ΠΕΡΙ ΟΡΚΩΝ ΚΑΙ ΕΠΙΟΡΚΙΑΣ
Αγ.ΝεκτάριοςΕπιορκία! Λέξις εκφράζουσα ασέβεια· λέξις δηλούσα ανευλάβεια πρός τόν Θεόν· λέξις σημαίνουσα παράβαση όρκου· λέξις εικονίζουσα ηθική διαθφορά· λέξις δόλου και απάτης δηλωτική λέξις εμφαίνουσα αναισχυντία· λέξις μαρτυρούσα αθέτηση ιερών καθηκόντων . λέξις δηλούσα ψυχήν πονηράν, καρδίαν πεπωρωμένην, και διάνοιαν διεστραμμένην. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-52
Αγ.Νεκτάριος Ο επίορκος είναι ανευλαβής, διότι φέρει είς τα χείλη αυτού το Θείον όνομα, όπως υποκρύψει τούς πονηρούς σκοπούς αυτού και επιτύχει του εναγούς πόθου τής καρδίας αυτου. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-52
Αγ.Νεκτάριος Ο επίορκος είναι ηθικώς διεφθαρμένος, διότι ουδείς ηθικώς υγιής τολμά να αθετήσει όχι τόν όρκον εν ώ επικαλέσατο μάρτυρα και εκδικητήν τόν Θεόν, αλλ' ουδέ τόν λόγον τής τιμής αυτού. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-52
Αγ.Νεκτάριος Ο επίορκος είναι δόλιος και απατεών, διότι εμπαίζει θεία και ανθρώπινα ίνα εξαπατήσει τούς εμπιστευθέντας αυτώ. Είναι αναίσχυντος, διότι δέν αισχύνεται ψευδόμενος ενώπιον Θεού και ανθρώπων. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-52
Αγ.Νεκτάριος Ὁ ἐπίορκος εἶναι ἀσεβής, διότι ἐπικαλεσάμενος τὸ θεῖον ὄνομα καὶ τὴν θείαν δίκην πρὸς βεβαίωσιν τῆς ἀληθείας τῶν λόγων αὐτοῦ καὶ πίστωσιν αὐτῶν, παρέβη τὸν ὅρκον αὐτοῦ, μὴ λογισθεὶς τὴν πρὸς τὸ θεῖον ὀφειλομένην εὐσέβειαν καὶ τὴν ἐπικληθεῖσαν θείαν δίκην. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-52
Αγ.Νεκτάριος Ὁ ἐπίορκος εἶναι καταφρονητὴς τῶν ἱερῶν αὐτοῦ καθηκόντων, διότι ἀρνεῖται ἑαυτῷ τὴν ὑποχρέωσιν νὰ τηρήσῃ αὐτά. Ὁ ἐπίορκος εἶναι πονηρὸς, διότι ἐμπορεύεται τὴν πρὸς τὸ θεῖον εὐλάβειαν τῶν πιστῶν, ὅπως κλέψῃ αὐτούς. Ὁ ἐπίορκος ἔχει καρδίαν πεπωρωμένην, διότι διατελεῖ ἀναίσθητος πρὸ τῆς φοβερᾶς ἠθικῆς αὐτοῦ καταπτώσεως. Ὁ ἐπίορκος ἔχει διεστραμμένην διάνοιαν, διότι σκολιαί εἰσιν αἱ σκέψεις αὐτοῦ καὶ πονηρὰ τὰ διαβούλια τοῦ νοῦ αὐτοῦ. ΤΟ ΓΝΩΘΙ ΣΑΥΤΟΝ-52-53
Νικηφόρου Θεοτόκη. Τόσον φανερὰ ἀπηγόρευσεν ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς καὶ τὰς ἐπιορκίας καὶ τὰς εὐορκησίας, δηλαδὴ καὶ τοὺς ἀθετουμένους καὶ τοὺς φυλαττομένους ὅρκους καὶ τοὺς διὰ τὸ ψεῦδος καὶ τοὺς διὰ τὴν ἀλήθειαν καὶ τοὺς ἀναφέροντας τοῦ Θεοῦ τὸ ὄνομα καὶ τοὺς εἰς ἄλλα ὀνόματα γινομένους ὅρκους, ὥστε ἀναπολόγητος καθίσταται ὅστις ποιεῖ ὅρκους. «Ἐγὼ δὲ λέγω ἡμῖν μὴ ὀμόσαι ὅλως, μήτε ἐν τῷ οὐρανῷ, ὅτι θρόνος ἐστὶ τοῦ Θεοῦ, μήτε ἐν τῇ γῇ, ὅτι ὑποπόδιόν ἐστι τῶν ποδῶν αὐτοῦ, μήτε εἰς Ἱεροσόλυμα, ὅτι πόλεις ἐστὶ τοῦ μεγάλου βασιλέως, μήτε ἐν τῇ κεφαλῇ σου ὀμόσῃς, ὅτι οὐ δύνασαι μίαν τρίχα λευκὴν ἤ μέλαιναν ποιῆσαι» (Ματθ.ε΄,34-36). Κυριακοδρόμιον τομ. Α. 420
Νικηφ. Θεοτόκη. Ἡμεῖς δὲ ἐκ κακῆς συνηθείας καὶ ἀπροσεξίας, ὄχι μόνον ὅταν ἀνάγκη βιάζῃ ἀλλὰ καὶ χωρίς τινος ἀνάγκης διὰ μικρότατα καὶ εὐτελέστατα πράγματα ποιοῦμεν πᾶν εἶδος ὅρκου, ὁρκιζόμενοι καὶ εἰς τὰ τέκνα καὶ εἰς τοὺς ὀφθαλμοὺς καὶ εἰς τὴν ζωὴν καὶ εἰς τὴν ψυχὴν καὶ εἰς τοὺς ἐν οὐρανῷ ἁγίους καὶ εἰς αὐτὀ τὸ φοβερὸν ὄνομα τοῦ παντοκράτορος Θεοῦ. Κυριακ. Α-420
Αγ.Γρηγ.Θεολ. Όποιος ορκίζεται αληθινά, ίσως κάποτε να κάνει και λάθος, ενώ όποιος δεν ορκίζεται καθόλου, ξεφεύγει τον κίνδυνο της επιορκίας. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομολ.15Ε-275
Αγ.Γρηγ.Θεολ. Ο νόμος λέγει, Δέν θα επιορκήσεις· εσύ όμως κατ' αρχήν ούτε θα ορκισθείς για μικρό ούτε γιά μεγάλο· γιατί ο όρκος γεννά τήν επιορκία. Φ-Αγ.Μάξιμου Ομολ.15Ε-275
Ἀγ.Νικοδήμου. Φεύγετε λοιπὸν τοὺς ὅρκους, ἀδελφοί, διότι οἱ ὅρκοι ἀφάνισαν πόλιν ὁλόκληρον, τὴν Ἱερουσαλήμ, καὶ τὸ ἔθνος ἐκεῖνο τῶν Ἑβραίων τὸ πολυάριθμον, καθὼς ἀποδεικνύει ὁ Χρυσόστομος (Ἀνδρ. ιθ΄) καὶ διότι οἱ ὅρκοι γεννῶσι καὶ τὰς ἐπιορκίας, ἤγουν τοὺς ψεύτικους ὅρκους. Φεύγοντες δὲ τοὺς ὅρκους τί νὰ κάμνετε; Νὰ συνειθίζετε πάντοτε, ὅταν μὲν ἔχετε νὰ βεβαιώσετε ἄλλον εἰς κανένα πρᾶγμα, νὰ λέγετε, ναί, ἔτσι εἶναι· ναί, τόσον ἔχει τὸ ἐργαλεῖον τοῦτο· ναί, ἂς εἶναι, νὰ σοὶ κάμω τοῦτο ὅπου ζητεῖς. Ὅταν δὲ ἔχετε νὰ ἀρνηθῆτε, νὰ λέγετε· ὄχι δὲν εἶναι ἔτσι, ὄχι δὲν ἀδειάζω, ὄχι δὲν σοὶ κάμνω τοῦτο ὅπου μοὶ παραγγέλλεις, καθὼς σᾶς προστάζει νὰ λέγετε ὁ Κύριος· «ἔστω δὲ ὁ λόγος ὑμῶν, ναί, ναί, οὒ, οὒ» Χρηστοήθεια 172-173
Ἀγ.Νικοδήμου. Ὁ θεῖος Χρυσόστομος σᾶς συμβουλεύει νὰ λέγετε εἰς τοὺς ἄλλους, ἀντὶ διὰ κάθε ὅρκον, μόνον τὸν λόγον τοῦτον·πίστευσον· «ταῦτ’ οὖν εἰδότες φεύγωμεν τοὺς ὅρκους, καὶ μελετάτω τὸ στόμα ἡμῶν λέγειν συνεχῶς· πίστευσον· καὶ ἔσται τοῦτο πάσης εὐλαβείας ἡμῖν ὑπόθεσις» (Ἀνδρ. η΄)· διότι, ὅταν ἐσεῖς τοῦτον μόνον τὸν λόγον συνειθίσετε νὰ λέγετε, ἐμποδίζεσθε ἀπὸ τὴν πολυλογίαν, ἀπὸ δὲ τὴν πολυλογίανπάλιν ἐμποδιζόμενοι, ἐμποδίζεσθε ἀπὸ τὰς φλυαρίας, ματαιολογίας, αἰσχρολογίας καὶ ἄλλας ἁμαρτίας τὰς ἀκολουθούσας εἰς τὴν πολυλογίαν· «ἐκ πολυλογίας γάρ οὐκ ἐκφεύξει ἁμαρτίαν» (Παρ.10,20). Χρηστοήθεια173
Ἀγ.Νικοδήμου. Ναί, ἠξεύρω πὼς ἐσυνείθισεν ἡ γλῶσσα σας εἰς τὸ νὰ ὀμνύῃ, καὶ διὰ τοῦτο δύσκολον εἶναι νὰ φυλαχθῆτε ἀπὸ τοὺς ὅρκους· πλὴν λέγει σας ὁ θεῖος Χρυσόστομος, ὅτι ἂν μόνον δέκα ἡμέρας βιάσετε τὸν ἑαυτόν σας νὰ μὴν ὀμόσετε, ὕστερον πλέον μὲ εὐκολίαν δύνασθε νὰ φυλαχθῆτε· «κἂν δέκα ἡμέρας μόνον αὐτὸ κατορθώσῃς, οὐκ ἔτι δεήσῃ λοιπὸν ἑτέρου χρόνου» (Ὁμιλ. ιζ΄ εἰς τὸ κατὰ Ματθ.). Ὅταν δὲ κάμνετε ἀρχὴν διὰ νὰ μὴν ὀμνύετε, κἂν γελασθῆτε ἀπὸ τὴν κακὴν συνήθειαν καὶ ὀμόσητε μίαν καὶ δύο καὶ εἴκοσι φορές, μὴν ἀπελπισθῆτε, ἀλλὰ πάλιν ἀρχίσετε νὰ βιάζετε τὸν ἑαυτόν σας καὶ θέλετε νικήσει τὸ πάθος μὲ τὴν βοήθειαν τοῦ Θεοῦ· «ὅταν οὖν ἄρξῃ τοῦτο διορθοῦν κἂν ἅπαξ, κἂν δεύτερον παραβῇς τὸν νόμον, κὰν τρίτον, κὰν εἰκοστόν, μὴ ἀπογνῷς· ἀλλὰ πάλιν ἀνάστηθι, καὶ ἐπιλαβοῦ τῆς αὐτῆς σπουδῆς, καὶ περιέσῃ πάντως» (Αὐτόθι). Χρηστοήθεια 173
Ἰσιδώρου Πηλουσιώτου. Τὸ νὰ μὴν ὁρκιζόμαστε σημαίνει, ὅτι δὲν πρέπει οὔτε ὅρκο νὰ ἀπαιτοῦμε. Ἂν ἐσὺ δὲν θέλεις νὰ ὁρκίζεσαι, νὰ μὴ ζητᾶς ὅρκο ἀπὸ τοὺς ἄλλους γιὰ τὶς ἑξῆς δύο αἰτίες· αὐτὸς δηλαδὴ ποὺ ἐρωτήθηκε, ἢ λέγει τὴν ἀλήθεια, ἤ, τὸ ἀντίθετο,λέγει ψέματα. Ἂν ὁ ἄνθρωπος λέγει συνήθως τὴν ἀλήθεια, θὰ τὴ λέγει σίγουρα καὶ χωρὶς τὸν ὅρκο· ἂν ὅμως εἶναι ψεύτης, θὰ λέγει ψέματα ἀκόμη κι ἂν ὁρκίζεται. Δὲν πρέπει λοιπὸν νὰ ζητοῦμε ὅρκο καὶ γιὰ τὶς δύο αὐτές αἰτίες. Ἰσιδώρου Πηλουσ. ΕΠΕ Α-177
Πηδάλιον-622 Ο 64ος κανών του Μεγάλου Βασιλείου εμποδίζει τον επίορκον δέκα χρόνους από τα Μυστήρια, και διορίζει, 2 μέν να προσκλαίει, 3 δε να ακροάται, 4 να υποπίπτει, 1 να στέκεται με τους πιστούς, και έτσι να μεταλαμβάνει. Ο επίορκος δε ούτος πρέπει να νοηθεί, ότι χωρίς ανάγκην επιόρκησεν. Πηδάλιον-622
Πηδάλιον-630 Επειδή είς τον 64ο κανόνα του ο Μ.Βασίλειος απροσδιορίστως εκανόνισε τον επίορκον 10 έτη, τώρα εις τον 82ο κανόνα του κάνει διαίρεσιν των επιόρκων, και τους μέν εξ ανάγκης και βίας επιορκήσαντας είς έξ χρόνους κανονίζει, του δε χωρίς ανάγκην προδόντας την πίστην αυτών (επειδή πάς όρκος είς το όνομα του Θεού γίνεται, και ακολούθως πάς ο τούτον παραβαίνων, την είς τον Θεόν πίστιν αυτού παραβαίνει) είς 11 έτη κανονίζει . 2 να προσκλαίουν, 2 να ακροώνται, 5 να υποπίπτουν, 2 να συνίστανται, και ούτω να μεταλαμβάνουν. Πηδάλιον-630
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου