἐτελειώσαμεν;

Ἀπόκρισις : Ἄλλο δὲν μᾶς κάμνει ἀξίους τῆς χάριτος ταύτης τῆς συντηρητικής, παρὰ μόνη ἡ ἁγία καὶ μακαρία ταπείνωσις, ἡ ὁποία λέγεται Πνεύμα Ἅγιον ἀπὸ τοὺς θεοφόρους Πατέρας.

Ἐρώτησις :Καὶ πῶς δύναμαι νὰ ἀποκτήσω, τὴν ἁγίαν καὶ μακαρίαν ταύτην ταπείνωσιν;

Ἀπόκρισις : Ὅταν κατορθώσῃς πολλὰ καὶ μεγάλα ἔργα, καὶ στοχάζεσαι τὸν ἐαυτὸν σου ἀεί, καὶ πάντοτε, ἐὼς τῆς ἐσχάτης σου ἀναπνοῆς, ὅτι εἶσαι ἄμοιρος καὶ ἐστερημένος παντὸς ἀγαθοῦ ἔργου, καὶ τίποτε δὲν ἔπραξες συχνολέγων μέσα εἰς τὴν διάνοιάν σου καὶ τό, «ἐγὼ εἰμὶ σκώληξ, καὶ οὐκ Ἄνθρωπος, ὄνειδος Ἀνθρώπων, καὶ ἐξουθένημα λαοῦ.»

Ἐρώτησις :Ποία δὲ εἶναι, ἡ χάρις ἡ δοξαστική;

Ἀπόκρισις : Ἡ χάρις ἡ δοξαστικὴ εἶναι ἐκεῖνη, ὅπου ἀμέσως δοξάζει, καὶ μεγαλύνει, καὶ τιμᾶ εἰς τὴν Βασιλείαν τῶν Οὐρανῶν, ἐκεῖνων ὅπου ἠξιώθησαν μὲ τὴν ἁγίαν ταπείνωσιν νὰ ἀποκτήσουν τὴν χάριν τὴν συντηρητικήν.

Ἀποστολικὴ Σαγήνη σελ. 236-238