ΠΕΡΙ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΛΑΝΩΝ

ΠΕΡΙ ΑΙΡΕΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΠΛΑΝΩΝ

Ἀγ.Γρηγορίου Θεολ. Ἡ περίοδος τοῦ πολέμου ἔχει πολὺ μικρὴ διαφορά ἀπὸ τὴν δυναστεία τῶν αἰρετικῶν. Λόγος μγ΄.ΕΠΕ 6,246

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Τὸ στόμα ἐκείνου ποῦ μὲ τὰ λόγια τοῦ σῴζει ἕνα πλανεμένο, γίνεται ''στόμα Θεού''. Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ.

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Θὰ συμβουλέψουμε μὲ ἀγάπη για πρώτη καὶ δεύτερη φορὰ τὸν αἱρετικὸ καὶ ἂν δοῦμε ὅτι ἐμμένει στην πλάνη του, τότε θὰ τὸν ἐγκαταλείψουμε, μὲ λύπη.  Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ.

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Ὁ λόγος μας ἐπέχει θέση ὅπλων, πρόστατευοντας τοὺς δικοὺς μας καὶ χτυπώντας τοὺς ἀντιπάλους αἱρετικοὺς . καὶ χτυπάει ὄχι γιὰ να ῥίξει κάτω τοὺς ἀντιπάλους, ἀλλὰ γιὰ να τοὺς σηκώσει ἀπὸ τὴν πτώση. Π.ἀνθ.Ἀγ.Ι.Χρυσοστ.Ἅ-243

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Μὲ τοὺς ἀντιφρονοῦντες θὰ διαλεγόμαστε μὲ μεγάλη ἐπιείκεια, καλοσύνη καὶ  μακροθυμία, ἀλλὰ καὶ μὲ σταθερότητα, γιὰ να μπορέσουμε να τοὺς ἁπαλάξουμε ἀπὸ τὴν πλάνη. Π.ἀνθ.Ἀγ.Ι.Χρυσοστ.Ἅ-82

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Να εἴμαστε κοντὰ σὲ ὅλους καὶ να εὐγεργετοῦμε τοὺς πάντες· ὅταν ὅμως ἀκόμη καὶ οἱ ἀδελφοὶ μας διαφωνοῦν μαζὶ μας στις ἀλήθειες τῆς πίστεως, να τοὺς θεωροῦμε σὰν ξένους. Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ.

Εὐαγρίου. Τιμωροῦνται λοιπὸν οἱ αἱρετικοί, ὄχι διότι ἦταν αἱρετικοί, ἀλλὰ ἐπειδὴ ἔζησαν κατὰ τρόπο κακό. Διότι δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ ὑπάρξει αἱρετικὸς ποὺ νὰ μὴ ἔχει ζήσει κακῶς, εἴτε μὲ λόγο, εἴτε στὴν πράξη. Γι’ αὐτὸ δίκαια θὰ δικαστοῦν, ὄχι ἐπειδὴ σκοντάφτουν, ἀλλὰ ἐπειδὴ τυφλώνοντας τοὺς ἑαυτούς τους μὲ τὴ μέθη, τὴν ἀπείθεια καὶ τὴ φιλαργυρία, βαδίζουν μέσα στὸ σκοτάδι. Ἔργα Ἀγ.Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 6,165-167

Ἀγ. Οἱκουμένιος. Τῷ μὲν κακῶς πιστεύοντι οὐ δεῖ πείθεσθαι, τῷ δὲ κακῶς μὲν βιοῦντι, καλῶς δὲ πιστεύοντι, πείθεσθε χρή ... ὅτι ὁ μὲν κακῶς βιῶν, οὐκ ἄν κακῶς βιοῦν συμβουλεύσει τοῖς ἄλλοις... ὁ δὲ περὶ τὴν πίστιν κακὸς, κακῶς καὶ τῷ λαῷ κηρύξει.

Ἀγ.Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς. Πάση δυνάμει φυλαξώμεθα μὴ λαμβάνειν μετάληψιν αἰρετικῶν μηδὲ διδόναι ... ἵνα μὴ μέτοχοι τῆς κακοδοξίας καὶ τὴς αὐτῶν γενώμεθα κατακρίσεως. Ἀγ.Ἰωάννης Δαμασκηνὸς.

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Πολλάκις ὑμᾶς ὑπέμνησα περὶ τῶν αἱρετικῶν καὶ τανὺν παρακαλῶ, τοῦ μὴ συγκαταβήναι αὐτοὺς ἓν τίνι πράγματι μὴ ἐν βρώμασιν ἣ πόμασιν ἣ φιλία ἣ σχέσει ἣ ἀγάπη ἣ εἰρήνη. Ὁ γὰρ ἐν τούτοις (τοῖς αἱρετικοῖς) ἀπατώμενος καὶ συγκαταβαίνων αὐτοῖς ἀλλότριον ἑαυτὸν καθίστησι καθολικῆς Ἐκκλησίας. Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. 

Ἀγ.Μάξιμος. Πᾶσα ἀποδοχὴ τῶν αἰρετικῶν ἰσοδυναμεῖ πρὸς προδοσίαν τῆς πίστεως, καὶ ὅτι ἡ ἀγάπη πρὸς τοῦς ἀμετανόητους αἰρετικοὺς ἀποτελεῖ μισανθρωπίαν. Ἀγ.Μαξιμος

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Ὅταν δηλαδὴ χρειάζεται να εὐεργετεῖς, ὁ κάθε ἄνθρωπος ἂς εἶναι πλησίον σου . ὅταν ὅμως κρίνεται ὁ λόγος ὁ σχετικὸς μὲ τὴν ἀλήθεια, γνωρίζε καλὰ καὶ ξεχώρισε τὸν δικό σου ἀπὸ τὸν ξένο. Π.ἀνθ.Ἀγ.Ι.Χρυσοστ.Ἅ-244

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Κι ἀκόμη ἂν ἔχεις ἀδελφὸ ἀπὸ τὸν ἴδιο πατέρα καὶ ἀπ΄τὴν ἴδια μητέρα καὶ δὲν συμφωνήσει μαζί σου κατὰ τὸν τῆς ἀληθείας νόμον, ἂς εἶναι γιὰ σένα πιὸ βάρβαρος καὶ ἀπὸ τὸν Σκύθῃ.  Π.ἀνθ.Ἀγ.Ι.Χρυσοστ.Ἅ-244

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Ἄνθρωπος εἶναι αὐτός που ἔχει «δογμάτων ἀκρίβειαν καὶ πολιτείαν φιλόσοφον».  Π.ἀνθ.Ἀγ.Ι.Χρυσοστ.Ἅ-41

Ἀγ.Ἰωάν.Χρυσ. Ἐμποδίζει ὁ Κύριος τὸ διωγμὸ τῶν αἱρετικῶν, λέγοντας ''Μήπως τυχόν, καθὼς θὰ μαζεύετε τὰ ζιζάνια, ξερριζώσετε μαζὶ μὲ αὐτὰ καὶ τὸ σιτάρι''. Αὐτὸ δὲ τὸ ἔλεγε ἐμποδίζοντας να γίνονται πόλεμοι καὶ αἱματοχυσίες καὶ σφαγές. (Γιατὶ δεν πρέπει να φονεύει κανεὶς τὸν αἱρετικό) ἐπειδὴ ἐπρόκειτο να κηρυχθεὶ ἄσπονδος πόλεμος στην οἰκουμένη… Λοιπὸν δεν ἐμποδίζει να ἀναχαιτίζουμε τοὺς αἱρετικοὺς καὶ να τοὺς ἀποστομώνουμε καὶ να ἀνακόπτουμε τῇ θρασύτητα τοὺς καὶ να διαλύουμε τὰ συνέδρια τοὺς καὶ τὶς συνάξεις τοὺς, ἀλλὰ ἐμποδίζει να τοὺς φονεύουμε καὶ να τοὺς κατασφάζουμε.  Π.ἀνθ.Ἀγ.Ι.Χρυσοστ.Ἅ-401

Μεγ.Βασιλείου. Οἵτινες τὴν ὑγιῆ πίστιν προσποιοῦντες ὁμολογεῖν κοινωνοῦσι δὲ τοῖς ἐτερόφροσιν τοὺς τοιούτους ... μηδὲ ἀδελφοὺς ὀνομάζειν. Μεγ.Βασιλείου.

Μεγ.Βασιλείου. «Οὔτε Αἰθίοψ ἀλλάξει τὸ δέρμα αὐτοῦ, οὔτε πάρδαλις τὰ ποικίλματα αὐτῆς, οὔτε ὁ ἐν διαστρόφοις δόγμασι συντραφεὶς ἀποτρίψασθαι δύναται τὸ κακὸν τῆς αἰρέσεως». Βασιλειανὸν Ταμεῖον σελ. 50 (ΕΠΕ 2,132)

Μεγ.Βασιλείου. Οἱ αἱρετικοὶ, διὰ νὰ κάνουν κάποιον ὁπαδόν των, συγχωροῦν πάντα τὰ ἁμαρτήματα αὐτοῦ. Βασ.Ταμ 51-PG 30,525

Ἀγ.Μᾶρκος Εὐγ. Ἅπαντες οἱ τῆς ἐκκλησίας διδάσκαλοι πᾶσαι αἱ Σύνοδοι καὶ πᾶσαι αἱ Θεῖαι γραφαὶ φεύγειν τοὺς ἐτεροφρονού-ντας παραινοῦσιν καὶ τῆς αὐτῶν κοινωνίας διϊστασθαι. Δοσίθεου Δωδεκάβιβλον-972

Δοσίθεος Ἱεροσ. Οἱ κοινωνοῦντες τοῖς ἀκοινωνήτοις ἀκοινώνητοι εἶσι καὶ ἀπεσχισμένοι καὶ ἀποβεβλημένοι ἀπὸ τὴν μερίδα τῶν ὀρθοδόξων. Δοσίθεου Τομ.Ἀγάπης-581

Ἀγ.Θεόδωρος Στουδίτης. Ὅποιος δὲν ἀναθεματίζει καταλλήλως κατὰ τὴν ἀνάγκη ὁποιονδήποτε αἰρετικὸ, τότε βρίσκεται εἰς τὴν μερίδα αύτῶν.  Ἀγ.Θεόδωρος Στουδίτης.

Ἰωσὴφ Βρυέννιος.  Ἐστὶ κακὴ ὁμόνοια, καὶ καλὴ διαφωνία· ἐστὶ σχισθῆναι καλῶς, καὶ ὁμονοῆσαι κακῶς· οἷς γὰρ ἡ φιλία ἀπωλείας πρόξενος, τούτοις τὸ μῖσος ἀρετῆς ὑπόθεσις γίνεται· καὶ κρείσσων ἐμπαθοῦς ὁμονοίας, ἡ ὑπὲρ ἀπαθείας διάστασις· καλὸν τὸ εἰρηνεύειν πρὸς πάντας, ἀλλ᾿ ὁμονοοῦντας πρὸς τὴν εὐσέβειαν· ἡ γὰρ εἰρήνη μετὰ μὲν τοῦ δικαίου καὶ πρέποντος, κάλλιστόν ἐστι κτῆμα καὶ λυσιτελέστατον, μετὰ δὲ κακίας, ἢ δουλείας ἐπονειδίστου, πάντων αἴσχιστόν τε καὶ βλαβερώτατον. Ἐπεὶ οὐδεὶς δύναται κτήσασθαι τὴν ἀγάπην τῶν πονηρῶν καὶ κακῶν, χωρὶς κακίας καὶ πονηρίας· μεγάλη δὲ ἀρετὴ τοῦ δικαίου, ὅταν ἔχῃ τοὺς τοῦ Θεοῦ ἐχθρούς, ἐχθρούς· καὶ τοὺς αὐτοῦ φίλους, φίλους· ὥσπερ μεγάλη κακία ἁμαρτωλοῦ, ὅταν τοὺς τοῦ Θεοῦ φίλους ἔχῃ ἐχθρούς, καὶ τοὺς ἐχθροὺς αὐτοῦ φίλους

Ἀγ.Βαρσανούφιου. Ἐρώτησις : Ἐὰν βρεθεῖ κάποιος ἀββᾶς νὰ ἔχει αἵρεση, ἄραγε ὁ ἀδελφὸς ὀφείλει ν’ ἀπομακρύνεται ἀπὸ αὐτόν; Ἀπόκρισις : Ἐὰν φανερωθεῖ ἀκριβῶς ὅτι ἔχει τὴν αἵρεση, πρέπει νὰ φύγει ἀπὸ αὐτὸν· ἐὰν ὅμως ὑπάρχει ὑπόνοια μόνο, δὲν πρέπει ν’ ἀναχωρεῖ οὔτε ν’ ἀναζητεῖ μόνος του τὴ διαβίωση· διότι τὰ κρυφά ἀνήκουν στὸν Θεό, ἐνῶ τὰ φανερὰ στοὺς ἀνθρώπους. Φ-Ἀγ.Βαρσανούφιου & Ἰωάννου ΕΠΕ 10Γ-27

Ἀγ.Ἀναστασίου Σιν. Ἐρώτησις : Ὅταν μὲ ρωτοῦν οἱ αἱρετικοὶ γιὰ τὴν πίστη καὶ δὲν μπορῶ νὰ τοὺς τη διδάξω, τί νὰ κάνω; Ἀπόκρισις : Ὄχι μόνο γιὰ σένα ποὺ δὲν γνωρίζεις ὑπάρχει κίνδυνος, ἀλλὰ καὶ γι’ αὐτοὺς ποὺ ξέρουν, τὸ νὰ μιλοῦν γιὰ τὴν πίστη. Πὲς λοιπὸν σ’ αὐτὸν ποὺ σὲ ρωτᾶ· Ἐγὼ εἶμαι ἄνθρωπος ἁπλοϊκός. Ὅμως, ἐὰν πραγματικὰ ζητᾶς νὰ μάθεις τὴν ἀλήθεια, ἔλα στὴν Ἐκκλησία, καὶ ἐκεῖ θὰ διδαχθεῖς τὴν πίστη. Φ-Ἀγ.Ἀναστασ. Σιν. ΕΠΕ 13Γ-167

Πηδάλιον. Δεν πρέπει να λαμβάνει τίνας χριστιανὸς εὐλογίαν ἀπὸ τοὺς αἱρετικούς, ἐπειδὴ αὐταὶ δεν εἶναι εὐλογίαι, ἀλλὰ μᾶλλον ἀλογίαι. [32ος Κανῶν τῆς ἐν Λαοδικεία Τοπικῆς Συνόδου]  Πηδάλιον-433

Πηδάλιον. Ὁ 37^ος κανὼν τῆς ἐν Λαοδικεία Τοπ. Συνόδου διορίζει, ὅτι δεν πρέπει να λαμβάνει τινὰς Χριστιανὸς ὀρθόδοξος τὰ δῶρα ὅπου στέλλουσιν εἰς αὐτοὺς οἱ Ἰουδαῖοι καὶ αἱρετικοί, ὅταν ἔχουν τάς ἑορτὰς τῶν, ἀλλὰ οὔτε να συνεορτάζη ὅλως αὐτοῖς. Σελ. 435

Πηδάλιον. Ὁποῖος Ἐπίσκοπος, ἣ Πρεσβύτερος, ἣ Διάκονος ἤθελε συμπροσευχηθὴ μοναχά, ἀλλ' ὄχι καὶ συλλειτουργήση μὲ αἱρετικοὺς ἂς ἀφορίζεται.Ἐπειδὴ ὁποῖος μὲ τοὺς ἀφορισμένους συμπροσεύχεται (καθὼς τοιούτοι εἶναι οἱ αἱρετικοί) πρέπει να συναφορίζεται καὶ αὐτός, κατὰ τὸν 10ο Κανόνα τῶν Ἀγ.Ἀποστόλων. Εἲ δὲ καὶ ἐσυνχώρησεν εἰς τοὺς αἱρετικοὺς αὐτοὺς να ἐνεργήσουν κανένα λειτούργημα ὡσὰν Κληρικοί, ἂς καθαιρῆται ἐπειδὴ ὁποῖος Κληρικὸς συλλειτουργήσει μὲ καθῃρημένους, συγκαθαιρῆται καὶ αὐτὸς κατὰ τὸν 11ο κανόνα τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων.  Πηδάλιον-51

Πηδάλιον. Μέγα ἁμάρτημα λογίαζει ὁ 65^ος Κανὼν τῶν Ἀγ. Ἀποστόλων τὸ να ἔμβει τίνας Χριστιανὸς μέσα εἰς συναγωγὴν Ἰουδαίων, ἣ αἱρετικῶν, διὰ να προσευχηθή. Διορίζει τὸν μὲν Κληρικὸν ὡς μεγάλα ἁμαρτήσας, νὰ καθαιρῆται ἐν ταύτω καὶ ἂς ἀφορίζεται, ὁ δὲ λαϊκὸς ἂς ἀφορίζεται μόνο ἐπειδὴ καθὸ λαϊκός, ὀλιγότερον ἥμαρτε καὶ ἐπειδὴ καθαιρεθῆναι ὡς λαϊκὸς οὐ δύναται. Σελ. 84

Πηδάλιον. Ἐὰν οἱ γονεῖς, ἄπιστοι ὄντες ἣ αἱρετικοί, παρακινοῦν τὰ τέκνα τῶν εἰς ἀπιστίαν καὶ αἵρεσιν, ἣ καὶ πιστοὶ ὄντες, ἐμποδίζουν αὐτὰ ἀπὸ τὴν κατὰ Χριστὸν ζωὴν καὶ ἀρετήν, καὶ παρακινοῦν αὐτὰ εἰς ψυχοβλαβὴ καὶ ἄτοπα, τότε πρέπει να πρωτιμώσι καλύτερα τὴν θεοσέβειαν καὶ ἀρετὴν ἀπὸ τοὺς σαρκικοὺς γονεῖς, ταῦτον εἰπεῖν, τότε πρέπει να φεύγουν χωρὶς μῖσος ἀπὸ αὐτοὺς καὶ να ἀναχωροῦν.  Πηδάλιον-402