ΠΕΡΙ ΠΤΩΧΩΝ ΚΑΙ ΠΕΝΙΑΣ

ΠΕΡΙ ΠΤΩΧΩΝ ΚΑΙ ΠΕΝΙΑΣ

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Πόσο μεγάλη είναι η αξία της φτώχειας! Γίνεται η προσωπίδα του Θεού. Ο Θεός κρύβεται στη φτώχεια. Φτωχός είναι εκείνος που απλώνει το χέρι, αλλά εκείνος που δέχεται το προσφερόμενο είναι ο Θεός. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομολ.15Ε-121

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Αυτός που σέβεται τον Θεόν, κι αν ακόμη στερείται την αναγκαία τροφή, είναι πιο ευτυχής από των απολαυόντων πάσης τρυφής, γιατί τρέφεται με αγαθές ελπίδες και περιμένει κάθε μέρα τις αμοιβές των κατορθωμάτων του. Π.ανθ.Αγ.Ι.Χρυσοστ.Γ-51

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Φτώχεια ἐπίσης ἀπὸ τὸν Θεὸ εἶναι αὐτὴ ποὺ ὑπέδειξε στὸν πλούσιο λέγοντάς του· «Ἄν θέλεις νὰ γίνεις τέλειος, πούλησε τὰ ὑπάρχοντά σου καὶ δῶσε τα στοὺς φτωχούς». Καθὼς καὶ αὐτὴ ποὺ συμβούλευε στοὺς μαθητές του, λέγοντάς τους· «Νὰ μὴ ἀποκτήσετε χρυσάφι, ούτε ἀσήμι». Φ-Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου τ13β σελ. 181

Αγ.Ιωάν.Χρυσ. Μάθε λοιπὸν καὶ τὴ φτώχεια ποὺ δὲν προέρχεται ἀπὸ τὸν Θεό. Ὅταν δηλαδὴ κάποιος ἄσωτος νέος σπαταλήσει τὸν πλοῦτο σὲ πόρνες ἤ σὲ μάγους ἤ σὲ κάποιες ἄλλες τέτοιες ἐπιθυμίες καὶ γίνει φτωχός, δὲν εἶναι ὁλοφάνερο, ὅτι αὐτὸ δὲν ἔγινε ἀπὸ τὸν Θεό, ἀλλὰ ἀπὸ τὴ δική του ἀσωτεία; Ἐπίσης, ἐὰν κάποιος ἀπὸ φυγοπονία ἤ ἀπὸ μωρία γίνει φτωχός, δὲν εἶναι ὁλοφάνερο ὅτι ὁ ἴδιος εἶναι αἴτιος τῆς φτώχειας του; Νὰ μὴ λὲς λοιπὸν ὅτι κάθε πλοῦτο καὶ κάθε φτώχεια τὰ δίνει ὁ Θεός. Φ-Ἀγ.Ἀναστασίου Σιναΐτου τ13β σελ. 181

Μεγ.Βασιλείου. Η φτώχεια μαζί με τήν αλήθεια είναι προτιμότερη γιά τούς φρόνιμους από κάθε απόλαυση. Δεν είναι η φτώχεια άξια κατηγορίας, αλλά να μην υποφέρεις την φτώχεια σου με ευγνωμοσύνη. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομολ.15Ε-119

Μεγ.Βασιλείου. Σὲ ἕνα μόνο διαφέρουμε οἱ φτωχοὶ ἀπὸ τοὺς πλουσίους, στὴν  ἀφροντισιά, καὶ τοὺς περιγελοῦμε ὅταν ἐκεῖνοι ἀγρυπνοῦν ἐνῶ ἐμεῖς κοιμόμαστε, καὶ ἐνῶ ἐκεῖνοι φθείρουν τοὺς ἑαυτοὺς καὶ εἶναι γεμάτοι φροντίδες, ἐμεῖς εἴμαστε χωρὶς ἀγωνία καὶ χαλαρωμένοι. Ἔργα Ἀγ.Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 8,193-195

Μεγ.Βασιλείου. Ὁ φτωχὸς δὲ φοβᾶται καμμιὰ μεταβολή· καὶ ἂν συμβεῖ κάποιο περιστατικό, θὰ τὸ ἀντιμετωπίσει εὔκολα, ἐπειδὴ ἔχει μάθει μιὰ καὶ καλὴ νὰ φιλοσοφεῖ μὲ τὴν ἀνέχεια. Ἐνῶ ὁ πλούσιος ὄχι μόνο δὲν μπορεῖ νὰ ἀντέξει κάποια μεταβολή, ἀλλὰ καὶ ὅταν ἁπλῶς τὴν περιμένει, γίνεται καταγέλαστος, ταράζεται, δυσανασχετεῖ, καὶ ζεῖ ζωὴ χειρότερη καὶ ἀπὸ τὸν θάνατο. Ἔργα Ἀγ.Ἰωάννου Δαμασκηνοῦ ΕΠΕ 8,197

Αγ.Γρηγ.θεολ. Καλύτερη η φτώχεια από άδικο πλουτισμό, όπως η νόσος καλύτερη από την κακή υγεία. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομ.15Ε-121

Ἀγ.Ἰσαάκ Σύρου Ὅποιος πτωχεύει ἀπὸ τὰ κοσμικὰ πράγματα, θὰ πλουτήση στὸν Θεό, καὶ ὁ φίλος τοῦ πλούτου, θὰ πτωχεύση ἀπὸ τὸν Θεό. Φ-Ἀγ.Ἰσαάκ Σύρου ΕΠΕ 8Β, 199

Ἀγ.Νείλου.Νὰ μὴ κατηγορεῖς τὴ φτώχεια, γιατὶ κάνει τὸν ἀθλητὴ ἀπερίσπαστο ἀπὸ τὸν νόμο. Φ-Ἀγ.Νείλου ΕΠΕ 11β-391

Νικηφόρου Θεοτόκη.Ὅστις στοχασθῇ ταῦτα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ τὰ λόγια, «εἰ θέλεις τέλειος εἶναι, ὕπαγε, πώλησόν σου τὰ ὑπάρχοντα καὶ δὸς πτωχοῖς» (Ματθ. ιθ΄, 21), ἐκεῖνος πιστεύει καὶ πείθεται ὅτι ἡ πτωχεία ἀναβιβάζει τὸν ἄνθρωπον εἰς τὴν τελειότητα· πείθεται, λέγω, ὅτι ὁ μὲν πτωχὸς γίνεται τέλειος εἰς τὴν ἀρετήν, ὁ δὲ πλούσιος μένει πάντοτε ἀτελὴς εἰς τῆς ἀρετῆς τὰ κατορθώματα. Κυριακοδρόμιον Νικηφόρου Θεοτόκη τομ. Α σελ.-154

Ἀγαπίου Μον. Ἡ δὲ ἀληθὴς πτωχεία εἶναι, οὐ μόνον νὰ μὴν ἔχῃς ἴδιον τίποτες, ἀλλὰ καὶ νὰ μισᾷς τὸν πλοῦτον διὰ τὸν Κύριον, ὡσὰν ὁποῦ εἶναι πρᾶγμα καὶ ὕλη Ὑπερηφανίας, Φθόνου, Φιλαργυρίας, Θυμοῦ, Ἡδυπαθείας, καὶ ἄλλων ὁμοίων, καὶ πρέπει οὐ μόνον νὰ εἶσαι πτωχός, ἀλλὰ καὶ νὰ ποθῇς τὴν πενίαν, καὶ τὰ αὐτῆς συνακόλουθα, ἤγουν, πείναν, δίψαν, κόπον, πτωχὴν οἰκίαν, στρῶσιν καὶ τράπεζαν, ἐνδυμασίαν καὶ τὰ ἐπίλοιπα ὅλα πτωχά, κατὰ μίμησιν τοῦ Δεσπότου μας. Καὶ ὅστις δὲν ἔφθασεν εἰς τὸ μέτρον τοῦτο, δὲν ηὗρεν εἰς τὴν καρδίαν του τὴν εἰρήνην, ὁποῦ ἐπιθυμᾶ, ὁ δὲ φθάσας, ὄντως μακάριος. Ἁμαρτωλῶν Σωτηρία 193

Ἀγαπίου Μον. Αὐτὴ ἡ πτωχεία φέρνει τὸν ἄνθρωπον εἰς τόσην εἰρήνην τῆς καρδίας καὶ ἀνάπαυσιν, ὁποῦ ἐτόλμησε νὰ εἰπῇ ὁ Σενέκας, ὅτι, ὅποιος ἔκλεισε τὴν θύραν τῶν ὀρέξεων τῆς ἐπιθυμίας, δύναται νὰ παρομοιωθῇ μὲ τὸν Δία εἰς τὴν μακαριότητα, δίδωντάς μας νὰ καταλάβωμεν, ὅτι ἐπειδὴ ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ κατάπαυσις τῶν ἐπιθυμιῶν τῆς καρδίας, ὅστις ἔφθασεν εἰς τοῦτο ἦλθεν εἰς τὸ ἄκρον τῆς μακαριότητος. Ἁμαρτωλῶν Σωτηρία 193

Ἀγαπίου Μον. Εάν είσαι φτωχός, και ποθείς να πλουτήσεις (το οποίον είναι φιλαργυρία τρανήτερη, πάρεξ να είχες πλούτον και να τον ηγάπας), ευχαρίστησον τω Θεώ διά την πενίαν σου, ότι ευκολώτερον είναι να κάμη αρετή ο πτωχός, παρά ο πλούσιος. Τούτο γινώσκοντες οι έξω σοφοί, εμισούσαν τον πλούτον, διατί τους εμπόδιζε ν' αποκτήσουν σοφία και άλλας αρετάς. Αμ.Σ. 51